Bữa trước, nông dân trồng tỏi ở Lý Sơn (Quảng Ngãi) méo mặt vì tỏi xứ khác lợi dụng nhập nhèm để đánh lận con đen. Thương lái mua tỏi rẻ, trộn với tỏi Lý Sơn chánh hiệu để bán vống giá kiếm lời. Tỏi giả chưa xẹp, nay lại đến mật ong rừng Cà Mau “thọ nạn”. Thương lái làm mật ong giả, pha nước đường rồi chở về Cà Mau, lại chở ngược đi tứ xứ bán. Đường xa cách trở cả hơn ngàn cây số, mà nông dân hai xứ cùng khổ như nhau.
Chưa hết, mới nhất ở Quảng Bình, nông dân lại đờ đẫn vì tin đồn ăn thịt heo, dưa hấu là... chết! Tin đồn loan ra, báo hại bao nhiêu mẫu dưa tới vụ, heo thịt tới lứa chết cứng ở ruộng, ở chuồng.
Nông dân khổ đủ bề. Được mùa thì thất giá, được giá thì thất mùa, nay còn thường xuyên phải gánh thêm một thứ nữa là “thất thiệt”. Người am hiểu nói chắc nịch rằng mấy cái tin đồn ác độc đó do chính người buôn tung ra, để ép mua hàng với giá rẻ, rồi mang đi chỗ khác bán kiếm lời bộn.
Cái khổ của nông dân thêm chồng chất, còn là bởi chẳng bao giờ họ được hỗ trợ sau những cái “thất” kể trên. Thất mùa là do trời, thất giá là do thị trường, thất thiệt là do gian thương, báo cáo hết. Các ngành quản lý từ cao tới thấp đều đồng thanh “tình hình diễn biến phức tạp”. Sau đó rồi tất cả im khe!
Cho nên nông dân sẽ còn luôn thêm một thứ thất nữa: thất vọng!
TƯ QUÉO