Từ ngày 1-2-2017, Nghị định 155/2016 của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường có hiệu lực thi hành, áp dụng mức phạt từ 1 triệu - 7 triệu đồng đối với các hành vi gây mất vệ sinh môi trường. Dư luận hoan nghênh việc phạt nghiêm như vậy để giữ vệ sinh, mỹ quan và văn minh đô thị, song nhiều người cũng băn khoăn vì thực trạng còn rất thiếu nhà vệ sinh công cộng (NVSCC).
Rất cần có thêm nhiều nhà vệ sinh công cộng khang trang, sạch sẽ như thế này. Ảnh: THI HỒNG
Cần xây thêm nhiều NVSCC
Trong những năm gần đây, các đô thị lớn ở nước ta đã xây dựng, lắp đặt thêm nhiều NVSCC tại các quận trung tâm. Một số NVSCC khá sạch sẽ, khang trang. Tuy nhiên, tại các quận ven, huyện ngoại thành, rất khó tìm thấy NVSCC. Do vậy, người đi đường, nhất là những người lao động kiếm sống ngoài đường sẽ thật khốn khổ. Khi phạt nghiêm hành vi phóng uế nơi công cộng thì đồng thời phải chú trọng đầu tư xây dựng, lắp đặt nhiều hơn nữa các NVSCC, vừa để tạo tiện nghi cho người đi đường, vừa nâng ý thức của mọi người trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường sống.
Chúng ta phát triển đô thị, mở rộng đô thị một cách rầm rộ, vậy mà lại thiếu quan tâm tiện ích NVSCC. Tôi đã có vài lần đi một số nước châu Âu và Nhật Bản, Thái Lan, thấy ở dọc các con đường, xa lộ đều có xây dựng NVSCC, với một khoảng cách nhất định lại có một điểm, trong các quận nội thành càng có nhiều NVSCC. Các điểm NVSCC đều có người trông coi, đảm bảo luôn sạch sẽ và được đánh dấu lên bản đồ du lịch để khách có thể dễ dàng tìm được.
Trong quy hoạch phát triển đô thị, rất mong chính quyền đừng quên quy hoạch xây dựng, lắp đặt các điểm NVSCC, bởi khi đã có nhiều NVSCC sạch sẽ, thuận tiện cho người dân thì tình trạng tiểu tiện bừa bãi mới không tiếp diễn, dần dần ý thức của mọi người trong việc bảo vệ môi trường sống, mỹ quan đô thị nâng lên.
TRẦN ĐĂNG QUANG
(Đại học Quốc gia TPHCM)
Học tập mô hình quản lý NVSCC
Theo Nghị định 155/2016, các hành vi phóng uế không đúng nơi quy định tại khu chung cư, thương mại, dịch vụ, nơi công cộng sẽ bị phạt tiền từ 1 triệu - 3 triệu đồng (quy định cũ phạt 200.000 đồng). Dù nghị định này đã có hiệu lực thi hành 3 tuần nay, nhưng nhiều địa phương vẫn chưa thực thi do chưa có lực lượng thường xuyên kiểm tra xử lý. Có địa phương đã tổ chức nhóm chuyên trách, nhưng cũng còn nhân nhượng với người vi phạm do thực tế trong khu vực không có NVSCC.
Khi bình xét các phong trào xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng đô thị văn minh sạch đẹp, cần đòi hỏi phải đảm bảo tiêu chí có xây dựng NVSCC mỹ quan và có biện pháp quản lý để đảm bảo sạch sẽ. Thực tế có những NVSCC quá bẩn, khiến ai cũng phải ngại bước vào. Khi đến các thành phố ở nước ngoài, du khách dễ dàng tìm thấy các NVSCC cố định hoặc lưu động, thường đi kèm với máy bán hàng tự động, sọt rác đa năng. Tiếc rằng mô hình đơn giản mà rất hay này vẫn chưa được áp dụng rộng rãi ở nước ta, thậm chí có nơi tìm đỏ mắt cũng không thấy NVSCC.
Việc xây dựng, quản lý có hiệu quả các NVSCC chính là một trong những biện pháp để bảo vệ môi trường nơi công cộng hiệu quả, thể hiện hình ảnh văn minh đô thị và văn hóa cộng đồng.
VĂN THI HOÀNG
(Hội An, Quảng Nam)
Nên có NVSCC không thu phí
Thực thi Nghị định 155/2016, trong 3 tuần đầu tháng 2-2017, ở các thành phố lớn nước ta đã có không ít người bị phạt vì tiểu bậy ở nơi công cộng. Ngoài những bợm nhậu hay xả bậy, nhiều người vi phạm là những người bán hàng rong, chạy xe... kiếm sống trên đường phố. Những người khá giả có thể ráng tìm một quán cà phê ghé lại uống để vào nhà vệ sinh, còn người kiếm sống khó khăn thì tốn ít tiền vào NVSCC cũng phải ngại ngần. Trong khi đó, hiện nay đa số NVSCC tại các thành phố lớn ở nước ta vẫn có thu phí. Chính vì không có tiền, cộng với ý thức kém nên nhiều người đã xả bậy nơi công cộng.
Vì vậy, trong hoàn cảnh kinh tế và đời sống cư dân đô thị nước ta chưa cao, bên cạnh những NVSCC tiện nghi, khang trang có thu phí, cũng nên có những NVSCC không thu phí, thực sự là công trình công ích, phúc lợi xã hội. Tiền phí thu được từ hệ thống NVSCC không quá nhiều, và chi phí điện, nước, nhân công lau dọn NVSCC cũng không phải là quá cao, do vậy ngân sách các thành phố nên gánh chi phí hoạt động các NVSCC miễn phí để tạo thuận tiện cho người dân, nâng cao ý thức giữ vệ sinh môi trường, không ai có thể viện lý do thiếu NVSCC và thiếu tiền để biện hộ cho hành vi phóng uế nơi công cộng. Cùng với việc mạnh tay xử phạt những người phóng uế nơi công cộng, việc đầu tư nhiều NVSCC miễn phí là biện pháp tốt nhất để mỗi người tự rèn cho mình nếp sống văn hóa, văn minh đô thị.
NGUYỄN THỊ CẨM TIÊN
(Hội Tâm lý giáo dục)
