Mặc dù được liệt kê hàng loạt vi phạm trong sản xuất, lưu hành thuốc phòng bệnh và chữa bệnh cho người nhưng ngày 19-10 vừa qua, Công ty cổ phần Dược phẩm Hà Tây (Hataphar) chỉ bị xử phạt 50 triệu đồng về hành vi sản xuất thuốc tại cơ sở chưa được cấp giấy chứng nhận đủ tiêu chuẩn.
Điều này gây bất ngờ với không ít người dân cũng như ngay chính những cá nhân, tổ chức hoạt động trong ngành dược. Sự thật là những sai phạm mà Thanh tra Sở Y tế Hà Nội kết luận cho thấy Hataphar đã quá xem thường sinh mạng con người cũng như qua mặt cả cơ quan quản lý nhà nước, mà nói một cách rõ ràng hơn là công ty này “coi trời bằng vung”.
Không chỉ sản xuất vitamin (viên nang mềm) trên dây chuyền sản xuất thực phẩm chức năng của một công ty khác không đạt tiêu chuẩn sản xuất thuốc mà ngay cả chất lượng thuốc qua kiểm nghiệm cũng không đạt như đăng ký tại Cục Quản lý Dược. Điều đáng nói hơn, những sản phẩm trên của Hataphar đã tràn lan trên thị trường và không ít người dân đã uống phải loại thuốc kém chất lượng của công ty này. Nếu không may, có ai đó bị ngộ độc, bị biến chứng hay tử vong vì sử dụng loại thuốc kém chất lượng đó thì ai chịu trách nhiệm? Ngoài ra, dù có sai phạm từ năm 2007 nhưng đến nay, Hataphar mới bị lộ diện. Điều đó cho thấy công tác giám sát, quản lý của các cơ quan chức năng bị buông lỏng hoặc đã có sự bao che một cách hệ thống.
Nói đến Hataphar, xin nhắc lại một trường hợp tương tự, đó là Công ty cổ phần Dược Đồng Nai cũng vừa bị phát hiện lên đời thuốc hết đát trong tháng 9-2010 vừa qua. Công ty này đã thu gom về hàng trăm ngàn viên thuốc Salbutamol, Bisinthvon quá hạn và cận hạn sử dụng, sau đó thay vỏ mới, đóng hạn sử dụng mới rồi tiếp tục xuất bán ra thị trường. Vậy mà vừa qua, Thanh tra Sở Y tế Đồng Nai kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai và Bộ Y tế xem xét không tước quyền sử dụng chứng chỉ hành nghề và giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề đối với Công ty CP Dược Đồng Nai và đề nghị chỉ xử phạt hành chính 10 triệu đồng. Một công ty dược đem thuốc đã hết hạn, biến chất bán cho người bệnh thu về lợi nhuận kếch xù nhưng chỉ phạt có 10 triệu đồng liệu có hợp tình, hợp lý, có đủ sức răn đe?
Từ những vụ việc cụ thể trên để thấy rằng, việc quản lý ngành dược, cụ thể là quản lý sản xuất, kinh doanh thuốc phòng bệnh và chữa bệnh của Bộ Y tế hiện còn quá nhiều bất cập. Trong đó, Nghị định 45/2005/NĐ-CP quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế đã lạc hậu. Riêng mức xử phạt vi phạm quy định về sản xuất thuốc có mức phạt từ 5 triệu đồng đến 30 triệu đồng như hiện nay là quá thấp, khiến không ít doanh nghiệp, cá nhân “lờn mặt”. Tuy nhiên, cùng với phạt tiền, Nghị định 45/2005/NĐ-CP còn cho phép phạt bổ sung bằng cách tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề, giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề từ 6 tháng đến 12 tháng hoặc tước quyền sử dụng không thời hạn. Thế nhưng, thực tế rất hiếm khi cơ quan chức năng áp dụng các hình thức phạt bổ sung này vì đã được đối tượng vi phạm “chạy thuốc” hoặc ít ra cũng nại đủ cớ rằng nếu làm mạnh tay thì công ty ngưng hoạt động, công nhân không có công ăn việc làm… Vậy là… bỏ qua!
Nên chăng, Quốc hội, Chính phủ cần chỉ đạo Bộ Y tế sớm sửa đổi, bổ sung những quy định trong xử phạt vi phạm sản xuất, kinh doanh thuốc phòng bệnh và chữa bệnh với hình thức tăng nặng, có các biện pháp chế tài bổ sung, thậm chí cả truy tố hình sự mới mong chấn chỉnh tình trạng bát nháo của ngành dược hiện nay. Hơn nữa, ngay chính các cơ quan quản lý trực tiếp là Cục Quản lý Dược, Thanh tra Sở Y tế các địa phương cũng cần thẳng tay áp dụng các hình thức xử phạt thích đáng nhất để ngăn ngừa thuốc dỏm, thuốc giả, thuốc kém chất lượng tung ra thị trường
GIA PHÚ
