Công ty phải trả lại tiền BHXH đã thu của người cao tuổi

* Năm 2007 tôi về hưu. Năm 2009, tôi vào làm việc tại Công ty taxi  Hoàng Long. Sau đó, công ty ký hợp đồng lao động và đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) cho tôi từ năm 2009 đến ngày 1-6-2016. Từ tháng 6-2016, tôi nghỉ việc và lấy sổ BHXH để làm thủ tục lãnh tiền BHXH. Thế nhưng, BHXH quận 5 nói là tôi đã nghỉ hưu rồi, không lãnh được. Vậy tôi có được nhận lại phần tiền đã đóng BHXH của tôi và của cả công ty không? (ĐẶNG NGỌC ẨN, quận 6, TPHCM).

* Ông CAO VĂN SANG, Giám đốc Bảo hiểm xã hội TPHCM: Người đang hưởng lương hưu không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Ngoài ra, Điều 1 Thông tư 17/2009 của Bộ LĐTB-XH quy định hợp đồng giao kết với người đang hưởng lương hưu hàng tháng và người làm việc có thời hạn dưới 3 tháng thì ngoài phần tiền lương theo công việc, người lao động còn được người sử dụng lao động thanh toán thêm khoản tiền tính theo tỷ lệ phần trăm so với tiền lương theo hợp đồng lao động, gồm:  tiền BHXH (18%) và tăng trong năm tiếp theo nếu ký kết tiếp; tiền bảo hiểm y tế (3%), tiền nghỉ hàng năm (4%), tiền tàu xe do hai bên thỏa thuận.

Thực hiện quy định nêu trên, trường hợp Công ty taxi Hoàng Long khai báo tăng BHXH cho ông Đặng Ngọc Ẩn đang hưởng lương hưu thì công ty phải lập hồ sơ giảm thu và hoàn trả cho ông Ấn khoản tiền nêu trên.

* Tôi năm nay 58 tuổi, đã đóng BHXH bắt buộc được 23 năm. Hiện tôi đã nghỉ việc nhưng đến cuối năm 2018 tôi mới làm được sổ hưu. Vui lòng cho tôi biết đến cuối năm 2018, tỷ lệ hưởng lương hưu phần trăm của tôi là bao nhiêu và cách tính bình quân để hưởng lương hưu như thế nào? (lamvuduong…@gmail.com).

* Về tỷ lệ hưởng lương hưu, từ ngày 1-1-2018, mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện nghỉ hưu được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tương ứng với số năm đóng BHXH như sau: Nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm; nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm. Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động  được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%. Ông có 23 năm đóng BHXH bắt buộc, khi nghỉ hưu cuối năm 2018 thì tỷ lệ hưởng lương hưu là 59%.

Về cách tính bình quân để hưởng lương hưu, theo Điều 9 Nghị định số 115/2015, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần theo Điều 62 của Luật BHXH được quy định:

1 - Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương này, thì tính bình quân tiền lương tháng của số năm đóng BHXH trước khi nghỉ hưu như sau: a) Bắt đầu tham gia BHXH trước ngày 1-1-1995 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu; b) Bắt đầu tham gia BHXH trong khoảng thời gian từ ngày 1-1-1995 đến ngày 31-12-2000 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 6 năm cuối; c) Bắt đầu tham gia BHXH từ 1-1-2001 đến 31-12-2006 thì tính bình quân của 8 năm cuối; d) Bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-1-2007 đến ngày 31-12- 2015 thì tính bình quân của 10 năm cuối; đ) Bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-1-2016 đến ngày 31-12-2019 thì tính bình quân của 15 năm cuối; e) Bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-1-2020 đến ngày 31-12-2024 thì tính bình quân của 20 năm cuối; g) Bắt đầu tham gia BHXH từ ngày 1-1-2025 trở đi thì tính bình quân của toàn bộ thời gian.

2 - Người lao động có toàn bộ thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.

3 - Người lao động vừa có thời gian đóng BHXH thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, vừa có thời gian đóng BHXH theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định thì tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH chung của các thời gian.

Do ông chỉ nói chung chung là tham gia BHXH bắt buộc 23 năm mà không nói rõ thuộc diện nào nên ông có thể tự đối chiếu quy định trên với mức tiền lương đóng BHXH thể hiện trên sổ BHXH để biết tính ra mức bình quân hưởng lương hưu.