Cứ khi sông Hồng vào mùa nước cạn là những người sống bằng nghề chài lưới lại bắt đầu nghĩ đến việc săn cá Mịt (ảnh).
Đó là một loài cá thuộc họ da trơn, sống chủ yếu ở đầu nguồn sông Hồng, có thể gặp nhiều nhất ở đoạn chảy qua tỉnh Yên Bái. Cá này có hình thù giống cá chiên, màu da vàng bóng, đầu cá bẹt giống cá trê, nhưng vây đuôi lại giống cá nheo.
Ở các chợ Yên Bái mùa này, bạn có thể mua được cá Mịt với giá trên dưới 50.000 đồng/kg. Loại to nhất, khoảng hơn 2kg/con thì giá cao hơn, trên dưới 100.000 đồng/kg.
Dân Yên Bái gọi là cá Mịt nhưng xuôi xuống một chút, ở vùng Phú Thọ người ta lại gọi là cá Bò, còn khi về đến Hà Nội, dân sành câu cá lại gọi cá Mầm. Dù tên gọi là gì thì ai ai cũng phải thừa nhận đây là loài cá ngon, một đặc sản sông Hồng. Thịt cá màu trắng đục, chắc, ít xương răm và xương rất rắn. Đặc biệt thịt cá có vị ngọt đậm và thơm khác hẳn với những loài cá nước ngọt khác.
Cũng giống như làm các loại cá da trơn khác, đầu tiên người ta phải bóp muối, dấm để làm sạch nhớt cá sau đó dùng dao sắc lạng lấy phần thịt để riêng. Đầu và xương cá có thể nấu lấy nước dùng rất ngon còn phần thịt có thể chế biến được thành nhiều món khác nhau, từ nướng, hấp, chiên, lẩu, súp… Nhưng ngon nhất phải là món cá Mịt nấu với chuối xanh.
Cá Mịt được ướp với nghệ và một ít mẻ chua, thêm chút gia vị. Chuối xanh cắt khúc chẻ làm tư ngâm cho hết chát. Sau khi phi hành tỏi, cho chuối xanh vào xào nêm mắm muối và đổ nước ngập săm sắp nấu sôi lăn tăn. Khi chuối gần mềm thì cho cá vào, đun sôi thêm chừng 15 phút cho chín kỹ, thêm hành, tía tô, mùi tàu, lá lốt.
Lúc đó vị ngọt đậm của cá đã hòa quyện với chuối xanh, cộng thêm mùi thơm dậy của các loại rau thơm khiến món ăn có sức hấp dẫn lạ lùng. Bát canh cá Mịt chuối xanh nóng hổi có thể làm xua đi cái lạnh giá của mùa đông xứ Bắc.
PHƯƠNG HÀ
