Tại buổi sơ kết 4 tháng phòng chống dịch cúm gia cầm TPHCM, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Nguyễn Phước Thảo nhấn mạnh chỉ khuyến khích nuôi gia cầm quy mô tập trung công nghiệp, không nuôi nhỏ lẻ.

• Nuôi nhỏ lẻ - cấm vẫn nuôi

Một cơ sở nuôi gà khép kín ở Hóc Môn đang phải bỏ không.

Một số ấp, khu phố huyện Bình Chánh, nhiều hộ dân vẫn nuôi gia cầm nhỏ, lẻ. Anh Lê Văn Hùng - ở ấp 1, xã Tân Nhựt vừa mới nhập chuồng hơn 3.650 con cút giống - biện bạch, dịch cúm gia cầm đã lắng dịu, nuôi trở lại chắc chẳng sao.

Tình trạng gà vịt thả rong khá phổ biến ở Bình Lợi, Tân Nhựt, Tân Túc, Tân Quý Tây, Hưng Long, Bình Chánh, Quy Đức, Đa Phước, thị trấn Tân Túc… giáp với Long An. Khi bị lực lượng liên ngành của địa phương phát hiện, chủ hộ đuổi sang Long An nên không thể tiêu hủy được.

Huyện Củ Chi đã tiến hành đợt tiêu hủy gia cầm nhỏ lẻ trong dân, nhưng do lợi nhuận cao nên việc nuôi nhỏ lẻ gia cầm, thủy cầm ở các ấp vẫn diễn ra.

Tại các xã Hiệp Phước, Nhơn Đức huyện Nhà Bè - giáp ranh với huyện Cần Giuộc tỉnh Long An - nhiều hộ dân mang gà, vịt từ xã Long Hậu, huyện Cần Giuộc về TPHCM. 2 bên cách nhau cầu Rạch Dơi, vì vậy việc vận chuyển gà, vịt không qua kiểm dịch vào TPHCM khá dễ dàng.

• Không để người nuôi tập trung bị thiệt

TPHCM hiện có 6 trại nuôi kín, đảm bảo các quy định về vệ sinh an toàn dịch tễ, xa khu dân cư. Cơ sở nuôi gà của chị Nguyễn Thị Lạc là điển hình ở bên kia kênh Thầy Cai (ấp Nhị Tân 2, xã Tân Thới Nhì, Hóc Môn. Qua 3 mùa đại dịch cúm gia cầm, trại gà này vẫn an toàn nhờ xây dựng theo mô hình trại EVAP của Thái Lan.

Đây là mô hình chăn nuôi tập trung, khá an toàn trong phòng chống lây nhiễm dịch cúm gia cầm do trại hoàn toàn cách ly với môi trường bên ngoài, xa khu dân cư và nuôi theo dạng chuồng kín. Nhờ áp dụng biện pháp khoa học nên trại gà của chị cải thiện được các điều kiện phù hợp từng tuần tuổi gà (ánh sáng, nhiệt độ, ẩm độ, thông khí...).

Không phải tắm gà nên không có nước thấm vào phân gây bốc mùi hôi (trại gà hở 2 lần/ngày cho gà 4 tuần tuổi vào mùa nóng). Tỷ lệ hao hụt, chết dưới 6% so với trên 10% khi nuôi ở trại bình thường. Ít tốn thực phẩm, nên rút ngắn thời gian xuất chuồng.

Theo chị Lạc, trại kín đem lại hiệu quả khá cao. Thời gian sử dụng chuồng trại dài gấp đôi ba lần so với trại hở, nuôi được nhiều đầu con và tăng lứa nuôi (5 lứa/năm), ít người chăm sóc (3 người cho trại 10.000 con). Năm 2001 chị vay tiền ngân hàng xây dựng 2 dãy chuồng đầu tiên, mỗi chuồng nuôi được 10.000 con gà.

Qua thời gian nuôi thử nghiệm thành công, đầu năm 2003 chị Lạc vay vốn đầu tư thêm 3 dãy chuồng trại. Tổng số vốn đầu tư các trại gà lên đến 2,5 tỷ đồng. Gần 5 năm nuôi mô hình trại kín, cơ sở chăn nuôi của chị chưa bị ảnh hưởng các đợt dịch cúm gia cầm.

Từ khi ngưng nuôi theo chủ trương của TP (11-2005), mỗi tháng chị Lạc phải trả lãi ngân hàng trên 20 triệu đồng từ số tiền vay hơn 2 tỷ đồng (chị Lạc mới trả được hơn 600 triệu đồng). Chưa được nuôi lại, các dãy chuồng trại phải bỏ không, nếu chuyển sang nghề khác lại không phù hợp.

Mặc dù vẫn tha thiết với nghề chăn nuôi, nhưng theo chị Lạc nếu tháo dỡ chuồng trại di chuyển ra tỉnh sẽ không sử dụng lại được vì hư hỏng, lại phải thuê mướn mặt bằng cùng với tiền nợ ngân hàng còn chồng chất khiến chị không có khả năng thực hiện.

Nhân việc Bộ NN-PTNT cho phép các cơ sở được ấp nở và bán gia cầm con, TP nên xem xét, đánh giá lại nhiều mặt đối với mô hình chăn nuôi này, từ đó cho phép hoạt động làm điểm, tất nhiên là phải kèm theo một số quy định nào đó.

Mới đây, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TPHCM Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh chủ trương của TP là không để những hộ nuôi gia cầm gặp khó khăn. Vì vậy, việc giải quyết bài toán nuôi gia cầm nhỏ lẻ trong hộ dân phải bằng giải pháp kinh tế, không thể vận động, áp đặt đơn thuần.

Nếu việc ngưng nuôi nhỏ lẻ ảnh hưởng đến đời sống người dân, TP sẽ hỗ trợ, nhưng cần xem xét cụ thể. TP sẽ mời các hộ nuôi tập trung quy mô lớn, đủ điều kiện quy định đến trao đổi để cân nhắc trước khi quyết định nuôi lại và làm cam kết khi dịch cúm xảy ra TP sẽ không hỗ trợ. Riêng đối với những hộ vay vốn để chăn nuôi hiện nay chưa kịp chuyển đổi sang nghề khác, TP sẽ hỗ trợ lãi suất thêm một thời gian.

NHÓM PHÓNG VIÊN NÔNG THÔN