Vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua hình thức bán hàng đa cấp ở Công ty CP Liên kết SX-TM Việt Nam (Công ty Liên kết Việt) vừa bị điều tra phanh phui, khởi tố vụ án, khởi tố và bắt tạm giam 7 bị can. Đây là một vụ án lừa đảo có số lượng bị hại rất lớn, những kẻ chủ mưu đã phát triển được hệ thống bán hàng đa cấp khổng lồ với hơn 45.000 người tham gia, tổng số tiền thu được trên 1.900 tỷ đồng.
Làm cách nào có thể lừa được rất nhiều người và chiếm đoạt được số tiền lớn như vậy? Thủ đoạn rất đơn giản: đánh vào lòng tham và sự nhẹ dạ, cả tin, bằng lời quyến dụ: chỉ cần bỏ ra 8,6 triệu đồng, sau 5 năm sẽ được hưởng 449 triệu đồng tiền hoa hồng, lãi, thưởng. Nạn nhân dính bẫy của Công ty Liên kết Việt đâu phải là những người ngây thơ, học vấn thấp, có rất nhiều người là sinh viên, giáo viên, công chức, cả cán bộ hưu trí. Nếu tỉnh táo sẽ phải ngờ vực ngay trước lời hứa hẹn 1 vốn 50 lời như vậy, nhưng nhiều người vẫn bị lôi kéo vào hệ thống kinh doanh đa cấp này, do mờ mắt khi thấy được trích thưởng rất cao, lấy tiền của người tham gia sau chi hoa hồng cho người tham gia trước. Đáng buồn là chính những nạn nhân dính bẫy đa cấp muốn tồn tại được thì chỉ còn cách tiếp tục chiêu dụ ngay chính người thân và bạn bè của mình tham gia.
Đến khi vụ lừa đảo này bị phanh phui, nhiều nạn nhân đã tỉnh ngộ, bức bối khi nhớ lại những vở kịch, những trò lừa, những cạm bẫy mà Công ty Liên kết Việt đã thực hiện rất tinh quái. Cùng với hứa hẹn lãi khủng, những kẻ lừa đảo đã xây dựng lòng tin bằng cách quảng cáo các sản phẩm do Công ty CP Tập đoàn thiết bị y tế BQP cung cấp, chữ BQP được cố ý giới thiệu như là chữ viết tắt “Bộ Quốc phòng”, để mạo danh đây là một đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng, nhằm dễ dàng thu hút người dân tin cậy mua hàng và tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp. Qua kiểm tra còn phát hiện Công ty Liên kết Việt đã không ngần ngại làm giả cả bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và làm lẵng hoa giả danh là của Chủ tịch nước để tổ chức lễ đón nhận rình rang nhằm thu phục lòng tin, khiến những người được mời tham gia sự kiện dễ dàng sụp bẫy.
Không chỉ Công ty Liên kết Việt, có nhiều công ty đa cấp cũng đang hoạt động với những chiêu trò như vậy. Theo con số của Bộ Công thương, đã có đến hơn 1 triệu người ở nước ta tham gia vào các hệ thống bán hàng đa cấp. Ở nước ngoài, bán hàng đa cấp là một phương thức kinh doanh hiện đại, bán lẻ hàng hóa thông qua mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, nhưng ở Việt Nam lại xuất hiện nhiều công ty bán hàng đa cấp không quan tâm đến việc đầu tư cho sản phẩm mà chỉ đánh vào lòng tham để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Lợi nhuận của công ty chủ yếu không phải từ việc bán sản phẩm, mà từ việc lôi kéo được nhiều người tham gia bán hàng đa cấp để thu tiền ký quỹ và các loại lệ phí. Để có tiền hoa hồng, người bán hàng đa cấp phải bằng mọi cách lôi kéo được những người khác cùng tham gia với mình. Do vậy có rất nhiều người vì mê muội làm giàu thật nhanh, thật dễ dàng, đã bị cuốn vào hệ thống bán hàng đa cấp, rồi bị mất hết tiền bạc, mất cả những tình thân, và mất luôn cả danh dự.
Cùng với việc ban hành quy định mới để siết chặt quản lý và xử phạt hành chính đối với các vi phạm trong hoạt động bán hàng đa cấp, Chính phủ đã chỉ đạo tiến hành kiểm tra, rà soát hoạt động của các tổ chức kinh doanh theo phương thức đa cấp; điều tra, xử lý những đường dây, ổ nhóm lợi dụng hoạt động kinh doanh đa cấp lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Nhờ vậy mà cơ quan điều tra đã phá án vụ lừa đảo ở Công ty Liên kết Việt. Tuy vậy, vẫn còn những vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản tương tự ở nhiều công ty bán hàng đa cấp khác, đang chờ Bộ Công thương, Bộ Công an, cùng các ngành, địa phương phối hợp phanh phui, xử lý.
Qua những vụ lừa đảo bằng phương thức bán hàng đa cấp, cho thấy ở nước ta khả năng phòng vệ của công chúng đối với những cạm bẫy lừa đảo vẫn còn rất yếu ớt, trong khi bọn tội phạm lừa đảo rất lắm chiêu. Bài học cho từng người: hãy là người tiêu dùng thông minh, hãy là nhà đầu tư thông minh, trang bị cho mình kiến thức và ý thức cảnh giác, để nhận ra đâu là kinh doanh đa cấp, đâu là lừa đảo ăn theo bán hàng đa cấp, không để thành nạn nhân của trò lừa này. Các nạn nhân đang bị cuốn vào cạm bẫy hãy là những người cung cấp thông tin để vạch mặt những kẻ lừa đảo.
HUỲNH THANH LUÂN
