Vụ tai nạn giao thông (TNGT) trên đường cao tốc Hà Nội - Thái Nguyên vào chiều 19-11 do tài xế xe Innova lùi xe khi đã đi quá lối rẽ làm chết 4 người, 6 người bị thương chỉ là một trong số rất nhiều vụ TNGT có nguyên nhân là do kỹ năng, ý thức của tài xế khi lái xe trên cao tốc.
Điều này hoàn toàn nhất quán với con số thống kê trên 71% tai nạn là do ý thức của người tham gia giao thông mà Ủy ban ATGT Quốc gia vừa đưa ra. Phản ánh từ các tài xế sau vụ tai nạn này cũng cho thấy, tình trạng lùi xe, quay đầu, dừng đậu bừa bãi trên các tuyến cao tốc không phải là hiếm gặp.
Tuy nhiên, bên cạnh ý thức, kỹ năng yếu kém của các tài xế, nguy cơ mất an toàn trên cao tốc còn xuất phát từ việc hạ tầng giao thông không đảm bảo, khi có những đường gọi là cao tốc nhưng chưa đạt chuẩn về cao tốc. Như trường hợp cao tốc này đã được thông xe trong tình trạng thiếu đường gom và phương án phân luồng cho xe máy đi vào đường nhánh; phương tiện đi lại hỗn độn là nguyên nhân làm TNGT trên cao tốc này tăng vọt thời gian qua. Lại có những đoạn, tuyến đường chỉ đạt chuẩn “tiền cao tốc” khi chỉ có 2 làn xe. Đặc biệt, theo phản ánh của ông Nguyễn Mạnh Thắng (Quản trị diễn đàn Otofun), việc các loại biển chỉ dẫn trên đường cao tốc không đủ to và rõ ràng khiến cho tài xế khi lái xe với tốc độ cao không quan sát kịp cũng là một trong những nguyên nhân gây mất ATGT.
Hiện còn nhiều tuyến cao tốc chưa đạt chuẩn. Các biển báo thường nhỏ và thiếu rõ ràng. Việc chưa đồng nhất cách đặt tên cho các lối ra vào đường cao tốc cũng là một vấn đề khiến cánh tài xế đau đầu. Chẳng hạn như, tuyến Nội Bài - Lào Cai thường lấy tên kỹ thuật (IC4, IC6...) trong khi đó thì người dân thường suy nghĩ là mình đi đến địa danh nào để chọn lối xuống. “Dù rất nhiều lần đi Yên Bái nhưng tôi vẫn nhầm đường và phải đi thêm khá xa để quay lại vì nút ra Yên Bái lại ghi là Văn Phú IC12 chứ tuyệt nhiên không có chữ Yên Bái nào cả. Khi đó, nếu ngại đi rất xa để quay lại và với ý thức tùy tiện, lái xe hoàn toàn chọn giải pháp là quay đầu xe đi ngược chiều hoặc lùi xe để quay lại lối rẽ”, ông Thắng chia sẻ.
Để đảm bảo ATGT trên cao tốc, Bộ GTVT, Ủy ban ATGT Quốc gia đã đưa ra nhiều giải pháp, trong đó có lắp hệ thống camera giám sát an toàn giao thông trên tuyến làm căn cứ để xử phạt tại chỗ và phạt nguội với chế tài thật nặng cho những hành vi nguy hiểm khi tham gia trên đường cao tốc. Tuy nhiên, các các tuyến cao tốc cũng cần được xây dựng đúng quy chuẩn, có hệ thống biển báo và các công trình phụ trợ hợp chuẩn. Bên cạnh đó, kỹ năng lái xe an toàn trên cao tốc cũng cần được tăng liều lượng trong các giáo trình lý thuyết và thực hành đào tạo sát hạch lái xe. Không thể mang kỹ năng lái xe ở đường làng, ở quốc lộ thông thường để mang lên cao tốc, nhất là khi hệ thống cao tốc tại Việt Nam, theo quy hoạch thì từ nay đến 2030 sẽ có khoảng 6.500km đường cao tốc, gần gấp 8 lần so với hiện nay.
BÍCH QUYÊN
