Đầu năm 2011, PGS-TS Phan Minh Tân, Giám đốc Sở KH-CN TPHCM cùng các cộng sự đã sản xuất thử nghiệm thành công DO nhũ tương. Đây là nhiên liệu dầu diesel pha thêm nước nhờ hỗn hợp nhũ tương, sử dụng cho động cơ, giúp tiết kiệm nhiên liệu, giảm khí thải ô nhiễm… Tuần qua, DO nhũ tương đã có cơ hội được ứng dụng rộng rãi hơn khi các nhà khoa học tiếp tục hoàn thiện thiết kế chế tạo hệ thống sản xuất nhũ tương DO, nhằm áp dụng DO nhũ tương vào các phương tiện giao thông trên địa bàn TP trong thời gian tới.
Làm chủ công nghệ DO nhũ tương
Từ 2009, PGS-TS Phan Minh Tân cùng các chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu thiết kế chế tạo thiết bị mới NEPTECH thực hiện nghiên cứu, chế tạo hệ thống sản xuất biodiesel nhũ tương. Sau nhiều tháng miệt mài trong phòng thí nghiệm, nhóm nghiên cứu đã trộn thành công hỗn hợp nhũ tương và sản xuất thử nghiệm thành công, thu được nhũ tương DO 15% nước (dầu DO có pha 15% nước) có độ nhớt, kích thước hạt nhũ, điểm đông đặc, độ bền trong quá trình tồn trữ đạt yêu cầu. Ngay sau đó, nhóm nghiên cứu bắt tay vào chế tạo hệ thống thiết bị tạo nhũ tương DO, công suất 3m3/giờ, sản xuất một lượng lớn nhiên liệu nhũ tương DO phục vụ thử nghiệm thực tế trên nhiều loại phương tiện: Máy phát điện, xe buýt và xe container 40 feet.
Thử nghiệm sử dụng DO nhũ tương từ xe buýt...Ảnh: T.BA
Kết quả thử nghiệm cũng đã thu được những kết quả rất tốt: Nhiên liệu nhũ tương DO không phù hợp với động cơ công suất nhỏ (động cơ phát điện tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn 20% so với dùng DO, chỉ giảm phát thải NOx và muội) nhưng trên động cơ lớn như ô tô, máy dung nhũ tương DO tiết kiệm đáng kể nhiên liệu, giảm hầu hết các khí thải độc hại. PGS-TS Phan Minh Tân cho biết, trong quá trình nghiên cứu cũng như thử nghiệm, DO không bị chuyển hóa hóa học sau khi trộn nước và hỗn hợp nhũ tương, các hỗn hợp chất tạo nhũ có khả năng tạo được nhũ tương có độ bền tốt.
Với DO nhũ tương, ông Lê Hải Phong, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý và Điều hành vận tải hành khách công cộng (Sở GTVT TPHCM) cho biết, TP hiện có 140 tuyến xe buýt, với 2.998 xe, chi phí trợ giá hiện trên 600 tỷ đồng mỗi năm và ngày càng tăng. Hơn nữa, các xe thải ra khoảng 2.300 tấn bụi, hơn 2.000 tấn CO… mỗi năm, càng làm tình trạng ô nhiễm môi trường thêm trầm trọng. Nếu nghiên cứu này được áp dụng thực tế sẽ mang lại nhiều ý nghĩa: Giảm gánh nặng trợ giá cho ngân sách ước tính khoảng 180 tỷ đồng (phí nhiên liệu chiếm khoảng 55% tổng chi phí phương tiện vận tải), giảm thiểu ô nhiễm môi trường…
Nâng cao khả năng ứng dụng
Tiếp nối thành công nói trên, các nhà khoa học tham gia nghiên cứu phát triển DO nhũ tương đã tiếp tục hoàn thiện thiết kế chế tạo hệ thống sản xuất nhũ tương DO. Cụ thể, nhóm chủ nhiệm đề tài sẽ thiết kế và hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất DO nhũ tương ở mức cao hơn so với thời điểm nghiên cứu trước đây.
Kỹ sư Nguyễn Tuấn Thành (Phòng Quản lý khoa học, Sở KH-CN TPHCM) cho biết: “Trong quá trình nghiên cứu tạo nhũ tương, chúng tôi đã thiết kế được thiết bị phối trộn nhũ tương Cavi_Lab, ứng dụng trong phòng thí nghiệm với năng suất 20 lít/giờ, Cavi_Pilot – dùng trong sản xuất với năng suất 3m3/g và lộ trình tiếp theo sẽ là 15m3/giờ”. Kỹ sư Nguyễn Tuấn Thành cho biết thêm: “Chúng tôi chưa vội vàng áp dụng trên quy mô lớn bởi muốn hoàn thiện quy trình công nghệ này ở mức tốt nhất. Dịp này, chúng tôi cũng muốn đánh giá toàn diện khả năng giảm thiểu ô nhiễm, mức độ tương thích đến đâu của DO nhũ tương đối với hệ thống máy của các loại xe trên địa bàn TP, từ đó tạo tính thuyết phục cho loại nhiên liệu mới này”.
...cho thấy DO nhũ tương (phải) cho khí thải sạch hơn. Ảnh: T.BA
Còn theo PGS-TS Phan Minh Tân, Giám đốc Sở KH-CN TPHCM, ngoài việc đánh giá và hoàn thiện toàn diện quy trình công nghệ trên, từ thực tế thu được, nhóm nghiên cứu sẽ đề xuất bộ tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy trình phục vụ cho việc sản xuất, tồn trữ và tiêu dùng. “Đây là khâu quan trọng trong lộ trình tạm gọi là giai đoạn 2 này, bởi khi có bộ quy chuẩn và tiêu chuẩn kỹ thuật về DO nhũ tương, chúng tôi mới đủ cơ sở để áp dụng đại trà trên các phương tiện giao thông sử dụng dầu DO truyền thống trên địa bàn TPHCM, tiến tới việc áp dụng trong cả nước”, ông Tân nhấn mạnh.
Ở Italia, Pháp hay Anh, nhiên liệu DO nhũ tương đã được sử dụng khá phổ biến cho nhiều phương tiện vận tải (thủ đô Rome, Italia sử dụng gần 1.000 xe buýt chạy nhiên liệu DO nhũ tương). Chính vì thế, tính đến hiệu quả kinh tế trong quá trình thử nghiệm, PGS-TS Phan Minh Tân cho biết, hiện Việt Nam đã hoàn toàn làm chủ công nghệ, thiết kế và chế tạo thành công máy sản xuất DO nhũ tương với giá thành rẻ, vận hành đơn giản, hiệu quả. Hiện tại, để tạo ra 1 lít DO nhũ tương, chỉ tốn chi phí cho việc vận hành sản xuất, nhập khẩu nhũ tương… cỡ 800 đồng. Trong khi đó, pha thêm 15% nước vào (giá DO khoảng gần 14.500 đồng/lít), lợi khoảng 2.100 đồng. Tổng cộng, DO nhũ tương vẫn rẻ hơn DO thường hơn 1.300 đồng. |
BÁ TÂN - TƯỜNG HÂN
