Như tên gọi của cuốn sách, chuyến đi thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết theo lời mời của Tổng thống George Bush từ ngày 18 đến 23-6-2007 đã mở ra một trang mới trong quan hệ giữa hai nước, thể hiện chính sách đối ngoại nhất quán, độc lập, tự chủ, rộng mở, đa phương hóa, đa dạng hóa của Đảng và Nhà nước ta.
Tác giả Vũ Quang Tuấn - người tháp tùng Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong chuyến thăm Mỹ, với những trang viết đầy chất ký sự nhưng giàu cảm xúc đã phản ánh nhanh nhạy, kịp thời những hoạt động của Chủ tịch nước trong vòng 5 ngày.
Không theo tuần tự thời gian, người viết mở đầu cuốn sách bằng một tiêu đề “Tha hương ngộ cố tri” với hai câu ca dao quen thuộc trong tâm trí của những người mang dòng máu Việt “Dù ai đi ngược về xuôi, nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba” – Thật xúc động khi đọc những trang viết: “Tôi muốn được bắt đầu thiên ký sự này bằng việc đề cập một hoạt động quan trọng có thể nói là cuối cùng, vào ngày cuối cùng trong chuyến thăm chính thức Hợp chủng quốc Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết. Đó là buổi gặp mặt giữa Chủ tịch nước với gần một ngàn Việt kiều ở quận Cam (California), nơi được mệnh danh là thủ phủ của người Việt tại Hoa Kỳ, nơi còn đông nhất số người “chống cộng và ở chiến tuyến bên kia”...
Buổi gặp ấy diễn ra vào 8 giờ 30 tối 22-6-2007 tại khách sạn Saint Regis, Nam Little Saigon (California)”. Mặc dù những ngày trên đất Mỹ, hoạt động của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết vô cùng căng thẳng về vấn đề chính trị và kinh tế giữa hai nước, Chủ tịch đã “xuất hiện trong buổi gặp gỡ vẫn với vẻ thanh thản và thoải mái như vừa thức dậy vào buổi sớm mai đẹp trời, tựa như trước đó và ngay trong ngày ông chưa hề thực hiện cuộc hội đàm lịch sử với Tổng thống Bush và trả lời phỏng vấn của hai hãng truyền hình lớn là CNN và AP, chưa hề trải qua chuyến bay dài gần sáu giờ từ Washington đến California với chênh lệch tới ba múi giờ”.
Cuộc gặp gỡ, trao đổi, đối thoại, sự cởi mở, chân thành, giản dị và đầy tình cảm của Chủ tịch nước đã làm cho bà con Việt kiều cảm nhận khoảng cách địa lý giữa quê hương và nơi mình sống trở nên gần gũi, thân thiết, gỡ bỏ mặc cảm... Chủ tịch nước tâm sự: “Quê hương đẹp lắm, quê hương với biết bao tấm lòng, trái tim... Vâng, xin mời ai chưa về quê hương hãy về quê hương. Ai về rồi thì hãy về nhiều lần nữa. Quê hương sẽ tiếp thêm cho chúng ta sức mạnh, tình thương yêu và tiếp thêm cho chúng ta tình đoàn kết cao cả... Sống ở trên đời để làm gì? Các bạn có đặt câu hỏi đó không? Sống trên đời không phải để thù hận mà chính là để yêu thương lẫn nhau, yêu thương giữa con người với con người, giữa các dân tộc, giữa nam và nữ. Đó là những tình yêu chân chính mà ai cũng mong muốn. Vì vậy, một lần nữa tôi mong bà con mình hãy vì quê hương đất nước, vì dân tộc, hãy gác bỏ quá khứ, mọi tị hiềm, hãy đoàn kết lại vì mẹ hiền Việt Nam, xây dựng một đất nước Việt Nam giàu mạnh”.
Với những tiêu đề: “Trước những chuyến thăm có một vài trở ngại nhỏ”, “Cùng nhau vượt qua những rào cản”, “Những thực tế đã sớm tự khẳng định”, “Đối thoại”, “Hậu chiến và tương lai”, “Tiếng đàn bầu trong tòa Bạch ốc”, tác giả Vũ Quang Tuấn đã đem đến cho bạn đọc những trang viết sinh động, gần gũi và thấm đượm tình người về Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong những ngày trên đất Mỹ.
Là một chính khách, Chủ tịch nước hiểu hơn ai hết ý nghĩa của những buổi hội đàm, tiếp kiến, gặp từ người lãnh đạo cao nhất của nước Mỹ, các nhà chính trị, kinh tế... đến bà con Việt kiều đang sinh sống và làm việc trên đất Mỹ. Ở đâu Chủ tịch nước cũng để lại những ấn tượng sâu sắc, chân tình và bản thân các chính khách, các nhà hoạt động kinh tế, cộng đồng người Việt trên đất Mỹ đều quý trọng, tin tưởng vào những điều ông nói, những điều ông hứa sẽ làm sau chuyến thăm lịch sử này.
Năm ngày trên đất Mỹ - Thiên ký sự về chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã phác họa bức tranh toàn cảnh khá sinh động về chuyến thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước, giúp chúng ta hiểu sâu hơn những nội dung chính của tất cả các hoạt động dày đặc, căng thẳng, khẩn trương của Chủ tịch nước trong năm ngày trên đất Mỹ. Ngoài ra, cuốn sách còn có hơn 32 bức ảnh minh họa về những hoạt động của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trong 5 ngày thăm và làm việc trên đất Mỹ...
* Tác giả Vũ Quang Tuấn, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007.
NGUYỄN MINH Ý
