“5 năm qua, với sự năng động, sáng tạo, nỗ lực vượt qua khó khăn, TPHCM đã đạt được những thành tựu quan trọng trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa - xã hội, quốc phòng - an ninh… Quá trình cơ cấu lại nền kinh tế đã thu hút lao động của các địa phương trong cả nước đến sinh sống và người Việt Nam ở nước ngoài về đầu tư, làm cho cơ cấu dân cư ngày càng đa dạng, khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố và mở rộng...”, Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam TPHCM Nguyễn Hoàng Năng mở đầu cuộc trao đổi với PV Báo SGGP về nội dung phát huy khối đại đoàn kết toàn dân tộc cho sự phát triển của TPHCM những năm qua.
Ông nói: Truyền thống yêu nước, đoàn kết, nhân ái, nghĩa tình của nhân dân TPHCM những năm qua tiếp tục được vun bồi; các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các phong trào thi đua yêu nước, các hoạt động xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền được đông đảo nhân dân đồng tình hưởng ứng. Trước tình hình biển Đông diễn biến rất phức tạp, bất ổn vùng biên giới, đã gây sự bất bình, phẫn nộ trong các tầng lớp nhân dân; qua đó càng thể hiện mạnh mẽ lòng yêu nước và sự đoàn kết, kiên quyết bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, xây dựng và phát triển đất nước, quyết tâm đoàn kết thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” của các tầng lớp nhân dân.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân (thứ tư, từ trái qua) và Chủ tịch UBMTTQ TPHCM Nguyễn Hoàng Năng (thứ ba, từ trái qua) tại hội nghị tiếp xúc các vị chức sắc đại diện các tôn giáo trên địa bàn TPHCM
- PV: Xin ông cho biết sơ nét hoạt động của MTTQ trong công tác tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân tộc những năm qua?
>> Ông NGUYỄN HOÀNG NĂNG: Trong những năm qua, MTTQ và các tổ chức thành viên đã tăng cường đoàn kết, tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân thông qua nhiều hình thức hoạt động, các phong trào thi đua yêu nước, phát huy dân chủ, xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và hệ thống chính trị các cấp. Qua đó, xuất hiện ngày càng nhiều những tập thể, cá nhân tiêu biểu học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, gương “Người tốt, việc tốt”, những tấm gương yêu nước, cần cù lao động, năng động, sáng tạo, đoàn kết, sống nhân ái nghĩa tình. Những phẩm chất cao quý đó được truyền giữ, tiếp tục phát huy, lan tỏa và thấm sâu trong đời sống, trở thành nét đẹp đặc trưng của người dân thành phố. MTTQ đã chú trọng đa dạng hóa các hình thức tập hợp nhân dân, thông qua việc kết nạp ngày càng nhiều các tổ chức thành viên và tập hợp, phát triển thêm đoàn viên, hội viên, nhất là ở cộng đồng dân cư. Sự liên kết, phối hợp hoạt động giữa các tổ chức thành viên ngày càng mở rộng trên nhiều lĩnh vực, góp phần thực hiện có hiệu quả các mục tiêu, chương trình hành động của MTTQ. Hoạt động của các tổ chức thành viên đã phát huy được truyền thống nhân ái, sống nghĩa tình, cùng chăm lo hộ nghèo, đồng bào các dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa, vùng thiên tai, bão lũ trên cả nước. Qua đó, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng bền vững. Các vị nhân sĩ, trí thức, người Việt Nam ở nước ngoài, các cá nhân có uy tín, tiêu biểu trong các giới, các tôn giáo, các dân tộc đã phát huy vai trò, hưởng ứng và tham gia tích cực các phong trào, các cuộc vận động do MTTQ phát động; đồng thời góp ý thẳng thắn, xây dựng những vấn đề quan trọng của đất nước và thành phố; hiến kế cho Đảng, chính quyền, MTTQ các giải pháp triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều chương trình, mục tiêu lớn về phát triển. Với chủ trương hướng mạnh về cơ sở bằng các hình thức đa dạng, MTTQ các cấp đã chủ động phối hợp hoạt động với chính quyền cùng cấp, các tổ chức thành viên trong việc triển khai thực hiện các phong trào, các cuộc vận động mang tính toàn dân, đặc biệt là hoạt động về “dân sinh”, “dân chủ”.
- Vai trò của đồng bào các dân tộc và các tôn giáo trong sự phát triển của TPHCM những năm qua như thế nào, thưa ông?
MTTQ các cấp thường xuyên tuyên truyền, thực hiện các chính sách dân tộc, tôn giáo; tạo điều kiện, động viên đồng bào các dân tộc, tôn giáo sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo đúng pháp luật và giữ gìn đạo đức tôn giáo, bản sắc của dân tộc mình. Người đứng đầu, người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc, chức sắc các tôn giáo tích cực tuyên truyền, vận động đồng bào trong giới chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, động viên tham gia các phong trào thi đua yêu nước, phát huy tinh thần nhân ái trong các hoạt động từ thiện xã hội. Qua đó, các dân tộc, các tôn giáo thể hiện sự đồng thuận cùng xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ đất nước. Hàng năm, thông qua các ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư, MTTQ tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, phong phú, đa dạng, tập hợp rộng rãi nhân dân, các giới đồng bào tham gia; qua đó phát huy tình làng, nghĩa xóm, chung sức, chung lòng xây dựng địa bàn dân cư, gia đình văn hóa, thúc đẩy hoạt động tự quản, lấy sức dân lo dân.
