Trẻ em được hưởng các quyền cơ bản pháp luật đã quy định, được chăm lo phát triển thể chất, tinh thần… Mục tiêu đó chẳng dễ thực hiện nếu thiếu sự chung tay của toàn xã hội. Nhân “Tháng hành động vì trẻ em”, triển khai từ ngày 15-5 đến 30-6, trang Nhịp cầu bạn đọc giới thiệu những bài viết, những ý kiến xoay quanh chủ đề “Tạo cơ hội phát triển bình đẳng cho trẻ em”.
Cái khó... có cái tâm
TPHCM hiện có hơn 1,6 triệu trẻ em (dưới 16 tuổi), chiếm hơn 25% số dân TP. Trong đó, các quận huyện Bình Tân, Gò Vấp, Thủ Đức, Tân Phú, Củ Chi, Bình Chánh, có tỷ lệ trẻ em cao… Số lượng trẻ em tăng theo đà tăng dân số cơ học, chủ yếu là người nhập cư, nên công tác bảo vệ và chăm sóc trẻ em khó khăn thêm do “thiếu nhân lực, yếu kinh phí”.
Tuy vậy, theo bà Phan Thanh Minh, Trưởng phòng Bảo vệ và chăm sóc trẻ em, Sở LĐTB-XH TPHCM, với nhiều nỗ lực, TP đã tổ chức được 17 trường tình thương, 53 trường khuyết tật và hơn 50 mái ấm, nhà mở đang nuôi dưỡng và chăm sóc hơn 12.000 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều trẻ mồ côi, khuyết tật, lang thang, cơ nhỡ, trẻ bị bóc lột sức lao động và ăn xin cần được quan tâm, giúp đỡ.
Cũng theo bà Minh, công tác quản lý, bảo vệ, chăm sóc trẻ em đã được triển khai rộng khắp các địa bàn. Tuy nhiên, những người làm công tác này đang đối mặt với nhiều khó khăn, như tại phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, hiện có khoảng 30.000 trẻ nhưng chỉ có một cán bộ vừa làm công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình, vừa kiêm nhiệm vụ bảo vệ và chăm sóc trẻ em. Áp lực công việc rất lớn nhưng hầu hết các địa phương đều cố gắng hoàn thành tốt công tác chăm lo và giúp đỡ trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn.
Mạng lưới cộng tác viên bảo vệ trẻ em tại cộng đồng cũng phát triển hơn trước, nhiều ban, ngành, đoàn thể ở địa phương như Mặt trận Tổ quốc, Đoàn TNCS, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh… cùng hợp sức giúp đỡ, các điểm tư vấn cộng đồng dần đi vào nền nếp, hai mô hình câu lạc bộ “Ông - bà - cháu” và “Tuyên truyền viên đồng đẳng” ngày càng thu hút được nhiều tầng lớp tham gia. Hầu hết những người tham gia hoạt động này không có thù lao nhưng vẫn nhiệt tình, làm tốt công tác tuyên truyền trong cộng đồng. Đó là một tín hiệu đáng mừng, thể hiện sự quan tâm của toàn xã hội đối với trẻ em - những chủ nhân tương lai của đất nước.
Chăm lo trẻ mồ côi, khuyết tật...
Công tác chuẩn bị “Tháng hành động vì trẻ em” đã được Bộ LĐTB-XH triển khai từ đầu tháng 3-2010. Nhiều dự án bảo vệ và chăm sóc trẻ như “Nâng cao năng lực cho trẻ di cư, trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS”, “Xây dựng hệ thống bảo vệ trẻ em dựa vào cộng đồng”, “Hỗ trợ trẻ em lang thang, nguy cơ lang thang”… đã và đang được triển khai thực hiện. Đặc biệt trong “Tháng hành động vì trẻ em” năm nay, Sở LĐTB-XH sẽ phối hợp với Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam tổ chức chương trình “Búp bê dễ thương” năm 2010, dành cho các đối tượng trẻ em mồ côi, khuyết tật, trẻ bị ung thư, nhiễm HIV và chất độc da cam trên địa bàn TPHCM. Đồng thời, phối hợp với các trung tâm xã hội và Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP, nhiều bệnh viện lớn ở TPHCM tổ chức các chương trình phẫu thuật miễn phí cho trẻ có bệnh về mắt, tim, dị tật vận động, sứt môi, hở hàm ếch…
Các địa phương tăng cường kiểm tra các cơ sở kinh doanh, sản xuất và dịch vụ có sử dụng lao động trẻ em và người chưa thành niên trên địa bàn. Sở LĐTB-XH sẽ tổ chức các buổi họp mặt, hội nghị biểu dương, khen thưởng các tổ chức và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Chương trình “Tháng hành động vì trẻ em” năm nay nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động, nâng cao trách nhiệm của các nhà quản lý, các tổ chức kinh tế, xã hội về vai trò và tầm quan trọng của công tác bảo vệ và chăm sóc trẻ em; nâng cao trách nhiệm của gia đình trong việc thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em cũng như thúc đẩy vai trò chủ động, tự tin, tích cực của trẻ em đối với việc tham gia các hoạt động của gia đình, nhà trường và xã hội. Đặc biệt, đây là năm cuối cùng khép lại chương trình “Hành động vì trẻ em” giai đoạn 2001-2010. Do đó, những người làm công tác bảo vệ và chăm sóc trẻ em hy vọng “Tháng hành động vì trẻ em” năm nay sẽ có nhiều kết quả tốt đẹp, mang tính chất bước ngoặt, tạo tiền đề cho chương trình “Hành động vì trẻ em” giai đoạn 2011-2020.
THU TÂM