Hơn 100 triệu “cư dân mạng” của Trung Quốc thường xuyên tham khảo Baidu.com. Chủ nhân của nó sinh năm 1968, từng theo học ngành công nghệ tin học (CNTT) ở Mỹ.
“Đấu giá” thứ hạng trong danh sách kết quả tìm kiếm
Li Yanhong – ông chủ trẻ của site tìm kiếm hàng đầu Trung Quốc Baidu.com
Ông Wei có một ý tưởng táo bạo: Xây dựng một tổ hợp thể thao bao gồm một khu trượt tuyết và những sân golf tại vùng đất lạnh giá phía Bắc Trung Quốc, sát biên giới Trung-Triều. Sau khi “nhắm” được địa điểm, thăm dò các nhà đầu tư, ông Wei lên kế hoạch marketing. Và ông liên hệ với bộ phận kinh doanh của Baidu.com.
Với 100 triệu khách hàng sử dụng hàng ngày, chiếm 60% thị phần cả nước, Baidu là site tìm kiếm đại chúng nhất Trung Quốc, vượt xa hai người khổng lồ Mỹ Google và Yahoo!, trở thành công cụ marketing chiến lược của hàng ngàn doanh nghiệp trẻ Trung Quốc. Nhưng ngược lại với các “đồng nghiệp” phương Tây, danh sách kết quả tìm kiếm của Baidu luôn dành ưu tiên cho những doanh nghiệp nào trả tiền cao nhất.
Để khu trượt tuyết chiếm được vị trí “ngon” nhất trong danh sách kết quả tìm kiếm trên Baidu với từ khóa “khu trượt tuyết” bằng tiếng Quan Thoại, ông Wei tham khảo site “đấu giá” của Baidu. Khu trượt tuyết “chi bạo” nhất hiện đang trả cho Baidu 2,14 NDT mỗi khi có một khách hàng bấm vào đường link của nó. Nếu ông Wei muốn được đứng đầu bảng thì phải trả nhiều hơn doanh nghiệp nói trên ít nhất là 0,01 NDT, tức 2,15 NDT cho mỗi cú bấm chuột.
Với giá tiền này, trong giờ đồng hồ kế tiếp, khu trượt tuyết của ông Wei sẽ đứng đầu danh sách kết quả tìm kiếm của Baidu. Nhưng trước đó, ông phải trả 600 NDT quản lý phí cho Baidu đồng thời ứng trước 2.400 NDT đảm bảo chi trả cho các cú bấm chuột đầu tiên. Mỗi lần tài khoản của ông sắp “cạn”, ông sẽ nhận được thư “báo động” của Baidu nhắc ông tiếp tục “châm” tiền, nếu không muốn tên doanh nghiệp mình bị biến khỏi danh sách ưu tiên. Nguyên tắc làm giàu của các nhà quản lý và của ông chủ Baidu chỉ đơn giản vậy thôi!
Hiện tại, các dịch vụ tìm kiếm có trả tiền như thế chiếm hơn 80% thu nhập của Baidu. Năm qua, Baidu có 112.000 khách hàng, lợi nhuận thu được là 38,7 triệu USD, tăng 534% so với năm trước đó. Lên sàn Nasdaq năm 2005 với giá 27 USD, cổ phiếu của Baidu giờ đây mấp mé 200 USD. Riêng Li Yanhong, tên tiếng Anh là Robin Li, sở hữu 645 triệu USD, trở thành người giàu hàng thứ 26 của Trung Quốc theo Forbes…
Ra đi và trở về
Li Yanhong sinh năm 1968 tại một vùng quê nghèo tỉnh Sơn Tây. Kết quả học tập tốt cho phép Li được vào học tại Khoa Tin học Trường Đại học Bắc Kinh danh tiếng. Năm 1991, với học bổng của Trường Đại học Buffalo, bang New York, Li lên đường sang Mỹ. Ở đây Li được thử thách trong môi trường cạnh tranh quyết liệt và tôi rèn ý chí tạo dựng cuộc sống độc lập. Anh tìm được việc tập sự trong một trung tâm nghiên cứu của hãng Matsushita Nhật Bản. Khuynh hướng ưa thích công việc thực tế hơn là nghiên cứu lý thuyết của Li bộc lộ rõ. Sau khi có bằng master về CNTT, Li từ bỏ ý định làm luận án tiến sĩ để lao mình vào công việc. Giỏi chuyên môn, có đầu óc áp-phe, đó là một “hỗn hợp” tốt để sinh ra một nhà kinh doanh giỏi.
