Theo báo cáo mới nhất của Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình TPHCM, TPHCM là địa phương có tỷ lệ phá thai cao nhất cả nước, đặc biệt là nạo phá thai ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Đây là một thực trạng rất đáng lo ngại.
Nước mắt muộn màng
Chúng tôi đến Khoa Kế hoạch hóa gia đình Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ vào một ngày giữa tuần. 2 giờ chiều, dãy ghế trước cửa các phòng khám và khu vực chờ làm thủ tục kín chỗ. Trong số những người đến khám có khá nhiều cô gái trẻ được mẹ, chị hoặc người yêu đưa đi. Cũng có người lủi thủi một mình. Ở hàng ghế ngồi chờ có cả những cậu trai trẻ nhấp nhổm ngó vào khu vực khám bệnh với vẻ mặt căng thẳng. Chỉ ngồi chừng 20 phút, chúng tôi liên tục thấy các cô gái trẻ mắt đỏ hoe, sụt sùi khóc bước ra từ khu vực các phòng khám bệnh.
Ngồi kế chúng tôi là một chàng trai có vẻ khá bối rối trong khi chờ bạn gái vào khám. Đó là C., hiện đang học năm nhất Trường ĐH Hoa Sen, còn bạn gái học lớp 12. Hai người yêu nhau được gần 1 năm và hiện thai đã 16 tuần tuổi. Câu chuyện còn dang dở thì bạn gái C. khóc nức nở từ trong khu vực khám lê từng bước ra ngoài. Một chị gần đó thở dài: “Con dại cái mang!”. Chị kể, mình cũng đang đưa cô con gái 17 tuổi đi “giải quyết” hậu quả. Chị và chồng ly hôn từ khi con gái mới 8 tuổi, nên chị hết mực cưng chiều con với mong muốn bù đắp sự thiếu thốn tình cảm từ cha. Vậy nhưng mải lo buôn bán xa nhà nên chị không có thời gian để ý đến con, chỉ biết con cần bao nhiêu tiền, chị đều đáp ứng. “Mới đây, bà giúp việc nhà nói nhỏ với tôi rằng nghi cháu có bầu. Tôi gặng hỏi mãi con bé mới khai rằng cái thai đã gần 3 tháng nhưng muốn để sinh và nhất quyết không nói cha của đứa bé là ai. Sinh đẻ lúc này thì mất hết tương lai nên tôi tìm mọi cách ép nó đi “giải quyết hậu quả” rồi làm thủ tục cho đi du học”.
Đến Khoa Kế hoạch hóa gia đình Bệnh viện Hùng Vương, chúng tôi thấy có khá nhiều cô gái độ tuổi nữ sinh với gương mặt lo buồn, mệt mỏi ngồi rải rác ở các dãy ghế. Trong số đó, chúng tôi không khỏi ái ngại khi chứng kiến hai chị em đang ôm nhau khóc ở khu vực chờ lấy thuốc. Cô chị cho biết họ từ Tân An (tỉnh Long An) đưa cô em gái 17 tuổi đi giải quyết hậu quả. “Mấy hôm trước em tôi tự đến bệnh viện tỉnh xin nạo thai, nhưng ở đó yêu cầu phải có người giám hộ, em tôi không dám nói với ba mẹ nên cầu cứu chị gái. Thương em, tôi nói dối ba mẹ cho em lên TPHCM chơi một tuần. Nó có bầu với người yêu học cùng lớp, hai đứa trẻ con cả nên chẳng lo gì được cho nhau”.
Chủ động giáo dục và can thiệp kịp thời
Theo báo cáo của Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản TPHCM, năm 2013 ở TPHCM có 3.417 trẻ vị thành niên nạo phá thai. 6 tháng đầu năm 2014 có 1.647 trẻ vị thành niên nạo phá thai. Trong mấy năm nay, tỷ lệ trẻ vị thành niên nạo phá thai luôn ở mức cao. Tuy nhiên, theo bác sĩ Nguyễn Văn Tú, đây chỉ là những số liệu báo cáo, còn trên thực tế có nhiều trường hợp người nạo phá thai không khai tuổi thực, do đó không thống kê được chính xác. Đơn cử như quy định trẻ dưới 18 tuổi đi nạo phá thai phải có sự giám hộ của phụ huynh, ở các bệnh viện công thường yêu cầu khá khắt khe thủ tục này, vì vậy, trẻ sẽ khai tăng tuổi so với tuổi thực hoặc tìm tới các điểm nạo phá thai lậu. Đây cũng chính là điều các bác sĩ lo lắng, vì các em sẽ tìm tới những cơ sở y tế kém uy tín, không đảm bảo an toàn.
Theo bác sĩ Tú, việc quan hệ tình dục sớm khiến trẻ dễ bị nhiễm các bệnh qua đường tình dục vì chưa ý thức được các biện pháp phòng tránh, hơn nữa đây là lứa tuổi dễ tiếp xúc với mầm bệnh. Cũng do thiếu hiểu biết, trẻ thường phát hiện có thai muộn, thêm tâm lý muốn che giấu nên khi đi giải quyết hậu quả thì thai đã to, dẫn đến đau đớn, hoảng loạn, tổn thương về tâm lý. Khi nạo phá thai có thể sẽ để lại những biến chứng như chảy máu, viêm, nhiễm trùng cổ tử cung, có những trường hợp bị tử vong hoặc bị vô sinh, nhất là với trường hợp thai to.
Về giải pháp bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ nạo phá thai, hẳn nhiên gia đình vẫn có vai trò lớn nhất. Tuy nhiên trên thực tế, nhiều gia đình thờ ơ khi con em mình bước vào tuổi mới lớn, không ít trường hợp trẻ mang thai đến khi gần sinh thì gia đình mới biết. Cần chủ động chia sẻ với trẻ để can thiệp kịp thời, tránh để trẻ tự lựa chọn những cách phá thai không an toàn. Trường học cũng nên tăng cường các buổi giáo dục kỹ năng sống, cung cấp thông tin cụ thể về những vấn đề của tuổi mới lớn như tình yêu, tình dục, kế hoạch hóa gia đình, hôn nhân một cách thẳng thắn, cụ thể. Từ đó các bạn trẻ được trang bị kiến thức, hiểu đầy đủ về sức khỏe sinh sản nhằm chủ động bảo vệ bản thân, hướng đến lối sống lành mạnh.
BẢO HÂN