Ngày 6-5, giá dầu thô đã tăng gần đến mức 121 USD/thùng ở châu Á do có những lo ngại về việc nguồn cung bị đe dọa và sự suy yếu của đồng USD. Tại thị trường trong nước, giá xăng được Tổ điều hành thị trường trong nước dự báo sẽ tiếp tục ổn định trong tháng 5. Tuy nhiên, khi những tháo gỡ khó khăn về vay vốn ngân hàng và tạm ứng bù lỗ mặt hàng xăng dầu tiến triển chậm, có thể sẽ ảnh hưởng đến nguồn xăng dầu cung ứng cho thị trường trong nước.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, Tổ điều hành thị trường trong nước nhận định: Do bất ổn về chính trị (nhất là khi đường ống dẫn dầu tại Nigeria bị phá hủy); tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC vẫn giữ nguyên sản lượng, đồng USD tiếp tục sụt giảm, tâm lý lo ngại thiếu nguồn cung khi nhu cầu tiêu thụ tăng cao tại những nước tiêu thụ lớn (như Trung Quốc, Ấn Độ…) và yếu tố đầu cơ của các quỹ hàng hóa và dự trữ dầu thô của Mỹ… đã tác động mạnh đến giá dầu thô và các sản phẩm xăng dầu.
Tại thị trường New York, giá dầu thô ngọt nhẹ giao tháng 5-2008 từ mức 100,98 USD/thùng (ngày 1-4) đã tăng lên 119,90 USD/thùng (ngày 22-4). Đây là mức cao nhất từ trước đến nay. Theo dự báo của Tổ điều hành thị trường trong nước, giá dầu thô thế giới tháng 5-2008 vẫn diễn biến khó lường và khả năng vẫn duy trì ở mức trên 100 USD/thùng.
Mặc dù vậy, thị trường xăng dầu trong nước hiện tại vẫn duy trì được ổn định cả về nguồn cung và giá bán. Các đầu mối nhập khẩu xăng dầu vẫn thực hiện nghiêm túc tiến độ nhập khẩu được giao, dự trữ lưu thông đảm bảo quy định (20 ngày). Tuy nhiên, chỉ tính giá xăng dầu nhập khẩu những ngày cuối tháng 4, thì các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước đang phải chịu lỗ rất lớn. Cụ thể đối với giá xăng Ron 92 lỗ khoảng 1.380 đồng/lít, diesel 0,05S lỗ khoảng 3.097 đồng/lít, dầu hỏa lỗ 2.446 đồng/lít, mazut lỗ khoảng 1.065 đồng/kg.
Tuy nhiên, điều mà Bộ Công thương đang hết sức lo lắng là nguy cơ đứt nguồn xăng dầu do việc tháo gỡ khó khăn về vay vốn ngân hàng và tạm ứng bù lỗ mặt hàng xăng dầu tiến triển chậm.
Trong báo cáo về tình hình thị trường trong nước gửi Thủ tướng Chính phủ ngày 5-5, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Cẩm Tú nêu rõ, giá dầu thô thế giới tăng cao vượt ra ngoài dự kiến khiến các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước đứng trước nhiều khó khăn do hạn mức ngân hàng cho vay thấp, không phù hợp với giá dầu thế giới ở thời điểm hiện tại, lãi suất cho vay lại cao (từ 1,2% - 1,5%/tháng) thêm vào đó việc bù lỗ và tạm ứng bù lỗ rất chậm không thể đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của các doanh nghiệp.
Trong khi đó, mức tạm ứng thấp không đảm bảo được 95% số lỗ thực tế phát sinh khiến các doanh nghiệp đầu mối lâm vào cảnh thiếu vốn trầm trọng. Lo đủ nội tệ để mua ngoại tệ (USD) đã rất khó khăn, nhưng các ngân hàng thương mại trong nước cũng không có đủ nguồn USD để bán. Về tạm ứng kinh phí bù lỗ (bù giá) năm 2008 mới có 3/11 doanh nghiệp đầu mối được tạm ứng kinh phí bù giá 2 tháng đầu năm 2008, còn 8/11 doanh nghiệp chưa được tạm ứng bù giá… Tính đến thời điểm này, tổng kinh phí chưa được bù giá cho các doanh nghiệp đầu mối đã lên trên 2.000 tỷ đồng.
Vì vậy, Bộ Công thương cũng đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, đối với một số mặt hàng có nguồn nguyên liệu chủ yếu phải nhập khẩu, nếu giá thế giới tiếp tục tăng, cần có giải pháp xử lý hợp lý đối với giá bán để đảm bảo nguồn cung trong nước các tháng cuối năm.
ĐINH LAN
