Cách đây 199 năm (5-5-1818) nhân loại đã chào đón một con người vĩ đại ra đời - Karl Marx, người sáng lập ra học thuyết về chủ nghĩa cộng sản khoa học, là lãnh tụ vĩ đại, thiên tài của giai cấp công nhân quốc tế, đặt dấu ấn sâu đậm trong lịch sử phát triển tiến hóa của loài người trong gần 3 thập kỷ qua.
1. Trong những ngày còn ở trường trung học, Karl Marx đã bộc lộ tư chất thông minh, năng lực sáng tạo trong những hoạt động thực tiễn. Bằng tư duy khoa học của mình, ông đã kế thừa một cách xuất sắc di sản tư tưởng của các nhà sáng tạo trước đó trong trường phái triết học cổ điển Đức, kinh tế chính trị học Anh và chủ nghĩa xã hội không tưởng Pháp; đồng thời hiểu thấu đáo đến tận bản chất chủ nghĩa tư bản đang trong thời kỳ phát triển của tự do cạnh tranh để từ đó ông cùng với Friedrich Engels - người bạn chiến đấu của mình sáng lập ra học thuyết về chủ nghĩa cộng sản khoa học với ba bộ phận cấu thành của nó là triết học, kinh tế chính trị học, chủ nghĩa cộng sản khoa học. Một trong những cống hiến sáng tạo nổi bật nhất là học thuyết về hình thái kinh tế - xã hội. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử thế giới con người có một công cụ vĩ đại để xem xét, đánh giá và nhìn nhận sự phát triển trong lịch sử của chính mình. Cho đến nay khi nhân loại đã bước vào cuộc Cách mạng kỹ thuật phiên bản 4G vẫn chưa có một học thuyết nào thay thế được phát kiến vĩ đại này của Marx.
Suốt cuộc đời của mình cho đến khi qua đời, Mark luôn vượt lên mọi trở ngại để khẳng định chân lý bằng bộ óc thiên tài và trái tim yêu lẽ phải nhằm giải phóng con người. Ông khẳng định: Đối với khoa học, không có con đường nào bằng phẳng thênh thang cả, chỉ có những người không sợ chồn chân mỏi gối để trèo lên những con đường nhỏ bé gập ghềnh của khoa học mới có hy vọng đạt tới đỉnh cao xán lạn của khoa học mà thôi.
2. Ý chí nghị lực và công phu lao động khổ luyện của Mark trong suốt cuộc đời đã để lại những thành quả vô cùng quan trọng.
Thứ nhất là về triết học, Marx đã thực hiện một cuộc cách mạng trong toàn bộ quan niệm về lịch sử thế giới mà hạt nhân của nó là phép biện chứng duy vật. Ông khẳng định, lịch sử loài người trước hết là lịch sử phát triển sản xuất, lịch sử những phương thức sản xuất kế tiếp nhau, cũng tức là lịch sử của những người sản xuất của cải vật chất, lịch sử của quần chúng nhân dân lao động. Quần chúng nhân dân là động lực phát triển của lịch sử, là đội quân chủ lực của các cuộc cách mạng xã hội thay thế chế độ xã hội cũ, lỗi thời bằng chế độ xã hội mới, tiến bộ hơn. Đảng Cộng sản, chính đảng của giai cấp công nhân, có lý luận tiền phong soi đường, là lực lượng lãnh đạo quần chúng nhân dân làm cách mạng để phá bỏ chế độ áp bức, bóc lột cũ, xây dựng chế độ mới, chế độ cộng sản chủ nghĩa.
Thứ hai là về kinh tế chính trị học, Marx đã tìm ra quy luật vận động của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa của xã hội tư bản. Một trong những phát hiện vĩ đại của Marx trong kinh tế chính trị học, là đã phát hiện ra quy luật giá trị thặng dư. Marx chỉ rõ mâu thuẫn cơ bản của xã hội tư bản là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất ngày càng xã hội hóa cao với chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất chủ yếu tư bản chủ nghĩa, mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản với giai cấp tư sản. Và đấu tranh giai cấp chính là động lực phát triển xã hội.
