Hãy nói không với cấm vận của Mỹ chống Cuba

Trong phiên họp vào ngày 8-11 tới, Đại hội đồng LHQ sẽ bỏ phiếu thông qua nghị quyết kêu gọi Mỹ dỡ bỏ cấm vận Cuba. Để chuẩn bị cho sự kiện này, vừa qua, thứ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez đã tổ chức cuộc họp báo tại thủ đô La Habana để đưa ra bản báo cáo thường niên về hậu quả cấm vận của Mỹ chống Cuba.

Năm nay sẽ là năm thứ 15, Đại hội đồng LHQ ra nghị quyết yêu cầu Mỹ dỡ bỏ cấm vận chống Cuba. Ngày càng nhiều nước ủng hộ nghị quyết này. Trong cuộc bỏ phiếu thông qua nghị quyết năm 2005, đã có 182 nước đòi Mỹ bãi bỏ cấm vận chống Cuba, chỉ có 4 nước chống là Mỹ, Israel, quần đảo Marshall và Palau.

Theo Ngoại trưởng Cuba Felipe Perez Roque, lệnh cấm vận của Mỹ chống Cuba kéo dài 5 thập kỷ qua đã gây thiệt hại 86,1 tỷ USD đối với Cuba (xem bảng chi tiết). Riêng năm 2005, con số này là 4,1 tỷ USD.

• Cấm vận gây thiệt hại nặng cho cả hai

Một trong những ví dụ tiêu biểu nhất để thấy rõ lệnh cấm vận là chi nhánh tập đoàn sản xuất tuabin US.Dresser Rand của Mỹ tại Brazil mua linh kiện từ một công ty liên doanh Cuba-Canada. Dưới sức ép của Mỹ, nhà máy tại Brazil của tập đoàn bị buộc đóng cửa và phải trả tiền phạt cho Bộ Tài chính Mỹ 171.300 USD.

Một trường hợp khác, Raydel Sosa Rojas, bé trai Cuba 14 tuổi được mời tham dự Ngày môi trường thế giới ở Algires, châu Phi hôm 5-6. Em đoạt điểm cao nhất trong cuộc thi vẽ về trẻ em và môi trường do LHQ tài trợ. Bức tranh của em được chọn đại diện cho trẻ em Mỹ Latinh và Caribê. Mỗi em đại diện cho từng khu vực trên thế giới tới đây đều được nhận quà là một chiếc máy chụp hình kỹ thuật số hiệu Nikon.

Tuy nhiên Rojas đã khóc khi không được nhận chiếc máy. Hãng Nikon phải tuân thủ lệnh cấm vận của Mỹ trong đó cấm đưa vào Cuba những sản phẩm có chứa ít nhất 10% thành phần do Mỹ sản xuất. Nửa đầu năm 2006, 73% yêu cầu cấp thị thực cho các quan chức Cuba tới Mỹ bị Bộ Ngoại giao Mỹ từ chối.

Lệnh cấm vận của Mỹ cũng gây đau đớn thêm cho các nạn nhân bệnh ung thư của chính nước Mỹ. Các loại thuốc chống ung thư do một số công ty Mỹ hợp tác với Trung tâm nghiên cứu miễn dịch phân tử Cuba đã không được phép nhập vào Mỹ. Một loại thuốc khác rất công hiệu của Cuba chống lở loét chân ở những người bệnh tiểu đường mang tên Citoprot P cũng bị ngăn chặn không được đến thị trường Mỹ.

Thiệt hại cho ngành công nghiệp du lịch của Mỹ do lệnh cấm vận Cuba gây ra ước tính lên đến 996 triệu USD năm 2005. Du khách Mỹ, kể cả người Mỹ gốc Cuba tới Cuba, giảm từ 203.000 trong năm 2003 còn 101.000 trong năm 2005.

Thay vì nhập khẩu nikel và cobalt từ Cuba (đất nước có thế mạnh về 2 chất này), Mỹ phải nhập khẩu từ các nước khác nên giá thành đội lên cao. Mặt hàng lương thực, năm 2000, Mỹ cho phép xuất khẩu sang Cuba với doanh thu đạt 1 tỷ USD mỗi năm. Tới năm 2005, do siết chặt lệnh cấm vận, doanh thu của các nhà xuất khẩu Mỹ giảm còn 474 triệu USD.

Trong năm 2005, 38 nước bị thiệt hại do lệnh cấm vận của Mỹ chống Cuba.

• Những biện pháp siết chặt cấm vận của Mỹ

Mỹ áp đặt các biện pháp cấm vận đầu tiên chống Cuba từ ngày 12-2-1959, sau khi cách mạng Cuba thành công, lật đổ chế độ độc tài Batista. Ngoại trừ một số giai đoạn lệnh cấm vận được nới lỏng chút ít (ví dụ dưới thời Tổng thống Bill Clinton), hầu hết là càng ngày lệnh cấm vận càng siết chặt.

- Ngày 24-6-1959: Ngoại trưởng Mỹ Christian Herter xác định những hành động đầu tiên của Mỹ được xem là “chiến tranh kinh tế” đối với Cuba.

- Luật Torricelli đưa ra năm 1992. Tổng thống Bush (cha) ký ban hành ngay trước bầu cử tổng thống Mỹ. Luật này siết chặt thêm cấm vận Cuba, cấm các chuyến tàu chở thực phẩm và thuốc men tới Cuba (trừ những chuyến viện trợ nhân đạo); tăng cường ủng hộ các nhóm chống đối ở Cuba.

- Luật Helms-Burton năm 1996 siết chặt cấm vận Cuba, mở rộng áp dụng đối với các nước giao dịch với Cuba, cấm Cuba không được tham gia các định chế tài chính quốc tế, bảo vệ tài sản của chế độ Batista tại Mỹ (không đưa về cho chính phủ Cuba)…

- Tháng 12- 2005, Ngoại trưởng Coondoleezza Rice thay ông Colin Powell làm người đứng đầu Ủy ban chống Cuba do Tổng thống Bush thành lập. Kể từ đó, đã có thêm nhiều kế hoạch nhằm siết chặt lệnh cấm vận chống Cuba nằm trong kế hoạch rộng lớn của Tổng thống Bush mang tên “Ủy ban trợ giúp giải phóng Cuba”. Mục đích cuối cùng của ủy ban này là phá hủy hệ thống kinh tế, chính trị và xã hội của Cuba.

HUY QUỐC