Năm 2015 có khả năng xảy ra El Nino

- Phóng viên:
Năm 2015 có khả năng xảy ra El Nino

TPHCM nói riêng và khu vực Nam bộ nói chung đã bước vào đợt nắng nóng đầu tiên của mùa khô 2015. PV Báo SGGP có cuộc trao đổi với ông Đặng Văn Dũng, Phó Giám đốc Đài Khí tượng - thủy văn khu vực Nam bộ (KTTV KVNB) xung quanh về vấn đề này.

Năm 2015 có khả năng xảy ra El Nino ảnh 1

Người dân TPHCM mặc áo khoác đeo khẩu trang chống nắng nóng khi ra đường. Ảnh: CAO THĂNG

- Phóng viên: Ngay từ đầu tháng 3, thời tiết Nam bộ đã oi bức lên nhiều, đặc biệt buổi trưa và chiều. Ông đánh giá thế nào về hiện tượng trên?

>> Ông ĐẶNG VĂN DŨNG: Trước hết có lẽ chúng ta cũng cần phân biệt rõ những khái niệm chung quanh chữ “nóng”. Theo xếp loại của ngành khí tượng, nền nhiệt độ nếu nằm trong phạm vi từ 35°C đến dưới 37°C được gọi là nắng nóng. Từ 37°C đến dưới 39°C là trạng thái nắng nóng gay gắt. Từ 39°C trở lên được xếp là nắng nóng đặc biệt gay gắt còn nếu dưới 35°C thì là nền nhiệt độ bình thường.

Với những gì diễn tiến trong những ngày qua, có thể khẳng định rằng năm nay nắng nóng đến sớm hơn so với cùng kỳ năm 2014. Năm ngoái, phải đến giữa tháng 3 mới có đợt nắng nóng đầu tiên nhưng năm nay, ngay tuần đầu tiên của tháng 3 đã xảy ra nắng nóng. Cụ thể trong ngày 1-3, nhiệt độ cao nhất đo được tại Nhà Bè - TPHCM là 34,9°C; tại Đồng Xoài - Bình Phước là 36,5°C; tại Biên Hòa 36,9°C; tại Long Khánh - Đồng Nai 36,5°C; tại Tây Ninh 35,3°C; khu vực Thủ Dầu Một 36,3°C. Xuôi về miền Tây Nam bộ, tại Mộc Hóa - Long An nhiệt độ đo được vào ngày 1-3 là 34°C; tại Bến Tre 32,5°C và tại Cần Thơ là 32,7°C.

- Không khó để nhận ra rằng nền nhiệt độ có sự suy giảm từ miền Đông Nam bộ sang miền Tây Nam bộ, còn nhiệt độ tại TPHCM có vẻ đứng ở giữa. Ông giải thích sao về điều này?

Đúng là nhiệt độ thay đổi theo hướng giảm từ miền Đông sang miền Tây Nam bộ, hay nói chính xác hơn là nhiệt độ khu vực miền Đông Nam bộ cao hơn, gay gắt hơn khu vực miền Tây Nam bộ. Lý do là vì ở miền Tây Nam bộ có đặc thù sông nước bao trùm phần lớn. Nền nhiệt độ ở miền Tây Nam bộ thường dễ chịu hơn, thấp hơn so với khu vực miền Đông Nam bộ là do “ăn theo” tác dụng của sông nước tự nhiên. Trong khi đó xét về vị trí địa lý, Sài Gòn nằm kẹp giữa miền Đông và miền Tây Nam bộ, bởi thế nền nhiệt độ không cao như ở miền Đông Nam bộ nhưng không thấp như ở miền Tây Nam bộ.

- Ông có thể giải thích đơn giản nhất để người dân hiểu tại sao năm nay nắng nóng xuất hiện sớm hơn so với cùng kỳ năm 2014?

