Thực hiện chỉ đạo của UBND TPHCM, năm qua các lực lượng giữ trật tự đô thị ở quận, phường đã liên tục chấn chỉnh trật tự lòng lề đường, dẹp chợ tự phát. Thế nhưng khi lực lượng chức năng rời khỏi hiện trường thì cảnh bày hàng buôn bán ở lòng lề đường lại diễn ra.
Các chợ tự phát lấn chiếm lòng lề đường, gây mất an toàn giao thông và ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị. Có một đặc điểm rất lạ là cứ kề cận một chợ truyền thống lại có một chợ tự phát. Giờ cao điểm, các con đường xung quanh chợ Thị Nghè (quận Bình Thạnh, TPHCM) như: Nguyễn Ngọc Phương, Phan Huy Ôn, Xô Viết Nghệ Tĩnh… lúc nào cũng nườm nượp. Người đi chợ ít khi đi vào nhà lồng chợ để mua sắm thực phẩm mà dừng xe ngay giữa đường để mua. Do không phải chịu bất kỳ khoản phí nào nên giá thực phẩm, rau quả… ở chợ tự phát rẻ hơn so với trong nhà lồng chợ.
Tại TPHCM, nhiều người dân có thói quen và sở thích đi chợ tự phát hơn là vào chợ truyền thống hay siêu thị. Bà Nguyễn Ngọc Loan (ngụ ở đường Phạm Hùng, phường 4, quận 8) cho biết: “Cuối tuần, tôi đi siêu thị để mua sắm thịt heo, thịt bò, thực phẩm… cho cả tuần. Tuy nhiên, rau quả thì tôi ghé chợ tự phát trên đường Đào Cam Mộc mua cho tươi ngon. Mua ở chợ tự phát vừa rẻ vừa tiện lợi, chỉ việc tấp xe vào mua rồi đi ngay, khỏi phải gửi xe và đi bộ xa”.
Cảnh bày bán hàng hóa lấn chiếm hết lòng lề đường Đào Cam Mộc trước khi UBND phường 4 (quận 8, TPHCM) sắp xếp, chấn chỉnh
Chính quyền địa phương biết rất rõ hoạt động của các chợ tự phát ở địa bàn mình quản lý, vậy mà nhiều nơi vẫn không dẹp được. Thực tế cho thấy một số địa phương đã có cách phù hợp nhất, hiệu quả nhất. Ở khu vực trung tâm thành phố, chợ tự phát ở góc đường Võ Văn Kiệt - Nguyễn Thái Học (quận 1) tồn tại như một điểm trung gian đưa hàng hóa từ các chợ đầu mối vào nội thành. Để vừa giải quyết nhu cầu thực tế vừa lập lại trật tự lòng lề đường, lãnh đạo phường Cầu Ông Lãnh chọn giải pháp giới hạn giờ giấc họp chợ, chỉ cho chợ nhóm họp ban đêm. Đến đúng 6 giờ sáng hàng ngày, các tiểu thương phải dọn dẹp vệ sinh sạch sẽ, trả lại mỹ quan đô thị. Việc này có cam kết hẳn hoi, ai vi phạm sẽ bị xử phạt và tạm giữ hàng hóa. Đồng thời chính quyền địa phương xử lý rất kiên quyết các trường hợp bày hàng hóa, dừng đậu xe dưới lòng đường tại giao lộ này và các tuyến đường lân cận.
Tương tự, chợ tự phát trên đường Võ Duy Ninh (phường 22, quận Bình Thạnh) cũng được chính quyền địa phương chấn chỉnh khá hợp lý, căn cơ. Ông Nguyễn Văn Quang, Phó chủ tịch UBND phường 22, cho biết: “Qua khảo sát cho thấy chợ chiều này đáp ứng được nhu cầu mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân ở khu vực này. Số người lao động nhập cư tập trung ở địa phương này rất cao. Trước khi ra quân chấn chỉnh tình trạng buôn bán lấn chiếm lòng lề đường, lãnh đạo phường đã gặp hơn 100 tiểu thương tại chợ chiều, vận động tiểu thương ký cam kết chấp hành nghiêm việc bày bán hàng hóa không lấn chiếm lòng lề đường. Đối với các tiểu thương mua gánh bán bưng, xe đẩy… thì dứt khoát không được bán tại chợ chiều nữa. Mỗi buổi chiều, phường có phân công bảo vệ dân phố trực gác, không để tái diễn buôn bán lấn chiếm lòng lề đường.
Với chợ tự phát trên đường Đào Cam Mộc (phường 4, quận 8) chiếm dụng gần hết con đường này, ông Lê Hồng Quân, Phó Chủ tịch UBND phường 4, cho biết: “Phường quy định: Các hộ có nhà mặt tiền đường Đào Cam Mộc đăng ký kinh doanh phải cam kết không lấn chiếm vỉa hè. Những người mua bán hàng rong, mua gánh bán bưng không có hộ khẩu ở địa phương không được mua bán lấn chiếm lòng lề đường”.
ĐOÀN HIỆP