Thứ ba là về chủ nghĩa xã hội khoa học, Marx đã phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Marx đã tìm ra quy luật vận động phát triển của xã hội và lực lượng xã hội có sứ mệnh tiêu diệt chế độ tư bản và sáng tạo xã hội mới, đó là giai cấp vô sản. Cuộc đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản phải đi tới thành lập chuyên chính vô sản và dùng nó làm công cụ để xây dựng chủ nghĩa cộng sản.
Thứ tư, cống hiến đặc biệt của Marx là ông đã cùng Engels thành lập các tổ chức cộng sản đầu tiên trên thế giới như Liên đoàn những người cộng sản (1848), Quốc tế thứ nhất (1864), Quốc tế thứ hai (1889). Thông qua hoạt động trong phong trào và tổng kết thực tiễn ông đã đặt nền móng vững chắc cho học thuyết về xây dựng đảng của giai cấp công nhân quốc tế. Tuy còn sơ khai nhưng trong học thuyết của ông đã khẳng định đảng của giai cấp công nhân, đảng cộng sản phải mang trong mình bản chất của giai cấp công nhân (GCCN). Ông cũng là người nêu ra những quan điểm đầu tiên về các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng cộng sản, thể hiện trong Điều lệ Liên đoàn những người cộng sản, Quốc tế thứ nhất, Quốc tế thứ hai với những nội dung chủ yếu về đoàn kết thống nhất trong Đảng, về mối quan hệ giữa các cơ quan lãnh đạo của Đảng với đội ngũ đảng viên, về kỷ luật của Đảng, về hệ tư tưởng của Đảng... Những quan điểm này đã được Lenin kế thừa và phát triển, hoàn chỉnh học thuyết về đảng kiểu mới của GCCN ngày nay. Nhờ học thuyết về xây dựng Đảng cộng sản của Marx, Engels và Lenin, những người cộng sản trên toàn thế giới đã có hơn một thế kỷ hình thành phong trào công nhân quốc tế với các Đảng cộng sản kiểu mới và đã góp phần làm thay đổi bản đồ chính trị trên thế giới với những cột mốc vĩ đại như thắng lợi Cách mạng Tháng Mười Nga (1917), Chiến thắng Hồng quân Liên Xô đánh bại chủ nghĩa phát xít Đức trong Chiến tranh thế giới lần thứ II, những thành tựu xây dựng Chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô - Đông Âu và các nước khác trên thế giới trong thập niên 40 - 50 - 60 - 70 của thế kỷ XX. Ngày nay, học thuyết của Marx nói chung và học thuyết về xây dựng đảng nói riêng không những còn nguyên giá trị mà còn được các Đảng cộng sản ngày nay bổ sung thêm những nội dung mới, làm cho những quan điểm dẫn đường của Marx vẫn tiếp tục tỏa sáng.
3. Marx là nhà tư tưởng vĩ đại, thiên tài nhưng ông cũng là một con người cao quý bình dị, với giá trị tiêu biểu cho 2 chữ CON NGƯỜI. Ông là một người lao động cống hiến, sáng tạo, cần cù, tự giác, say mê trong suốt cả cuộc đời của mình. Ông là một người yêu chung thủy, mà mối tình của Marx và Jenny cho đến nay vẫn là một trong những biểu tượng cho tình yêu trong sáng. Ông là một người chồng, người cha đằm thắm, nhân ái, trách nhiệm với vợ và con của mình. Ông là người đồng chí, người bạn cố tri, tận nghĩa, đồng tác giả, đồng sự nghiệp với Engels - một tình bạn được thử thách dài lâu trong suốt cả cuộc đời của hai người, họ hy sinh cho nhau, họ chia sẻ cùng nhau, họ hợp tác với nhau để lao động, chiến đấu, sáng tạo và để lại cho hậu thế di sản tư tưởng vĩ đại của mình. Marx thực sự là một tấm gương cộng sản đầu tiên nhưng vô cùng mẫu mực để muôn vàn thế hệ cộng sản đời sau noi theo và trong số đó đã có những người cộng sản vĩ đại như Lenin và Chủ tịch Hồ Chí Minh của chúng ta.
Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay đang đứng trước thách thức, vận hội mới trong sự nghiệp đổi mới toàn diện, đồng bộ chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Nhiệm vụ hàng đầu, then chốt là phải đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn đảng, làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII lần đầu tiên đã nhận diện 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị; đạo đức, lối sống; “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đây chính là các biểu hiện làm suy yếu bản chất GCCN của Đảng ta. Nghị quyết của hội nghị cũng đề ra 4 nhóm nhiệm vụ và giải pháp để đấu tranh phòng, chống 27 biểu hiện nói trên. Đây là minh chứng cho tinh thần mácxít-leninnít của Đảng ta. Những di huấn của Marx về xây dựng Đảng cộng sản phải tuyệt đối trung thành với lợi ích của GCCN, phải đấu tranh không khoan nhượng với kẻ thù của GCCN trong đó có cả những kẻ cơ hội chính trị, vụ lợi, đầu hàng, phản bội nhằm giữ vững bản chất GCCN của Đảng, đến nay còn nguyên giá trị đối với Đảng ta.
Suốt cuộc đời của mình cho đến khi qua đời, Mark luôn vượt lên mọi trở ngại để khẳng định chân lý bằng bộ óc thiên tài và trái tim yêu lẽ phải nhằm giải phóng con người. Ông khẳng định: Đối với khoa học, không có con đường nào bằng phẳng thênh thang cả, chỉ có những người không sợ chồn chân mỏi gối để trèo lên những con đường nhỏ bé gập ghềnh của khoa học mới có hy vọng đạt tới đỉnh cao xán lạn của khoa học mà thôi.
2. Ý chí nghị lực và công phu lao động khổ luyện của Mark trong suốt cuộc đời đã để lại những thành quả vô cùng quan trọng.
Thứ nhất là về triết học, Marx đã thực hiện một cuộc cách mạng trong toàn bộ quan niệm về lịch sử thế giới mà hạt nhân của nó là phép biện chứng duy vật. Ông khẳng định, lịch sử loài người trước hết là lịch sử phát triển sản xuất, lịch sử những phương thức sản xuất kế tiếp nhau, cũng tức là lịch sử của những người sản xuất của cải vật chất, lịch sử của quần chúng nhân dân lao động. Quần chúng nhân dân là động lực phát triển của lịch sử, là đội quân chủ lực của các cuộc cách mạng xã hội thay thế chế độ xã hội cũ, lỗi thời bằng chế độ xã hội mới, tiến bộ hơn. Đảng Cộng sản, chính đảng của giai cấp công nhân, có lý luận tiền phong soi đường, là lực lượng lãnh đạo quần chúng nhân dân làm cách mạng để phá bỏ chế độ áp bức, bóc lột cũ, xây dựng chế độ mới, chế độ cộng sản chủ nghĩa.
Thứ hai là về kinh tế chính trị học, Marx đã tìm ra quy luật vận động của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa của xã hội tư bản. Một trong những phát hiện vĩ đại của Marx trong kinh tế chính trị học, là đã phát hiện ra quy luật giá trị thặng dư. Marx chỉ rõ mâu thuẫn cơ bản của xã hội tư bản là mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất ngày càng xã hội hóa cao với chế độ chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản xuất chủ yếu tư bản chủ nghĩa, mâu thuẫn giữa giai cấp vô sản với giai cấp tư sản. Và đấu tranh giai cấp chính là động lực phát triển xã hội.
Thứ ba là về chủ nghĩa xã hội khoa học, Marx đã phát hiện ra sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Marx đã tìm ra quy luật vận động phát triển của xã hội và lực lượng xã hội có sứ mệnh tiêu diệt chế độ tư bản và sáng tạo xã hội mới, đó là giai cấp vô sản. Cuộc đấu tranh giai cấp của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản phải đi tới thành lập chuyên chính vô sản và dùng nó làm công cụ để xây dựng chủ nghĩa cộng sản.
