(SGGPO).- Đến chiều 2-4, toàn bộ ngôi biệt thự cổ hơn 100 tuổi có quy mô 2 tầng với diện tích sàn khoảng 277m² ở số 5 Lý Thường Kiệt, TP Huế đã bị san bằng.
Đại diện Công ty CP đầu tư kinh doanh nhà Thành Đạt - đơn vị đang sử dụng ngôi biệt thự cổ này cho biết, sau gần 1 năm xin phép và 2 lần đơn vị thuê Trung tâm Kiểm định chất lượng xây dựng Thừa Thiên - Huế thẩm định chất lượng, kết quả xác định công trình đã xuống cấp, nguy hiểm cấp C (khả năng chịu lực của một bộ phận kết cấu không thể đáp ứng được yêu cầu sử dụng bình thường, xuất hiện tình trạng nguy hiểm cục bộ, theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam của Bộ Xây dựng).
Ngôi biệt thự hơn 100 năm tuổi ở số 5 Lý Thường Kiệt, TP Huế trước khi bị san bằng
Từ kết quả này, đầu tháng 12-2016, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế giao Sở Xây dựng và UBND TP. Huế hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện các thủ tục tháo dỡ công trình.
Ngày 17-3-2017, Sở Xây dựng đã có công văn hướng dẫn tháo dỡ ngôi biệt thự nói trên.
Việc phá dỡ biệt thự nhằm mục đích thực hiện dự án đầu tư mở rộng khách sạn Heritage (ngôi biệt thự nằm trong khuôn viên khách sạn Heritage - PV).
Phá dỡ ngôi biệt thự có giá trị lịch sử và kiến trúc nghệ thuật tại Huế
Trước đó vào năm 2016, từ đề xuất của Công ty CP đầu tư kinh doanh nhà Thành Đạt xin UBND TP. Huế cho phép phá dỡ ngôi biệt thự này với lý do công trình xuống cấp, Sở Xây dựng đã họp bàn với UBND TP. Huế, Liên hiệp Các hội VHNT tỉnh, Hội Kiến trúc sư, Hội Quy hoạch phát triển đô thị tỉnh Thừa Thiên – Huế để đánh giá về công trình.
Tại cuộc họp, đa số ý kiến cho rằng các đường nét kiến trúc, hoa văn, họa tiết… của ngôi biệt thự mang phong cách kiến trúc Pháp tại Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ 20.
Công trình được được cho là có giá trị lịch sử, phù hợp với không gian kiến trúc cảnh quan khu vực.
Trên cơ sở đó, đa số các ý kiến tại cuộc họp đề nghị giữ lại ngôi biệt thự mặc dù không nằm trong danh mục các di tích lịch sử văn hóa được công nhận.
Trao đổi với PV Báo SGGP, nhiều kiến trúc sư tại Huế đều cho rằng, biệt thự ở số 5 Lý Thường Kiệt, TP Huế nói không có giá trị và không có phương án cải tạo khắc phục là không đúng. Đặc biệt, công trình biệt thự này lại có giá trị lịch sử, cũng như kiến trúc nghệ thuật thông qua các đường nét kiến trúc, hoa văn, họa tiết, gờ hoa, hoa văn trang trí và hình thức ngôi biệt thự là cân đối, hài hòa, phù hợp với không gian kiến trúc cảnh quan khu vực.
Hơn nữa, trước khi xây khách sạn Heritage, xét thấy có giá trị về lịch sử và kiến trúc nghệ thuật nên Hội đồng Quy hoạch kiến trúc tỉnh Thừa Thiên – Huế đã yêu cầu giữ lại ngôi biệt thự này.
“Đây là ngôi biệt thự đẹp, có giá trị về mặt nghệ thuật kiến trúc, khá điển hình cho phong cách kiến trúc Á - Âu kết hợp giai đoạn đầu thế kỷ 20. Nó hoàn toàn có thể tu bổ được, nếu hết niên hạn sử dụng thì tu bổ lớn, còn bình thường thì có thể tu bổ thường xuyên”- TS.KTS Trần Đình Hiếu, Trưởng khoa Kiến trúc Trường ĐHKH Huế cho biết.
Theo ghi nhận, các công trình kiến trúc cổ kiểu Pháp ở Huế thường đặt ở các vị trí đắc địa trong lòng đô thị. Những công trình này như dòng chảy thời gian, gắn liền với lịch sử thăng trầm của vùng đất cố đô Huế, mang giá trị văn hóa vô hình và đó là một “vật báu” đô thị cần gìn giữ.
Hiện chưa có nghiên cứu, dự án chính thống đánh giá hiện trạng cụ thể, chất lượng đồ án từng công trình, tu bổ về lĩnh vực này mà chỉ thống kê khái quát phục vụ cho công tác quy hoạch đô thị.
Đó cũng là một trong những lý do khiến nhiều công trình kiến trúc kiểu Pháp dần bị mai một theo thời gian. Điều này dẫn đến việc làm mất đi giá trị văn hóa, bản sắc đô thị. Do vậy cần sớm có một đề án hay ngân quỹ riêng để thực hiện công tác bảo tồn, đưa ra một kế hoạch lâu dài.
“Kiến trúc Pháp ở Huế là một catalogue kiến trúc Đông Dương mang phong cách của nhiều vùng miền nước Pháp mà trong đó có nhiều loại hình nghệ thuật với ngôn ngữ riêng của nó và chúng đã cấu thành một bộ phận không thể tách rời đối với di sản kiến trúc của Huế nên cần có kế hoạch bảo bảo tồn cũng như quảng bá về loại hình du lịch di sản kiến trúc này”- nhà nghiên cứu Hồ Vĩnh nhìn nhận.
VĂN THẮNG
