Chỉ bằng một động tác, một thay đổi, thành phố bỗng dưng đã có thêm nhiều “tấc vàng”, quan trọng hơn, sự chuyển biến ấy cùng lúc đáp ứng hàng loạt mục tiêu khác nhau, thông qua khai thác dạ cầu.
Bãi giữ xe dưới dạ cầu Chữ Y. Ảnh: Thanh Tâm
Thí điểm và hiệu quả
Một mặt muốn giải quyết tình hình phức tạp về an ninh trật tự tại khu vực dưới chân cầu Ông Lãnh, đồng thời giải bài toán bãi đậu xe vốn quá thiếu thốn trên địa bàn, TPHCM đã phát pháo thí điểm khai thác, sử dụng dạ cầu này. Trước khi chuyển đổi công năng hồi tháng 3-2010, khu vực dạ cầu Ông Lãnh nổi tiếng về sự phức tạp an ninh trật tự, cộng với khu chợ tự phát cũng lộn xộn không kém.
Để giải quyết, khu vực dạ cầu được ngành chức năng thu hồi, giao về cho Công ty TNHH một thành viên Công trình cầu phà thành phố quản lý, rồi công ty giao xuống cho Xí nghiệp Thi công cơ giới trông coi, khai thác làm bãi giữ xe kết hợp trồng thêm cây xanh. Thế là nơi đây có thêm hai bãi lưu đậu xe dành cho xe máy và ô tô rộng hơn 810m² dưới dạ cầu bên phía quận 1 và một bãi khác rộng 671m² bên dạ cầu phía quận 4.
Chưa hết, nhiều cây xanh cũng được trồng mới ở đây. Phía sát đường Nguyễn Thái Học được trồng các lớp cây bạch trinh biển, cây hoàng điệp, cây hoàng nam trong khi sát hàng rào bãi giữ xe được trồng cây cau vàng. Tổng diện tích được trồng thêm cây xanh ở dạ cầu Ông Lãnh hơn 164m².
Khoảng hơn một năm sau, tháng 9-2011, đến lượt dạ cầu Chữ Y trên địa bàn quận 5 được “lột xác”. Một bãi giữ xe có thu phí rộng 929m² hình thành dưới dạ cầu này, có khả năng tiếp nhận cùng lúc 50 xe máy và hàng chục ô tô. Nhiều bồn cây được trồng dọc theo đường dân sinh Nguyễn Biểu và đường Võ Văn Kiệt với các loại cây được chọn là trầu bà trắng, bạch trinh biển, hoàng nam, cau vàng, chuối hoa…
Từ những kết quả khích lệ này, một loạt dạ cầu khác cũng đang được ngành chức năng xúc tiến triển khai các bước thực hiện để lần lượt đưa vào khai thác trong thời gian tới và sẽ được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau. Dạ cầu Chánh Hưng - quận 8 dự kiến đưa vào sử dụng trong tháng 4 này, chủ yếu sẽ là nơi tập kết vật tư thu hồi từ các cầu cũng như nơi lưu đậu xe máy thiết bị chuyên dùng của ngành công chính.
Dự kiến khởi công trong tháng 4 này là các dạ cầu vượt Tân Thới Hiệp - quận 12, dạ cầu Lò Gốm – quận 6, dạ cầu Chà Và thuộc quận 5 và quận 8…
Thêm nhiều... “tấc vàng”
Đối với một đô thị mà tấc đất tấc vàng như TPHCM, việc có thêm được hàng ngàn mét vuông đất để dùng vào nhiều mục đích khác nhau là đáng kể. Chỉ với hai cầu Ông Lãnh và Chữ Y, diện tích đất dôi dư đã là hơn 2.400m², trong khi theo Phó Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Công trình cầu phà TPHCM Trần Minh Trung, trong tổng số 374 cầu thành phố quản lý, có khoảng 50 cầu đủ điều kiện để khai thác dạ cầu kiểu như cầu Ông Lãnh, cầu Chữ Y. Đa số các cầu này là cầu lớn và đều nằm trên các tuyến quốc lộ, đại lộ hoặc nằm ở khu đông dân cư.
Điều này mặc nhiên giải thích danh sách các “ứng viên” tiếp theo được chuyển đổi công năng khai thác dạ cầu đang được ngành chức năng xúc tiến. Đó là các cầu Bình Phước, cầu vượt Bình Phước, cầu Tân Thới Hiệp trên tuyến quốc lộ 1A; cầu Calmette, Chà Và, Rạch Nước Lên trên đại lộ Đông Tây…
Thật ra việc khai thác tối ưu các dạ cầu đã được thai nghén, hình thành từ cách đây gần 10 năm, mà xuất phát điểm là trăn trở về mảng xanh cho thành phố. Về vấn đề này, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TPHCM Lê Toàn cho biết, từ lâu thành phố đã xác định vấn đề tăng cường mảng xanh trên địa bàn là cần thiết, trong đó việc phủ xanh tại các công trình cầu lại mang về nhiều hiệu quả tích cực khác nhau như: cải thiện môi trường, cảnh quan và đảm bảo an ninh trật tự khu vực.
Có lẽ vì thế, vấn đề được chốt lại trong việc khai thác các dạ cầu, ưu tiên hàng đầu là tận dụng diện tích để phủ xanh, chỉ khu vực nào không tăng cường được cây xanh thì mới xem xét đến việc khai thác làm bãi đậu xe hoặc các mục đích khác.
Thiện Nhân
