Một số chuyên gia kinh tế, diễn giả… tại TPHCM đã có những chia sẻ chân thành dành cho sinh viên, các bạn trẻ đã và đang khởi nghiệp hoặc có ý tưởng khởi nghiệp, đó là nên khởi nghiệp vừa sức, tránh để giấc mơ khởi nghiệp đè nặng cuộc sống của mình.
Hướng vào thị trường ngách
Một cựu sinh viên Trường Đại học Bách khoa TPHCM đang loay hoay với việc làm thế nào để bán được nhiều bức tượng chân dung mô hình 3D; hay một bạn trẻ khác tâm tư muốn mở rộng thị trường gia công đồ dùng nhà bếp nhưng lúng túng, chưa thể tiếp cận đối tượng khách hàng tiềm năng… Chia sẻ phần nào những ưu tư này, doanh nhân Nguyễn Kiên Trì, sáng lập và CEO IQS Enter, Giám đốc tại The Pathfinder, cho rằng, việc trước tiên cần xác định rõ phân khúc thị trường, tập trung vào thị trường ngách. Nếu đối tượng khách hàng hướng tới quá rộng, việc quảng bá sản phẩm sẽ bị loãng, chẳng khác nào muối bỏ biển. Do vậy, cần có ý tưởng khởi nghiệp vừa sức, thực tế, tập trung vào thị trường mục tiêu (thị trường ngách).
Một công ty du lịch mới đi vào hoạt động thu hút khá nhiều bạn trẻ làm việc
Thực tế cho thấy, chìa khóa thành công của các doanh nghiệp tên tuổi trên thế giới chính là hướng vào thị trường mục tiêu, còn gọi thị trường ngách. Có thể kể đến một vài nhà bán lẻ tiêu biểu như Tiffany (tập trung vào đối tượng khách hàng mua sắm đồ trang sức xa xỉ); Walmart (hướng tới khách mua sắm đồ tạp hóa)… “Khởi nghiệp đòi hỏi một giai đoạn đủ thẩm thấu, đủ thời gian, chứ không phải cứ muốn là được. Không phải cứ thích là lao ra khởi nghiệp và thành công được ngay”, anh Nguyễn Kiên Trì, nói.
Nhấn mạnh vai trò của việc quản trị nhân sự, Th.S Nguyễn Thị Ánh Phương, Phó trưởng Văn phòng Đào tạo quốc tế Trường Đại học Bách khoa TPHCM, Giám đốc chương trình EMBA - MCI Việt Nam, nói: “Điều quan trọng nhất để khởi nghiệp đạt hiệu quả chính là sự chia sẻ, tin tưởng lẫn nhau. Những thành viên sáng lập các nhóm, doanh nghiệp… không quan tâm nhiều đến quản trị nhân sự. Có thể lúc mới thành lập mọi người còn “rực lửa” nhiệt huyết, sẵn sàng bỏ qua mọi lỗi lầm, cùng hướng đến mục tiêu chung, nhưng sau đó “lửa” nguội dần. Ban đầu, các thành viên chủ chốt còn quan tâm, chia sẻ với nhau, nhưng sau đó vì tính chất công việc, quy mô doanh nghiệp phát triển, mỗi người bận một việc, dẫn đến sự gắn kết lỏng lẻo. Rạn nứt, thậm chí đổ vỡ cũng bắt đầu từ đây”.
Biết dừng đúng lúc
Doanh nhân Lâm Minh Chánh, CEO Pasoto.vn, khuyến khích các bạn trẻ muốn kinh doanh, khởi nghiệp nên đọc quyển sách “Mô hình kinh doanh Canvas” (Business Model Canvas). Trong đó, nội dung sách chia sẻ các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp hoặc sản phẩm, liên quan quan đến tài chính, hạ tầng, khách hàng, giá trị cung cấp cho khách hàng, kênh phân phối, đối tác chính…
Nhiều bạn trẻ khởi nghiệp đều có chung thắc mắc, làm sao để có vốn kinh doanh ban đầu? Doanh nhân Lâm Minh Chánh chỉ ra một số cách như: Sự hỗ trợ, đầu tư từ gia đình; tự thân kiếm việc làm, tích lũy được một số vốn nhất định sau đó bung ra khởi nghiệp, hoặc dùng ý tưởng kinh doanh để kêu gọi vốn. Tuy vậy, việc kêu gọi vốn bằng ý tưởng khá “phiêu” vì nước ta rất ít các “nhà đầu tư thiên thần” (một khái niệm phổ biến trên thế giới nhưng khá mới mẻ ở Việt Nam). Đây là những cá nhân có tiền, chấp nhận cấp vốn đầu tư cho những dự án khởi nghiệp (start up) - một dạng đầu tư rủi ro, vì cứ 10 start up ra đời thì chỉ khoảng 1 start up thành công. Như vậy, nếu chỉ có ý tưởng nhưng không có tiền, chưa có nhà đầu tư… thì cách duy nhất là tích lũy tiền để hiện thực hóa giấc mơ khởi nghiệp; sau đó lựa chọn những dự án vừa sức mình; không đua theo giấc mơ “khủng” để rồi dễ bị nhấn chìm bởi chính giấc mơ ấy.
Chia sẻ rất thật, nhưng hóm hỉnh về quá trình khởi nghiệp của bản thân, doanh nhân Nguyễn Kiên Trì ví von đó là “khởi đầu cái sự tội nghiệp”. Mà đúng thực như vậy, vì chỉ trong thời gian rất ngắn (chưa đầy 1 năm), hàng tỷ đồng vốn liếng dành dụm, huy động bạn bè cùng khởi nghiệp một dự án khách sạn đã bị mất trắng. Mà nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ nhanh chóng này chính là thiếu kinh nghiệm, thiếu sự hiểu biết về luật pháp... “Theo tôi, để khởi nghiệp thành công, tinh thần làm việc nhóm, quy tụ những người giỏi chuyên môn xung quanh hỗ trợ mình cùng làm việc là điều cực kỳ quan trọng. Đừng nghĩ rằng khởi nghiệp là tự mình làm chủ tất cả, điều này vô cùng tội nghiệp”, anh Nguyễn Kiên Trì tâm sự.
Còn đối với anh Lâm Minh Chánh, trong kinh doanh cần lưu ý đến hai vấn đề: Kiên trì, theo đuổi công việc đến cùng, hoặc biết cách bỏ cuộc (dừng) đúng lúc. Trường hợp trong tay chưa có gì (chưa tiền, chưa kinh nghiệm, không có chuyên môn) thì tốt nhất đừng nên khởi nghiệp.
THI HỒNG
