Trong thời gian gần đây, qua đường dây nóng, Báo SGGP nhận được thông tin phản ánh của bạn đọc ở TPHCM về những trường hợp “khó hiểu”: Chủ công trình xây dựng dự án quy mô nhiều tầng không đúng giấy phép, thậm chí không có giấy phép, nhưng chẳng những không bị xử lý, mà sau khi xây dựng xong lại được “ưu ái” cấp giấy phép xây dựng (GPXD) để hợp thức hóa.
Ưu ái đến đáng ngờ
Vào tháng 8-2014, chính quyền phường Tân Thới Nhất (quận 12) phát hiện Công ty CP Đầu tư xây dựng và ứng dựng công nghệ mới (Tecco) xây dựng chung cư Tecco Tower Tham Lương nhưng không có GPXD, nên đã buộc đình chỉ thi công. Đây là công trình lớn, gồm 3 block, cao 15 tầng, trên khu đất rộng 14.600m². Mặc dù, công trình đã bị đình chỉ thi công, nhưng chủ đầu tư vẫn tiếp tục cho xây dựng. Hàng ngày nhân viên thanh tra xây dựng, cán bộ phường đi kiểm tra địa bàn nhưng không... thấy. Khi công trình xây dựng không phép đã “nhô cao” đến tầng thứ 5, với diện tích xây dựng lên đến 11.000m², lúc này thanh tra xây dựng mới phát hiện. Ngày 14-10-2014, Sở Xây dựng TPHCM lập biên bản, ra quyết định phạt 40 triệu đồng, và tiếp tục đình chỉ thi công. Đối với một công trình nhà cao tầng, nơi ở của hàng trăm hộ dân trong tương lai, việc thi công khi không GPXD là điều không thể chấp nhận, bởi nguy cơ tiềm ẩn nhiều rủi ro về sau. Điều cơ quan quản lý cần làm là buộc tháo dỡ công trình, thế nhưng, ngày 21-11-2014, Sở Xây dựng lại cấp GPXD để hợp thức hóa 5 tầng đã xây và cho chủ đầu tư tiếp tục xây cao thêm.
Công trình 514 Lê Quang Định xây dựng sai giấy phép, không an toàn khi được sử dụng làm trường học.
Công trình 514 Lê Quang Định (phường 1, quận Gò Vấp) do Trường Trung cấp Tổng hợp TPHCM làm chủ đầu tư lại còn được ưu ái hơn. Vào tháng 7-2014, công trình được UBND quận Gò Vấp cấp GPXD để xây nhà ở có cấu trúc kiên cố, quy mô 4 tầng. Trong quá trình xây dựng, chủ đầu tư đã tự ý thay đổi kết cấu chịu lực, chuyển từ nhà kiên cố sang nhà tiền chế, bán kiên cố. Nhiều hạng mục đã thi công xong quận mới cấp GPXD bổ sung. Khi công trình đã xây xong 5 tầng, với kết cấu sai hoàn toàn so với giấy phép, vào tháng 9-2014, quận cấp GPXD mới cũng nhằm hợp thức hóa cho công trình 5 tầng. Điều đáng nói, trong quá trình xây dựng, lực lượng thanh tra xây dựng đã 4 lần kiểm tra, liên tục phát hiện sai phạm, trong đó có sai phạm nghiêm trọng khi chủ đầu tư tự thay đổi kết cấu chịu lực của công trình, thế nhưng chỉ yêu cầu “bổ sung GPXD” thay cho cương quyết tháo dỡ công trình xây dựng sai phép.
Hiện tượng bao che
Những công trình có quy mô lớn, là nơi ở, làm việc học tập cho hàng ngàn người, bắt buộc chủ đầu tư phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định trong lĩnh vực xây dựng. Những thủ tục không thể bỏ qua như thẩm định, phê duyệt thiết kế các hạng mục kỹ thuật, cấp GPXD và tư vấn giám sát, thi công suốt quá trình xây dựng công trình. Để lập lại trật tự trong lĩnh vực quản lý xây dựng, UBND TPHCM đã kiên quyết tháo dỡ hàng trăm căn nhà xây dựng không phép, sai phép tại quận 9, quận Gò Vấp và huyện Bình Chánh. Do vậy, dư luận cho rằng khi phát hiện công trình cao tầng xây dựng sai phép hoặc không phép mà không xử lý, vẫn cấp GPXD hợp thức hóa là quá dễ dãi trong quản lý và có dấu hiệu bao che cho sai phạm.
Theo Luật Xây dựng và Nghị định 64 (hướng dẫn về cấp GPXD), GPXD là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư để xây dựng mới. Điều 3 quy định: Trước khi khởi công xây dựng công trình, chủ đầu tư phải có GPXD. Như vậy, GPXD cấp cho việc xây dựng công trình mới và phải có trước khi thi công. Việc cấp GPXD sau khi công trình đã xây dựng là trái quy định. Tại Điều 10 của Nghị định 64 về điều chỉnh GPXD, cũng quy định rõ: Trong quá trình xây dựng, trường hợp có điều chỉnh thiết kế làm thay đổi các nội dung so với thiết kế đã được cấp GPXD, chủ đầu tư phải đề nghị điều chỉnh GPXD trước khi xây dựng theo nội dung điều chỉnh, như: khi thay đổi hình thức kiến trúc các mặt ngoài của công trình; khi thay đổi vị trí, cốt nền, diện tích xây dựng, quy mô, chiều cao công trình, số tầng và các yếu tố khác ảnh hưởng đến yếu tố chịu lực chính; khi điều chỉnh thiết kế bên trong công trình làm thay đổi công năng sử dụng và ảnh hưởng đến phòng cháy chữa cháy, môi trường. Điều đáng lưu ý ở đây, mỗi công trình chỉ được đề nghị điều chỉnh GPXD đã được cấp một lần, điều chỉnh trước khi thực hiện xây dựng và chỉ được điều chỉnh các hạng mục phụ ảnh hưởng đến yếu tố chịu lực, còn hạng mục chịu lực chính không thể điều chỉnh.
Như vậy, cả 2 công trình lớn nêu trên đã vi phạm nghiêm trọng những quy định về lĩnh vực quản lý xây dựng. Việc cấp GPXD mới khi công trình đã xây dựng không phép, sai phép, không đúng kết cấu là trái quy định của Nghị định 64. Có thể khẳng định cách quản lý dễ dãi này cũng là một hình thức bao che, dung túng cho sai phạm trong lĩnh vực xây dựng. Trao đổi với PV Báo SGGP về 2 vụ việc này, Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM Trần Trọng Tuấn cho biết: “Nhằm lập lại trật tự, kỷ cương trong lĩnh vực xây dựng, Sở Xây dựng kiên quyết xử lý tình trạng xây dựng sai phép, trái phép. Việc cán bộ phát hiện mà không xử lý là bao che cho sai phạm”.
TRẦN YÊN
