Tăng cường khả năng ứng phó của ngành xây dựng đối với thiên tai, biến đổi khí hậu (BĐKH); phát triển ngành xây dựng theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững là các mục tiêu của Kế hoạch hành động ứng phó với BĐKH giai đoạn 2014 - 2020 mà Bộ Xây dựng vừa ban hành. Cụ thể, Bộ Xây dựng sẽ tập trung đánh giá và dự báo những tác động của BĐKH và nước biển dâng đối với ngành xây dựng qua các thời kỳ khác nhau của thế kỷ 21 làm cơ sở cho việc xây dựng các giải pháp ứng phó và giảm nhẹ tác động của BĐKH và nước biển dâng đối với ngành; đảm bảo tính an toàn và ổn định cho công trình xây dựng, cơ sở hạ tầng kỹ thuật đô thị và nông thôn với chi phí hợp lý.
Nhiều giải pháp ứng phó
Theo kế hoạch hành động, ngành xây dựng sẽ tập trung vào mục tiêu giảm tiêu hao năng lượng, giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính trong các hoạt động của ngành, đặc biệt trong sản xuất vật liệu xây dựng; đẩy mạnh phát triển công trình xanh, đô thị xanh, góp phần giảm nhẹ BĐKH, phát triển bền vững.
Để thực hiện kế hoạch này, Bộ Xây dựng cho biết sẽ cập nhật các kịch bản BĐKH và nước biển dâng cho Việt Nam, trên cơ sở đó xác định, bổ sung những kịch bản BĐKH cho ngành xây dựng và cho các vùng khí hậu xây dựng khác nhau theo 2 giai đoạn: ngắn hạn đến năm 2030 và dài hạn, từ năm 2030 - 2100.
Theo đó, các đối tượng chịu tác động của BĐKH và nước biển dâng trong các lĩnh vực khác nhau của ngành như đầu tư xây dựng, quy hoạch và phát triển đô thị, hạ tầng kỹ thuật đô thị và khu công nghiệp, khu kinh tế, nhà ở và công sở, vật liệu xây dựng… sẽ được xác định rõ và đánh giá những tác động tiềm tàng của BĐKH và nước biển dâng, trong đó chú trọng tới các vùng thấp ở ven biển và đồng bằng sông Cửu Long.
Ngành xây dựng cũng sẽ tập trung rà soát và điều chỉnh quy hoạch xây dựng đô thị, điểm dân cư nông thôn, khu kinh tế ven biển… chịu ảnh hưởng của nước biển dâng và thiên tai, từ đó đưa ra định hướng các giải pháp ứng phó chủ đạo (bảo vệ, thích ứng, rút lui) đối với tác động của nước biển dâng.
Sắp tới ngành xây dựng sẽ đánh giá lại mức tiêu hao năng lượng trong các công trình xây dựng nhằm sử dụng năng lượng tiết kiệm. Ảnh: HUY ANH
Cùng với đó, ngành xây dựng sẽ tập trung nghiên cứu các giải pháp ứng phó có hiệu quả đối với BĐKH và nước biển dâng, ứng dụng các giải pháp mới trong thiết kế và xây dựng công trình nhằm giảm thiểu tác hại của những vùng thường xuyên xảy ra thiên tai… Cụ thể, tiến hành kiểm kê các loại khí gây hiệu ứng nhà kính trong các lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng (sản xuất xi măng, sản xuất gạch, ngói, tấm lợp); tổ chức nghiên cứu, áp dụng các công nghệ mới nhằm giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính thông qua giảm mức tiêu hao nhiên liệu.
Bên cạnh đó là kiểm toán, đánh giá mức tiêu hao năng lượng, sử dụng nguồn nước trong các công trình xây dựng bao gồm nhà ở, công sở, công trình công cộng, thương mại, dịch vụ; nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp thiết kế và xây dựng mới, cải tạo các công trình nhằm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, đặc biệt đối với các công trình trọng điểm đã được liệt kê trong danh mục do Thủ tướng quyết định.
Ngoài ra, ngành xây dựng sẽ xây dựng các chính sách ưu tiên, hỗ trợ phát triển, sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo; chuyển đổi nguyên, nhiên vật liệu đầu vào theo hướng “các-bon thấp” trong sản xuất vật liệu và xây dựng công trình. Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ hiệu quả để xử lý nước thải, rác thải cho các đô thị và điểm dân cư nông thôn. Đồng thời, nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp mới trong thiết kế và xây dựng công trình nhằm giảm thiểu các tác hại của gió bão, tố lốc, lũ lụt, trượt lở đất, đặc biệt trên các khu vực chịu ảnh hưởng thường xuyên của thiên tai như các tỉnh ven biển miền Trung; tập trung nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp kỹ thuật phù hợp với nhà ở khu vực nông thôn, nhà ở cho người nghèo.
Ưu tiên 4 nhiệm vụ thực hiện 23 dự án
Để triển khai kế hoạch hành động này, Bộ Xây dựng cũng đã phê duyệt 4 nhiệm vụ gồm 23 dự án ưu tiên nhằm ứng phó với tình trạng BĐKH và nước biển dâng giai đoạn 2014 - 2020. Thứ nhất là tập trung soát xét, bổ sung hệ thống các quy chuẩn, tiêu chuẩn về xây dựng; các quy định, hướng dẫn của bộ có liên quan đến BĐKH và nước biển dâng. Thứ hai là nghiên cứu các giải pháp ứng phó với BĐKH của ngành xây dựng. Thứ ba là nghiên cứu các giải pháp giảm nhẹ BĐKH của ngành xây dựng. Thứ tư là tập trung nghiên cứu, xây dựng các cơ chế chính sách, đào tạo tập huấn về BĐKH và nước biển dâng cũng như tác động của nó đến ngành xây dựng.
4 nhiệm vụ này chủ yếu tập trung thực hiện 23 dự án như: điều chỉnh quy hoạch phát triển đô thị, các điểm dân cư nông thôn ứng phó với BĐKH và nước biển dâng, trong đó tập trung các vùng ven biển miền Trung, Nam bộ, đồng bằng sông Hồng; xây dựng các giải pháp kỹ thuật phòng và giảm nhẹ tác động của bão, lũ lụt khu vực ven biển miền Trung, Nam bộ; đề án “Phát triển các đô thị Việt Nam ứng phó với BĐKH, giai đoạn 2013 - 2020”; nghiên cứu, triển khai các hoạt động xây dựng đô thị xanh, công trình xanh; nghiên cứu, phát triển vật liệu và sản phẩm xây dựng xanh như tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính và giảm thiểu ô nhiễm môi trường; nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp giảm phát thải CO2 trong công nghiệp sản xuất xi măng, các vật liệu xây dựng khác…
Nguồn vốn để triển khai kế hoạch hành động từ vốn ngân sách nhà nước thuộc chương trình mục tiêu quốc gia được ưu tiên sử dụng trong việc xây dựng, điều chỉnh, bổ sung các cơ chế, chính sách trong bối cảnh BĐKH và nước biển dâng và nguồn vốn ngân sách cho hoạt động khoa học và công nghệ…
Bên cạnh các nguồn vốn từ ngân sách, ngành xây dựng sẽ tăng cường và đa dạng hóa nguồn vốn từ các tổ chức, cá nhân, các tổ chức quốc tế thông qua các hoạt động hợp tác song phương, đa phương nhằm hỗ trợ triển khai thực hiện các nhiệm vụ ứng phó với BĐKH của ngành xây dựng.
HÀ PHƯƠNG