Nắng nóng đến sớm hơn trong năm nay là do tác động của chỉ số Enso. Chỉ số Enso để chỉ dao động mực nước biển trung bình ở khu vực Thái Bình Dương. Năm nay, chỉ số Enso nằm ở phía trên trung bình, lệch về pha nóng vì thế làm cho nắng nóng xuất hiện sớm hơn. Mới đầu tháng 3 mà chỉ số Enso đã lệch về pha nóng do đó chúng tôi dự báo trong vài tháng tới có khả năng xảy ra hiện tượng El Nino nhẹ. Khi xảy ra El Nino, thông thường miền Nam sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn khu vực miền Bắc.

- Ông dự báo nắng nóng năm nay ở TPHCM và khu vực Nam bộ cao đến mức nào và thời điểm nào cao nhất?

Theo dự báo của chúng tôi, trong thời gian tới chắc chắn nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng và sẽ đạt đỉnh nắng nóng từ nửa cuối tháng 4 đến đầu tháng 5, đi kèm theo đó là tình trạng khô hạn. Dự báo trong những ngày cao điểm nắng nóng, nhiệt độ cao nhất ở miền Đông Nam bộ vào khoảng 38°C - 39°C còn tại miền Tây Nam bộ là từ 36°C - 37°C. Từ giữa tháng 4 đến đầu tháng 5 cũng có khả năng xuất hiện mưa chuyển mùa ở Nam bộ, đồng nghĩa với khả năng có thể xảy ra dông lốc và sét.

THIỆN NHÂN thực hiện

El Nino là gì?

El Nino là một hiện tượng thời tiết bất thường, đã gây thảm họa cho con người hơn 5.000 năm nay. Ngày nay, hiện tượng này xuất hiện thường xuyên hơn và sức tàn phá ngày càng mãnh liệt hơn. Một trong những nguyên nhân lớn gây ra hiện tượng El Nino là do sự thay đổi hướng gió, tuy nhiên đến nay các nhà khoa học vẫn chưa có lời giải đáp hoàn toàn thống nhất. Những nguyên nhân khác bao gồm sự thay đổi áp suất không khí, trái đất nóng dần lên, hay cả cơn động đất dưới đáy biển. Ngày nay, khoa học đã chứng minh được hiện tượng El Nino có ảnh hưởng trên phạm vi toàn cầu và thuật ngữ El Nino dùng để chỉ hiện tượng nước biển nóng lên.

Hiện tượng El Nino đã được loài người biết đến như là hiện tượng thời tiết thật sự khắc nghiệt và gây ra nhiều thiệt hại trên diện rộng, xảy ra vào khoảng những năm 1990 khi các phương tiện thông tin đại chúng bắt đầu đưa tin rằng hiện tượng El Nino gây ra ảnh hưởng rất lớn đến khí hậu toàn cầu. Tại thời điểm đó, El Nino xảy ra ở Peru, cháy rừng ở Indonesia, hạn hán ở Australia và các loài thú ở Tây Thái Bình Dương thì chết đói vì thiếu thức ăn và nước uống trầm trọng. Khu vực Nam Mỹ chịu ảnh hưởng nặng nề bởi El Nino năm 1997. Thế giới đã nhận lấy tổn thất to lớn về hàng trăm ngàn sinh mạng và hàng trăm tỷ USD. Các nhà khoa học đã đề ra ba giải pháp đối phó với hiện tượng này: Thứ nhất, khai thác các tiềm lực văn minh nhân loại để dự báo thời điểm chính xác xuất hiện, dự báo đường đi và sức công phá.

Thứ hai, không làm các công việc tiếp tay cho El Nino như phá rừng, thải khí cacbonic vào không khí, vì El Nino càng mạnh mẽ hơn nếu đất thiếu cây xanh hay để xảy ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính.

Thứ ba, chuẩn bị những điều kiện tối thiểu để sống chung với El Nino, như xây nhà phao tránh lũ (đối với vùng lũ lụt) hay dự trữ nước (đối với vùng khô hạn)…

SƠN LAM
Theo tài liệu của Bộ Tài nguyên - Môi trường

Tin cùng chuyên mục