Sau một tháng áp dụng tỷ giá USD/VND mới, giá USD vẫn duy trì ở mức cao cả trong hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) lẫn thị trường tự do. Các NHTM cũng bắt đầu cuộc đua “hút” USD.
Giao dịch ngoại tệ tại ngân hàng. Ảnh: CAO THĂNG
Lãi suất USD liên tục tăng
Liên tục nhiều tuần qua, tỷ giá USD/VND ở các NHTM vẫn ngự trị ở ngưỡng chạm trần cho phép, mua vào 19.470 - 19.480 VND/USD, bán ra 19.500 VND/USD. Ở thị trường tự do, giá 1 USD mua vào đến 19.500 đồng, bán ra 19.540 VND/USD. Còn lãi suất huy động USD lại rục rịch tăng ở hầu hết các NHTM, bắt đầu từ những NHTM lớn, có ưu thế về nguồn ngoại tệ. Từ giữa tháng 9, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) đã nâng lãi suất tiết kiệm USD lên 4,95%/năm ở kỳ hạn 6 tháng.
Trước đó, Ngân hàng Á Châu (ACB) cũng đẩy lãi suất tiền gởi USD lên từ 0,05%/năm - 0,25%/năm, đưa mốc lãi suất huy động USD lên đến 4,7%/năm. Không những vậy, từ ngày 22-9 ACB sẽ thưởng thêm 0,1%/năm vào lãi suất tiết kiệm USD (kỳ hạn 36 tháng). Đến nay, lãi suất tiết kiệm USD ở nhiều NHTM đã phổ biến ở mức trên 5%/năm, cao nhất lên đến 5,5%/năm, chưa kể các chương trình khuyến mãi khác.
Xu hướng lãi suất USD tăng đã nằm trong dự đoán của các NHTM cũng như chuyên gia tài chính. Nguyên nhân chủ yếu, các NHTM đã hao hụt đáng kể lượng ngoại tệ do đã đẩy mạnh cho vay trong những quý đầu năm. Theo thống kê của NHNN - Chi nhánh TPHCM, cho vay ngoại tệ trên địa bàn trong 8 tháng đầu năm tăng tới 28,5% so đầu năm nay, chênh lệch gần 5 lần so với tốc độ tăng tương ứng của tín dụng VND là 5,8%! Dù tỷ giá đã được NHNN điều chỉnh tăng gần 2,1% nhưng lượng USD gom vào của các NHTM vẫn chưa nhiều như mong đợi. Do vậy, không còn sự lựa chọn nào khác, các NHTM buộc phải tăng lãi suất huy động USD.
Dùng công cụ chống rủi ro
Theo giám đốc trung tâm giao dịch ngoại hối của một NHTM lớn, lãi suất huy động USD tăng trong thời điểm hiện nay cũng như tỷ giá đang nằm ở mức trần là điều dễ hiểu, vì nó phản ánh trung thực hơn tình hình thực tế trên thị trường tiền tệ. Không cần đến cuối năm, thời điểm hiện tại nhu cầu trả nợ của các doanh nghiệp vay ngoại tệ để chuyển đổi sang VND đã và đang bắt đầu. Các doanh nghiệp vay ngoại tệ từ 2 - 3 tháng trước phải mua ngoại tệ để trả nợ. Mặc dù không phải toàn bộ tín dụng ngoại tệ sẽ tạo nhu cầu mua ngoại tệ để trả nợ, nhưng chắc chắn một phần lớn lượng tín dụng ngoại tệ này khi đến hạn sẽ làm tăng cầu về ngoại tệ trong thời gian tới.
Theo PGS-TS Trần Huy Hoàng, Trưởng khoa Ngân hàng (Trường ĐH Kinh tế TPHCM), cùng với thời điểm đáo hạn vốn cận kề, cung - cầu ngoại hối càng căng thẳng hơn vào những tháng cuối năm.
Để giảm thiểu rủi ro khi giao dịch bằng ngoại tệ, các doanh nghiệp nên yêu cầu các NHTM có các loại giao dịch an toàn như kỳ hạn, tương lai, quyền chọn... Đây là điều không thể thiếu, nhất là khi tỷ giá thường biến động vào cuối năm, cộng thêm giá vàng liên tục tăng cao như hiện nay. Doanh nghiệp cần thận trọng hơn vì mức lãi suất tín dụng hiện tại của cả VND lẫn USD đều quá cao, lãi suất vay USD quy ra VND xấp xỉ 17% - 18%/năm. Vì vậy, nếu là doanh nghiệp xuất khẩu có nguồn USD trả nợ thì nên chọn vay USD với lãi suất thấp và được nhiều ưu đãi. Còn nếu doanh nghiệp vay để nhập khẩu cần cân nhắc vì mức chênh lệch lãi suất và độ rủi ro.
Hoàng Liêm
