Chuyện “nói hoài, khổ lắm, nói mãi”, nhưng không thể không nói, vì năm nào cũng vậy, cứ đến tháng 3 - mùa quyết toán thuế - là cả người đóng thuế lẫn ngành thuế đều khổ.
Năm nay, ngành thuế đã tìm biện pháp, phương thức tạo sự thuận lợi cho người quyết toán thuế, như tổ chức tư vấn qua các phương tiện thông tin đại chúng, làm việc cả ngày thứ bảy, chủ nhật để người dân không phải chờ đợi, kết hợp với Vietcombank để thu thuế tại chỗ, vừa thu tiền mặt, vừa cà thẻ… Là người đi quyết toán thuế, tôi hiểu ngành thuế đã có nhiều cố gắng, nếu không nói là cầu thị để cải tiến phương thức thu thuế với mục tiêu giảm phiền hà cho người dân. Vậy mà năm nào cũng vậy, chuyện đi quyết toán thuế lại thành nỗi ám ảnh của nhiều người. Nhớ năm ngoái, sau khi làm xong thủ tục tại Cục Thuế TPHCM, phải sang Kho bạc nộp tiền, tôi đã cố gắng đi sớm song vẫn phải chờ đợi và sự cố nghẽn mạng khiến bao nhiêu người mệt mỏi chờ dài cổ. Năm nay, hôm 28-3, tôi nhờ cô em đi làm thay, trưa về đến nhà, cô em than: “Đông quá trời! Hết khâu này tới khâu kia, mệt luôn!”. Đến ngày 30-3, chỉ còn 2 ngày là hết hạn khai thuế, bao nhiêu người vẫn phải đợi chờ, chen chúc. Rồi nghẽn mạng lại xảy ra, mà không nghẽn mạng sao được khi Cục Thuế TP chỉ trong một ngày 30-3 mà nhận đến 13.000 hồ sơ quyết toán thuế, cả cá nhân và doanh nghiệp. Do năm nay nhiều cơ quan từ chối quyết toán thuế cho người lao động, nên số lượng người đi quyết toán thuế tăng vọt ngoài dự tính của ngành thuế. Ngành thuế buộc phải gia hạn thời gian nộp hồ sơ quyết toán đến ngày 4-4.
Có mấy điều bất hợp lý, thiết nghĩ ngành thuế nên xem xét để không còn cảnh “năm nào cũng khổ vì quyết toán thuế”. Về lý thuyết, ngành thuế cho rằng người dân có thể đi quyết toán thuế từ tháng 1 và kéo dài đến tháng 3 hàng năm. Song, nhiều cơ quan, đơn vị đều để đến trung tuần tháng 3 mới triển khai thông tin quyết toán thuế, xuất hóa đơn, chứng từ, xác nhận thu nhập… để cấp cho người lao động. Thực tế này dẫn đến tình trạng dồn ứ vào giờ chót. Các mẫu tờ khai, thủ tục rất dễ dàng đối với nhân viên ngành thuế, nhưng là nỗi ám ảnh đối với người đi quyết toán thuế, dù ngành thuế vẫn một mực cho rằng “đã tư vấn, đã hướng dẫn”. Điều nữa, đa số người quyết toán tại Cục Thuế là người có thu nhập thuộc các doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị lớn, phải kê khai tại Cục Thuế nên chuyện ùn ứ, xếp hàng là điều khó tránh.
Ngành thuế cần nghiên cứu cách làm để ngay sau Tết Nguyên đán, người nộp thuế có thể đi quyết toán thuế mà không phải chờ đợi xác nhận của đơn vị chi trả tiền lương, tiền công, đặc biệt đối với người có 2 nguồn thu nhập trở lên. Họ có thể tự khai và nếu thiếu thì ngành thuế sẽ yêu cầu bổ sung sau. Sao không cho phép cơ quan, đơn vị… thu hộ và nộp lại cho ngành thuế? Sao người quyết toán thuế phải lên Cục Thuế TP để quyết toán mà không được quyết toán tại các chi cục thuế quận, huyện? Việc phân chia doanh nghiệp thuộc quận, huyện hay Cục Thuế TP quản lý khiến người nộp thuế vất vả. Chuyện không mới, cần nhắc để ngành thuế có thể làm theo: Những năm gần đây, người dân có thể đóng tiền điện ở bất cứ ngân hàng hay điểm thu hộ nào mà không cần phân biệt nhà ở đâu, quận nào… Vấn đề đặt ra là ngành thuế cần chuẩn bị tốt hạ tầng thông tin để người nộp thuế có thể nộp bất cứ lúc nào, ở đâu… miễn sao tiền thuế vào đúng tài khoản ngành thuế là được.
LÊ QUANG HUY (quận 8, TPHCM)