Ra trường năm 1994, Li làm việc cho một chi nhánh của Dow Jones & Company ở New Jersey, với nhiệm vụ phát triển hệ thống tìm kiếm thông tin cho website của Wall Street Journal. Năm 1996, anh hoàn thiện một kỹ thuật cho phép đo lường tính đại chúng của một website dựa trên tần số xuất hiện đường link của nó trên các website khác. Kết quả công việc khiến Li rất thích thú, điều mà cấp trên lại không chia sẻ với anh. Nhưng William Chang, giám đốc công nghệ Công ty Infoseek thì khác. Ông này tuyển dụng Li và đưa anh đến làm việc tại Silicon Valley. Ở đây Li tiếp tục các nghiên cứu của mình và bắt đầu để tâm tìm hiểu các ngóc ngách của guồng máy tài chính. Quá trình học hỏi, đào tạo dần được hoàn thiện, Li trở về Trung Quốc, nơi anh vẫn luôn cảm thấy “thoải mái” hơn cả.
Cảm hứng từ một bài thơ thời Tống
Cùng với Eric Yong Xu, một chuyên gia ngành sinh hóa, Li huy động được 1,2 triệu USD tiền vốn ở 2 công ty đầu tư tài chính California. Cuối năm 1999, sau 8 năm ở Mỹ, Li thành lập công ty của mình tại căn phòng số 1.417 trong một khách sạn ở phía Bắc thành phố Bắc Kinh, gần trường đại học nơi họ có ý định tuyển dụng các nhân viên tương lai. Ê-kíp ban đầu gồm 7 người. Căn phòng khách sạn được dùng làm văn phòng.
Khi họ đã mệt nhoài, nó biến thành phòng ngủ. Doanh nghiệp trứng nước của họ hy vọng bán được chương trình tìm kiếm (search engine) cho các cổng điện tử (portal) lớn của Trung Quốc. Nó được đặt tên Baidu, có nghĩa là “Một trăm lần”, lấy cảm hứng từ một bài thơ viết vào thế kỷ thứ 12 dưới thời nhà Tống về một tình yêu lý tưởng! Bị hấp dẫn bởi “dự án Baidu”, các công ty đầu tư mạo hiểm “rót” thêm 10 triệu USD nữa vào công ty của Li. Baidu.com ra đời năm 2001. Ba năm sau, nó sinh ra khoản lợi nhuận đầu tiên (1,4 triệu USD năm 2004) rồi trở thành chương trình tìm kiếm có tiếng khắp nước, được mệnh danh là “Google Trung Hoa”.
Với 4.000 nhân viên, hiện nay công ty có văn phòng tại các thành phố nằm trên bờ biển phía Đông Trung Quốc. Ngược lại với các đồng nghiệp của mình ở Silicon Valley, Li khá “kín tiếng”. Anh thường tránh gặp gỡ báo giới địa phương hay quốc tế. Anh luôn cắt nghĩa Baidu thành công là nhờ ở sự am hiểu sâu sắc nền văn hóa Trung Hoa cùng tính chất phức tạp của ngôn ngữ tiếng Hoa.
Trước sức ép cạnh tranh của các công ty nước ngoài Li không sờn lòng, anh mở rộng hoạt động của công ty sang Nhật Bản năm 2006, lập “Baidu” tiếng Nhật, tiếp đó sẽ là các nước khác có sử dụng tiếng Hoa “phiên bản”. Li cũng tung ra nhiều sản phẩm mới như tự điển online dạng Wikipedia, các forum “Baidu spaces”, các site chia sẻ video… “Thị trường Trung Quốc mới chỉ trong thời kỳ khởi đầu, tỷ lệ sử dụng Internet mới chỉ đạt 10% dân số, tiềm năng là vô cùng to lớn” - Li lạc quan….
NGUYỄN VŨ (theo Les Echos)
Bài liên quan:
- Bài 1: Paul-Julius Reuter và hãng thông tấn xuyên lục địa
- Bài 2: Malcom McLean - Làm đảo lộn nền thương mại thế giới
- Bài 4: Ferdinand de Lesseps và hai con kênh đào
- Bài 5: Azim Premji - “Bill Gate” châu Á
