Mấy đứa cháu vợ tôi, độ tuổi 15, giỏi bấm điện thoại với máy vi tính. Tôi biểu: Các con đi rửa chén, phụ bếp với các dì đi. Tụi nó nói không biết làm. Nhân nhà đang có giỗ, tôi đưa các cháu trở về thời xa xưa.
Hẳn quý độc giả lớn tuổi còn nhớ, trước khi vo gạo, nấu cơm thì phải nhặt thóc, sạn, sâu, bông cỏ lẫn trong gạo. Đó là việc làm đơn giản mà má dạy tôi làm khi tôi chưa được 10 tuổi. Kế đến là quét nhà, dọn dẹp đồ đạc, biết xem đồng hồ. Má dạy tôi những việc từ dễ tới khó. Nói không phải khoe, con trai bà 12 tuổi đã kho được nồi cá, nấu được nồi canh, rồi đến nấu chín nồi cơm (ngày ấy nấu cơm bằng củi chứ không đơn giản là bấm nút nồi cơm điện như bây giờ).
Cuối cùng, việc “nguy hiểm” nhất là ra giếng xách nước, ở tuổi 13. Giếng lúc đó là giếng đào, sâu gần chục mét, miệng giếng sạt lở không an toàn như giếng khoan ngày nay có máy bơm sẵn, chỉ cần gạt vòi là có nước dùng ngay.
Ảnh minh họa
Năm tôi 14 tuổi, má qua đời. Ba đi làm xa vài ngày mới về một lần. Tôi là con lớn, ba giao việc nhà và chỉ bảo mấy đứa em, lớn 12 tuổi, nhỏ mới lên 3. Thử hỏi, má không tập cho tôi làm việc nhà từ sớm, gặp cảnh ấy thì biết làm sao? Không nấu được cơm ăn hoặc ra giếng xách nước gặp tai nạn như chơi.
Nhiều năm sau, tôi nghiệm ra, má đã có sự chuẩn bị khi truyền dạy việc cho các con, từ lúc còn rất bé. Bởi hồi đó vào mỗi tối, các dì trong xóm mang trúc qua nhà tôi vừa đan rổ vừa chuyện trò với má. Những lúc này, trẻ con bọn tôi thường ngồi bó gối bên đèn dầu hóng chuyện. Trong số những chuyện nghe được, có lần tôi nghe má nói một ông thầy nào đó nói má sống không qua tuổi 40. Thì ra, má dạy con để phòng rủi ro. Nếu má chẳng may lìa đời sớm thì anh em chúng tôi cũng tự lo được cho bản thân và cho nhau trong sinh hoạt thường ngày.
Trở về thực tại, dịp giỗ này, các cháu lại hóng chuyện của tôi kể. Tôi mong các cháu nghe xong câu chuyện thời xưa mà tập làm việc nhà, trước để san sẻ việc với cha mẹ, sau tự phục vụ bản thân, lớn lên có chồng có vợ, sinh con đẻ cái thì biết tập cho con mình. Thật vậy, chẳng cần phải thầy bà nào phán, con người ai biết trước được rủi ro khi nào đến với mình trong đời sống ngắn ngủi này. Thương con thương cháu là phải thương kiểu ông bà cha mẹ ngày xưa, là phải tập cho làm để tự lập khi có thể.
Nguyễn Khanh
Chuyên gia tư vấn - Cách đây một tuần, do thiếu kiềm chế, em đã đồng ý quan hệ với bạn trai và được anh ấy cho dùng ngay 1 viên (duy nhất) ngừa thai khẩn cấp. Sau đó tình cờ em đọc trên báo nói cách dùng thuốc này là phải dùng 2 viên mới hiệu quả. Em rất lo lắng vì chỉ dùng 1 viên, không biết em có thể có thai không?...Mỹ Dung (TPHCM) Bác sĩ ĐỖ MINH TUẤN: Hiện nay có hai loại thuốc ngừa thai khẩn cấp, loại dùng 1 viên (ví dụ Mifestad10, ít phổ biến) và loại uống 2 viên (ví dụ Postinor2). Như vậy có hai tình huống: hoặc bạn trai cho em dùng loại 1 viên (nghĩa là dùng đúng), hoặc em được dùng Postinor2 nhưng không đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng nên sót mất 1 viên. Như vậy nếu phải lo thì ở trường hợp thứ hai. Nếu đúng, tạm xem như lần ngừa thai này không thể đạt kết quả tối ưu. Tuy vậy, dù sao em đã dùng 1 viên nên không thể “xóa sạch” thành quả (viên thứ 2 có tác dụng bồi thêm cho chắc chắn). Tóm lại, trước mắt em có thể hỏi lại bạn trai, nếu không đành chấp nhận việc đã rồi. Tuy nhiên, có hay không dùng thuốc, thì vẫn còn một cửa thoát hiểm sau cùng là lần ăn nằm này chệch ngoài thời điểm rụng trứng. - Tôi và bạn trai quen nhau hơn 2 năm. Vừa rồi đột nhiên anh ấy đòi chia tay. Tôi hỏi thì anh ấy nói mình là gay nên không thể gắn bó. Thưa bác sĩ, có xét nghiệm gì chứng minh một người là đồng tính thật không. Tôi thấy anh ấy có vẻ đàn ông bình thường, nên nghi ngờ anh ấy kiếm cớ bỏ rơi tôi. T. Lý (TPHCM) Bác sĩ ĐỖ MINH TUẤN: Nguyên nhân đồng tính có thể do rối loạn nhiễm sắc thể, rối loạn nội tiết nhưng hầu hết không ai biết tại sao. Nhiều người đồng tính bình thường như bất kỳ ai nhưng dường như trong “đầu” họ có cái gì đó bị lệch hướng. Như vậy, nếu bảo là cần xét nghiệm chẩn đoán đồng tính thì chỉ để tìm hiểu những rối loạn gốc (ví dụ vấn đề nội tiết) chứ không có xét nghiệm gọi là chẩn đoán xác định đồng tính như kiểu lấy máu xét nghiệm định bệnh thông thường được. Thật ra xác tín ai đó có đồng tính không khó, hoàn toàn có thể soi ra bằng quan sát cộng thêm chút tinh ý. “Cây kim trong bọc có ngày lòi ra”, dù cố giấu sớm muộn họ cũng phải bộc lộ con người thật. Bạn là người cận kề với bạn trai chẳng lẽ không nhận ra? Có một dạng đồng tính gọi là lưỡng tính (có cùng lúc hai giới tính), tùy tình hình mà những người này sử dụng giới tính nào, tuy vậy trường hợp này tương đối hiếm. |
