Cuối năm, các bảng điện ở các sàn giao dịch chứng khoán đèn nháy liên tục và các con số vàng, đỏ xuất hiện. Một người reo lên “đã quá”, còn ở góc kia vẻ mặt một vị xuôi xị. Tôi đến gần hỏi: “Chắc là ông thua?”. Ông ta bực mình: “Tại nó cả”. Tôi không hiểu, bèn hỏi: “Là… sao, ông?”.

Ông ta nói: “Tôi không muốn chơi đúng vào ngày 13 thứ sáu. Nhưng nó kêu tối hôm qua nó nằm mơ thấy số 3979, sáng nay ra ngõ gặp số 39, chiếc xe bán bắp đậu ngay trước cửa tự nhiên ở đầu xe gắn số đó, thằng cha bán bắp cười tươi rói. Mới ra ngõ gặp hên, nó tụt vô nhà la lớn, tối mơ thấy thần tài lớn, thần tài nhỏ. Ra ngõ gặp ngay thần tài nhỏ. Chơi đi ông…”. Tôi lại hỏi: “Nó là ai vậy?”.

Ông ta giận dữ: “Bả chứ ai”. Trời ạ, bây giờ tôi hiểu, ông trung niên thua sáng nay nghe lời vợ nằm mơ, bảo bán cổ phiếu, lỗ tới hơn 1 triệu đồng. May cho ông, một gã cờ bạc trên sàn giao dịch chứng khoán tin vào cái mửng nằm mơ, mới chỉ thua có một triệu. Người viết bài này đoán chắc rằng, tệ cờ bạc vào dịp Tết chắc là rầm rộ, mà ở sàn giao dịch không phải là ngoại lệ.

Sáng thứ hai ở một công ty niêm yết S bỗng rộ lên, mọi người chuyền tay nhau đọc một bài báo có tựa “Áp lực chia cổ tức”. Họ nói với nhau “Người ta viết về mình, mà như viết về một chuyện ở một hành tinh nào đó ở xa lắc xa lơ. Một chuyện thật là xa lạ với công ty của mình. Chẳng hiểu họ lấy tin đó ở đâu”. Và cũng chẳng hiểu bằng cách nào họ mời được người viết đến để họ cho xem các thông số kế toán, những số liệu mà… theo quy định của Trung tâm giao dịch chứng khoán họ phải báo cáo và trưng ra công khai tại sàn giao dịch. Cô kế toán và người đưa tin sau khi làm những thủ tục xã giao, chuyên viên công bố thông tin của công ty hỏi: “Chị căn cứ vào đâu để nói rằng công ty S chia cổ tức chỉ có 5 – 6 phần trăm một năm?”.

Người viết tin nói: “Tôi căn cứ vào số liệu năm 2003”. Chuyên viên công bố thông tin của công ty lại hỏi: “Nếu lấy số liệu của năm 2003, sao chị không ghi là số liệu năm 2003? Mà năm 2003 chúng tôi cũng không có số đó. Còn, chị căn cứ vào đâu để nói vì lãi thấp phải chi hết cho cổ đông nên sửa chữa nâng cấp đầu tư, công ty phải đi vay ngân hàng?. Đây, quyết toán của công ty, không hề có khoản nào vay, đã hơn chục năm chúng tôi không vay của ngân hàng đồng nào”. Người viết trên một tạp chí nọ nói: “Đây, nợ đây, nợ tới hơn một tỷ đồng, nợ… là phải vay, tôi nghĩ như vậy”.

Đến lúc này thì người công bố thông tin của công ty không chịu được nữa, nói lớn: “Trời ơi, nợ - hạch toán nợ, là bao gồm khách hàng nợ, nợ phải đòi, nợ mua hàng chưa thanh toán…, nợ không phải chỉ có vay nợ, cột vay của chúng tôi có con số nào đâu. Đã viết kinh tế mà không hiểu gì về hạch toán kinh tế lại còn cả gan viết thì chỉ có…”. Nghe câu chuyện trên, tôi giở tờ tạp chí đó ra đọc, ở cuối người viết bài trên tạp chí còn chua: “Giám đốc công ty này nói, chia cổ tức cao để cổ đông gắn bó với công ty!”. Tôi bèn hỏi vị giám đốc công ty S, vị giám đốc đó nói chưa hề gặp cộng tác viên hay phóng viên của tạp chí đó bao giờ. Chuyện bịa 100% . Vậy mà tạp chí nọ vẫn cho đăng… 

LÊ THÀNH CHƠN