WikiLeaks lại làm chấn động thế giới khi vừa mới công bố tài liệu mật về 17 cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và 23 thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Hãng tin Sputnik ngày 5-6 cho biết, tập tài liệu dài 19 trang liên quan với các cuộc đàm phán về Hiệp định thương mại trong lĩnh vực dịch vụ (TISA), được đàm phán kín kể từ tháng 2- 2013 đến tháng 2-2015. Kết thúc đàm phán, tài liệu sẽ được giữ trong ít nhất 5 năm. Các nhà đàm phán gồm Mỹ, EU, Thổ Nhĩ Kỳ, Mexico, Australia, Pakistan và Israel. Theo WikiLeaks, kinh tế của các quốc gia này chiếm 2/3 GDP thế giới.
Tiết lộ của Wikileaks là một trang đen tối trong lịch sử thương mại thế giới
Việc công bố tài liệu mật này được đánh giá là sự rò rỉ thông tin lớn nhất về TISA. Trên thực tế, 50 nước ký kết các thỏa thuận, trong đó có Mỹ, Australia và Liên minh châu Âu (EU) đã chuyển giao cho TISA quyền kiểm soát nền kinh tế. Quy định của TISA cho phép điều chỉnh tất cả các loại dịch vụ thương mại và phi thương mại. Thuộc thẩm quyền của TISA gồm lĩnh vực xã hội, lĩnh vực dịch vụ, trong đó bao gồm cung cấp nước và năng lượng, giao thông, ngân hàng, bảo hiểm, viễn thông và hệ thống vận chuyển khí đốt. Tại Mỹ và EU, “ngành dịch vụ chiếm khoảng 80%”, còn ở các nước đang phát triển như Pakistan “ngành dịch vụ chiếm 53% nền kinh tế”.
Giám đốc tổ chức phi chính phủ về nhân quyền Global Justice Now, ông Nick Dearden khẳng định rằng vụ rò rỉ thông tin này “làm dấy lên quan ngại về mối đe dọa của TISA đối với các dịch vụ công cộng quan trọng. Đây là một trang đen tối trong lịch sử của nền dân chủ, khi mà chúng ta chỉ có thể thông qua các vụ rò rỉ như vậy để được biết về cơ cấu căn bản của khuôn khổ pháp lý trong lĩnh vực dịch vụ công mà chính phủ đề xuất cho chúng tôi”.
Trước đó, WikiLeaks hôm 2-6 đã rao giá 100.000 USD để được quyền truy cập các chương còn thiếu trong Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Các nhà cung cấp thông tin cho WikiLeaks trước đó đã chiếm các chương về sở hữu trí tuệ, bảo vệ môi trường và đầu tư. Các thành viên của tổ chức gọi các chương còn thiếu của thỏa thuận là “bí mật được tìm kiếm nhiều nhất ở Mỹ”. Thỏa thuận TISA là một phần của gói hợp đồng “3T” với TPP và Hiệp định đối tác thương mại và đầu tư xuyên Đại Tây Dương TTIP. Hiện TISA là thành phần lớn nhất trong số “3T” đó.
Hạnh Xuân