- Thế nhưng, thực tế những năm qua cũng có những tồn tại, hạn chế trong việc phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc?
Bên cạnh những thành tựu đạt được, cũng còn có những mặt hạn chế. Đó là: sự chăm lo phát triển các giới vẫn còn những khó khăn; một bộ phận công nhân và người lao động chưa được đào tạo, nâng cao tay nghề, trình độ, năng lực chưa đáp ứng với yêu cầu phát triển; đời sống một bộ phận nông dân còn gặp khó khăn do diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp, chưa đáp ứng với việc chuyển đổi ngành nghề trong quá trình xây dựng nông thôn mới; tình trạng nam, nữ thanh niên dễ bị tác động bởi những tiêu cực của môi trường xã hội, sống thực dụng, xem nhẹ phẩm chất đạo đức, vi phạm pháp luật vẫn còn; một số chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài thực hiện còn vướng mắc, chưa đủ sức thu hút kiều bào hướng về quê hương...
Bên cạnh đó, tình hình kinh tế gặp nhiều khó khăn, khủng hoảng tài chính và suy giảm kinh tế thế giới tác động rất lớn vào nước ta, làm cho giá cả, lạm phát tăng cao; các thế lực thù địch vẫn luôn tìm cách chống phá khối đại đoàn kết toàn dân tộc; thiên tai, dịch bệnh liên tiếp xảy ra và diễn biến phức tạp; việc làm, thu nhập của người dân bị ảnh hưởng; quy hoạch, quản lý đô thị, hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn bất cập; tình trạng quan liêu, tham nhũng, lãng phí, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của một bộ phận cán bộ, công chức, đảng viên đã gây bức xúc trong nhân dân. Mặt khác, mức sống, mức hưởng thụ văn hóa còn chênh lệch giữa các tầng lớp dân cư, giữa nội thành và ngoại thành, cùng với những vấn đề dân sinh khác như ngập nước trong mùa mưa, tai nạn giao thông, ô nhiễm môi trường, an ninh trật tự, an toàn xã hội, tệ nạn xã hội, vệ sinh an toàn thực phẩm… còn diễn biến phức tạp, đã ảnh hưởng đến đời sống, tâm tư, tình cảm của các tầng lớp nhân dân và công tác xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
- Giải pháp để củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc được MTTQ đặt ra là gì, thưa ông?
Để tiếp tục củng cố, tăng cường và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ X, đòi hỏi các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể và các tầng lớp nhân dân cần tăng cường quán triệt và thực hiện tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đại đoàn kết toàn dân tộc, về MTTQ Việt Nam trong tình hình mới; đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”... Qua đó tạo sự đồng thuận xã hội, tăng cường và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; đẩy mạnh toàn diện sự nghiệp đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bên cạnh đó cần phát huy khối đại đoàn kết dân tộc gắn với yêu cầu mở rộng dân chủ và giữ vững kỷ cương trong đời sống xã hội trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội... Các cấp chính quyền cần chăm lo, phát huy và bảo đảm quyền dân chủ của nhân dân theo pháp luật, ngăn chặn và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm quyền dân chủ của nhân dân, cũng như những biểu hiện lợi dụng dân chủ để vi phạm pháp luật, kích động nhân dân gây rối trật tự công cộng, ảnh hưởng đến sự ổn định xã hội, gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Trước yêu cầu phát triển, chỉ có mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa mới có đoàn kết thực sự và bền vững; phát huy dân chủ và đoàn kết từ trong Đảng ra toàn xã hội; thực hiện tốt quy chế dân chủ, nhất là các quy định của Pháp lệnh Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn. Phát huy mạnh mẽ vai trò, trách nhiệm của MTTQ các cấp, các tổ chức thành viên, tăng cường phối hợp thống nhất hành động nhằm củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; kiện toàn về tổ chức, đổi mới về nội dung và phương thức hoạt động của MTTQ, hướng mạnh về cơ sở để triển khai thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động lớn do MTTQ và các đoàn thể phát động. Phát huy dân chủ và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, nâng cao hiệu quả các hoạt động giám sát và phản biện xã hội, phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, làm cho MTTQ thực sự là nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng, đại diện và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của các giới, các tầng lớp nhân dân, người Việt Nam ở nước ngoài, tạo sự đồng thuận xã hội trong thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, góp phần xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị TPHCM vững mạnh.
Thay mặt Ban Thường trực UBMTTQ TPHCM, tôi kêu gọi cán bộ, đoàn viên, hội viên của MTTQ và các tổ chức thành viên hãy phát huy vai trò, trách nhiệm làm nòng cốt, gương mẫu trong việc tập hợp và tuyên truyền, vận động để các tầng lớp đồng bào thành phố, kiều bào ta ở nước ngoài tăng cường đoàn kết, chung sức, chung lòng cùng Đảng bộ, chính quyền thành phố thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa, xây dựng TPHCM thật sự có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình; xứng danh là thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu, thành phố Anh hùng.
- Xin cảm ơn ông!
HOÀI NAM (thực hiện)
