Không đăng ký, không kiểm định, không giấy phép lái xe... nhưng hàng chục ngàn xe công nông, xe tự chế trong diện bị đình chỉ vẫn đang tham gia giao thông tại nhiều địa phương. Đó là thực trạng được nêu ra tại hội nghị tổng kết công tác quản lý, hỗ trợ thay thế xe thuộc diện bị đình chỉ tham gia giao thông do Bộ GTVT tổ chức ngày 6-12, tại Hà Nội.
Xe tự chế còn nhiều, tai nạn giao thông tăng
Theo báo cáo của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, năm 2008, thời điểm mà Nghị quyết 32 của Chính phủ có quy định đình chỉ lưu hành xe công nông, xe tự chế 3, 4 bánh có hiệu lực, cả nước có tới 55.000 xe công nông, xe tự chế và hàng trăm ngàn xe lôi máy, xe cơ giới ba bánh cần phải loại bỏ. Tuy nhiên, việc hỗ trợ người dân thay thế phương tiện theo chỉ đạo của Chính phủ từ năm 2008 đến 2010 mới chỉ thực hiện được cho 6.017 xe. Như vậy, số lượng xe chưa được thay thế vẫn còn rất lớn, chưa kể số xe do người dân tự chế phát sinh từ năm 2008 đến nay.
Xe tự chế chở hàng cồng kềnh ở quận Bình Tân, TPHCM. Ảnh: CAO THĂNG
Địa phương đứng đầu danh sách về số lượng xe bị đình chỉ vẫn tham gia giao thông là tỉnh Đắk Lắk. Hiện cả tỉnh này có tới 50.000 xe máy kéo nhỏ tham gia giao thông để phục vụ cho việc vận chuyển, chăm sóc cây công nghiệp. Theo đại diện Sở GTVT tỉnh Đắk Lắk, UBND tỉnh đã quyết định tạm ứng hơn 10 tỷ đồng để hỗ trợ chuyển đổi phương tiện nhưng thực tế mới chỉ giải ngân được gần 2 tỷ đồng cho 352 xe. Số còn lại do hồ sơ chưa đủ hoặc không có và đến nay đã dừng triển khai công tác hỗ trợ này.
Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cũng thừa nhận: “Hiện tượng vi phạm sử dụng xe bị đình chỉ tham gia giao thông hiện nay vẫn khá phổ biến ở nhiều xã, huyện, tỉnh, thành phố, trong đó xe công nông, xe 3 bánh vi phạm tham gia giao thông trên các tuyến quốc lộ, huyện Phú Xuyên, Ứng Hòa, Chương Mỹ (Hà Nội); Gia Lai; Kon Tum; Hòa Bình; Hậu Giang; Long An; Đắk Lắêk... Đây cũng chính là những địa phương có tình hình trật tự an toàn giao thông diễn biến phức tạp, tai nạn giao thông tăng trong thời gian vừa qua.
Muốn chuyển đổi cũng khó
Một trong những nguyên nhân của tình trạng phương tiện bị đình chỉ vẫn lưu thông trái phép trên đường là hiện vẫn chưa có loại phương tiện thật sự hợp lý để người dân, nhất là người dân ở các tỉnh, thành phía Nam thay thế xe lôi, xe 3 bánh. Người dân dù đồng tình với chủ trương, song họ vẫn gặp nhiều khó khăn khi chuyển đổi phương tiện.
Tại hội nghị, Bộ GTVT kêu gọi các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe chở hàng 4 bánh gắn động cơ tiếp tục cải tiến, hoàn thiện thiết kế, đảm bảo độ bền và phù hợp với điều kiện giao thông tại các vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là đổi mới công nghệ, nâng cao năng xuất, hạ giá thành sản phẩm phù hợp với điều kiện kinh tế của người dân. Bên cạnh yêu cầu có phương tiện phù hợp thay thế, đại diện các địa phương cũng kiến nghị Nhà nước có chính sách hỗ trợ cho người học lái xe máy kéo nhỏ để lấy giấy phép lái xe hạng A4, vì đối tượng này đa số là đồng bào dân tộc thiểu số, sinh sống bằng nghề nông, kinh tế khó khăn. Đồng thời cần có chính sách hỗ trợ vốn vay ưu đãi để người dân mua sắm phương tiện mới, khắc phục tình trạng một số chủ phương tiện dù đã được hỗ trợ nhưng không đủ tiền để mua xe mới hoặc chuyển đổi nghề nên vẫn cố tình sử dụng phương tiện bị đình chỉ tham giao thông.
Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, Bộ GTVT đã đề xuất lên Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chỉ đạo các bộ, ngành liên quan phải hoàn thành bổ sung quy định liên quan đến sản xuất, sử dụng xe 3 bánh, xe chở hàng 4 bánh có gắn động cơ trước ngày 1-4-2014.
BÍCH QUYÊN
