Kỳ 1: Từ những con điểm vô hồn

Chưa bao giờ giải bóng đá Việt Nam so kè đến đến phút cuối như mùa giải năm nay. Điều đáng nói là sự tranh chấp vẫn còn tồn tại ở 2 đầu bảng xếp hạng. Thế mới căng!

Có 2 vấn đề rắc rối xảy đến từ chuyện V-League vẫn chưa ngã ngũ ở nhóm trên và dưới: Thứ nhất,  mỗi trận đấu bây giờ là một trận “chung kết” nên giới làm bóng đá quan ngại sự công tâm của các trọng tài. Một sai sót của ông “Vua” sẽ làm đảo lộn kết quả. Thứ hai, đó là sự vừa thiếu và vừa yếu của các trọng tài Việt Nam và không cần đến vấn đề có công tâm hay không mà chỉ chuyện lỗi nhận định của các trọng tài cũng đủ để “giết” các  đội bóng trong một ngày xui xẻo…

Vậy ai sẽ “cầm cân nẩy mực” “đội bóng” vừa thiếu, vừa yếu, vừa có “vết” này đây?

Chỉ trong 3 vòng đấu nhưng đã có 2 sự cố lớn liên quan đến trọng tài: Một tại sân Long An và một tại sân Qui Nhơn. 2 trận đấu, đội chủ nhà thua và khán giả trút nỗi giận lên trọng tài. Không chỉ có khán giả mà chính ông Calisto (GĐKT của GĐT.LA) và HLV Dương Ngọc Hùng (Bình Định) đều nói thẳng sau trận đấu: “mấy ông được trả bao nhiêu tiền vậy !?”.

Khán giả và các nhà chuyên môn của Long An và Bình Định đúng hay sai chắc cũng đã rõ qua việc xem lại băng ghi hình về các lỗi của trọng tài, nhưng có một vấn đề không thể phủ nhận: các trọng tài thổi 2 trận đấu trên đều không theo kịp diễn biến của trận đấu.

Có thể họ không sai trong những tình huống đã bị phản ứng nhưng dễ dàng thấy rằng họ thiếu kinh nghiệm xử lý. Từ lý do đó, khán giả không còn tin cách cầm còi của họ và lúc đội nhà thua trận, nỗi ngờ vực nhanh chóng biến thành sự giận dữ kích động.

Bản chất của vấn đề: Hiện có quá ít trọng tài đủ năng lực để điều khiển các trận ở hạng đấu cao nhất Việt Nam. Nói theo ông Trưởng BTC thì cả nước chỉ có 13 trọng tài tham gia thổi các trận đấu ở V-League 2006. Trong đó chỉ có 6 gương mặt từng có kinh nghiệm cầm còi ở V-League là Đặng Thanh Hạ (Gia Lai), Dương Mạnh Hùng (Hà Nội), Vũ Bảo Linh (Quảng Ninh), Võ Minh Trí, Dương Văn Hiền (TPHCM), Trần Khánh Hưng (An Giang).

Lực lượng ít, không đồng đều và hầu hết lại ở các địa phương có đội bóng tham dự V-League 2006 khiến cho công tác phân công trọng tài ở vào tình trạng phải liệu cơm gắp mắm. Cơn bão tiêu cực đã quét đi rất nhiều ông vua sân cỏ khiến bóng đá Việt Nam khủng hoảng trọng tài. Cái đáng nói ở đây: Các trọng tài giỏi lại là những trọng tài dễ dính đến tiêu cực vì họ thường được phân công thổi các trận cầu đinh (vốn được dự đoán trước) nên việc “chích” trọng tài không cần thiết phải có trong tay bảng phân công. Nhiều đội bóng còn “tranh thủ” tình cảm một số trọng tài ngay trước khi giải bắt đầu.

Đâm ra, BTC mùa này lại cậy nhờ đến hệ thống chấm điểm trọng tài theo mẫu quy định của FIFA, theo đó, mức 8 điểm trở lên là đạt yêu cầu. Từ 7,5 đến 7,9 điểm sẽ bị nhắc nhở. Còn từ 7,4 điểm trở xuống là hạng yếu kém và không được phân công làm nhiệm vụ hai trận đấu kế tiếp. Trọng tài nào không làm nhiệm vụ 6 trận liên tiếp sẽ bị kỷ luật. Đấy cũng là lý do mà ông Trưởng BTC lý giải việc phân công trọng tài ít tên tuổi Hoàng Ngọc Tuấn thổi trận cầu  đinh GĐT.LA – HA.GL. Ông Trưởng ban cho rằng trọng tài Tuấn thổi trận này vì là người có điểm cao nhất.

Cái lạ là ở chỗ đó: ai am tường bóng đá cũng biết rằng những trận như thế phải là người có kinh nghiệm và có bản lĩnh chứ không phải là cứ cao điểm thì được quyền thổi. Cũng như cầu thủ vậy, không phải cầu thủ nào luôn chơi tốt tại các trận đấu nhỏ thì là người của các trận đấu lớn. Điểm số không làm nên bản lĩnh và kinh nghiệm mà chính từ quá trình làm việc lâu dài hoặc từ những thất bại mà có.

Từ việc thiếu trọng tài dẫn đến chuyện phải dựa trên hệ thống chấm điểm máy móc và cách lý giải hết sức nghiệp dư của ông Trưởng BTC khiến nhiều đội bóng trong giai đoạn cuối lo sốt vó, bởi chẳng ai dám chắc ông trọng tài nhiều điểm ấy có đủ sức điều khiển một trận đấu quan trọng không. Thực tế ở mùa giải này cho thấy trọng tài trẻ thổi tương đối công tâm nhưng quá yếu. Cái yếu về chuyên môn lẫn kinh nghiệm làm các trận đấu vốn không có gì lại trở nên rắc rối và niềm tin vì thế được củng cố thêm chút nào. Trước sau gì thì trọng tài vẫn cứ là nỗi sợ. Người duy nhất “an toàn” đó chính là BTC với lý do: Làm đúng nguyên tắc, trọng tài chỉ là con người.

Đâm ra, chẳng ai “cầm cân nẩy lực” đội bóng trọng tài này.

Đâm ra 2 vòng cuối đúng là một nỗi sợ: còn đến 6 ứng cử viên cho chức vô địch, đồng nghĩa với 6 địa phương khác nhau trong khu vực miền Trung và miền Nam, nhưng hiện thời thì trong số các trọng tài xuất sắc mà chúng tôi nêu tên ở trên thì ít nhất 4 vị đã khó lòng được phân công thổi các trận đinh. Ông Đặng Thanh Hạ là người Gia Lai.

Ông Võ Minh Trí có “gốc” Long An. Ông Vũ Bảo Linh (Quảng Ninh) đang bị kỷ luật ngầm. Xem ra chỉ còn một trọng tài “đạn bắn không thủng” là Dương Mạnh Hùng, nhưng mỗi vòng đấu sắp đến có đến 3 trận “đinh”, ví dụ như các trận Bình Dương - GĐT.LA; T.Tiền Giang – Đà Nẵng, M.Hải Phòng – P.Bình Định (vòng 25); GĐT.LA – Đà Nẵng; HA.GL – Bình Dương; P.SLNA – P.Bình Định; M.Hải Phòng- T.Tiền Giang (vòng 26).

Khổ cho BTC: bây giờ bói đâu ra trọng tài?

Hồ Việt

Kỳ 2: ĐẾN NHỮNG BẤT CẬP ĐẦY MÀU SẮC “QUAN HỆ”