Thứ tư, cống hiến đặc biệt của Marx là ông đã cùng Engels thành lập các tổ chức cộng sản đầu tiên trên thế giới như Liên đoàn những người cộng sản (1848), Quốc tế thứ nhất (1864), Quốc tế thứ hai (1889). Thông qua hoạt động trong phong trào và tổng kết thực tiễn ông đã đặt nền móng vững chắc cho học thuyết về xây dựng đảng của giai cấp công nhân quốc tế. Tuy còn sơ khai nhưng trong học thuyết của ông đã khẳng định đảng của giai cấp công nhân, đảng cộng sản phải mang trong mình bản chất của giai cấp công nhân (GCCN). Ông cũng là người nêu ra những quan điểm đầu tiên về các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng cộng sản, thể hiện trong Điều lệ Liên đoàn những người cộng sản, Quốc tế thứ nhất, Quốc tế thứ hai với những nội dung chủ yếu về đoàn kết thống nhất trong Đảng, về mối quan hệ giữa các cơ quan lãnh đạo của Đảng với đội ngũ đảng viên, về kỷ luật của Đảng, về hệ tư tưởng của Đảng... Những quan điểm này đã được Lenin kế thừa và phát triển, hoàn chỉnh học thuyết về đảng kiểu mới của GCCN ngày nay. Nhờ học thuyết về xây dựng Đảng cộng sản của Marx, Engels và Lenin, những người cộng sản trên toàn thế giới đã có hơn một thế kỷ hình thành phong trào công nhân quốc tế với các Đảng cộng sản kiểu mới và đã góp phần làm thay đổi bản đồ chính trị trên thế giới với những cột mốc vĩ đại như thắng lợi Cách mạng Tháng Mười Nga (1917), Chiến thắng Hồng quân Liên Xô đánh bại chủ nghĩa phát xít Đức trong Chiến tranh thế giới lần thứ II, những thành tựu xây dựng Chủ nghĩa xã hội hiện thực ở Liên Xô - Đông Âu và các nước khác trên thế giới trong thập niên 40 - 50 - 60 - 70 của thế kỷ XX. Ngày nay, học thuyết của Marx nói chung và học thuyết về xây dựng đảng nói riêng không những còn nguyên giá trị mà còn được các Đảng cộng sản ngày nay bổ sung thêm những nội dung mới, làm cho những quan điểm dẫn đường của Marx vẫn tiếp tục tỏa sáng.
3. Marx là nhà tư tưởng vĩ đại, thiên tài nhưng ông cũng là một con người cao quý bình dị, với giá trị tiêu biểu cho 2 chữ CON NGƯỜI. Ông là một người lao động cống hiến, sáng tạo, cần cù, tự giác, say mê trong suốt cả cuộc đời của mình. Ông là một người yêu chung thủy, mà mối tình của Marx và Jenny cho đến nay vẫn là một trong những biểu tượng cho tình yêu trong sáng. Ông là một người chồng, người cha đằm thắm, nhân ái, trách nhiệm với vợ và con của mình. Ông là người đồng chí, người bạn cố tri, tận nghĩa, đồng tác giả, đồng sự nghiệp với Engels - một tình bạn được thử thách dài lâu trong suốt cả cuộc đời của hai người, họ hy sinh cho nhau, họ chia sẻ cùng nhau, họ hợp tác với nhau để lao động, chiến đấu, sáng tạo và để lại cho hậu thế di sản tư tưởng vĩ đại của mình. Marx thực sự là một tấm gương cộng sản đầu tiên nhưng vô cùng mẫu mực để muôn vàn thế hệ cộng sản đời sau noi theo và trong số đó đã có những người cộng sản vĩ đại như Lenin và Chủ tịch Hồ Chí Minh của chúng ta.
Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay đang đứng trước thách thức, vận hội mới trong sự nghiệp đổi mới toàn diện, đồng bộ chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Nhiệm vụ hàng đầu, then chốt là phải đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn đảng, làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng. Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII lần đầu tiên đã nhận diện 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị; đạo đức, lối sống; “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Đây chính là các biểu hiện làm suy yếu bản chất GCCN của Đảng ta. Nghị quyết của hội nghị cũng đề ra 4 nhóm nhiệm vụ và giải pháp để đấu tranh phòng, chống 27 biểu hiện nói trên. Đây là minh chứng cho tinh thần mácxít-leninnít của Đảng ta. Những di huấn của Marx về xây dựng Đảng cộng sản phải tuyệt đối trung thành với lợi ích của GCCN, phải đấu tranh không khoan nhượng với kẻ thù của GCCN trong đó có cả những kẻ cơ hội chính trị, vụ lợi, đầu hàng, phản bội nhằm giữ vững bản chất GCCN của Đảng, đến nay còn nguyên giá trị đối với Đảng ta.
