“Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương (khóa X) về “nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ” được ban hành vào thời điểm toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta đang bước vào triển khai cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Qua gần 4 năm thực hiện, ở các địa phương, đơn vị, cấp ủy Đảng, chi bộ trên địa bàn TPHCM đã chú trọng gắn việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ với việc thực hiện cuộc vận động, qua đó đã tạo những chuyển biến tích cực trong sinh hoạt chi bộ”. Sau khi kiểm tra việc thực hiện Chỉ thị 10 tại một số địa phương, đơn vị; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thị Thu Hà đã nhận định như vậy trong cuộc trao đổi với phóng viên Báo SGGP.
* Phóng viên: Thưa đồng chí, những chuyển biến khiến đồng chí tâm đắc nhất là gì qua đợt kiểm tra này?
* Đồng chí NGUYỄN THỊ THU HÀ: Kết quả thấy rõ nhất là hầu hết các chi bộ nhận thức đầy đủ, đúng đắn vai trò của việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ trong quá trình đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng. Số lượng đảng viên tham dự sinh hoạt chi bộ cao, tinh thần đấu tranh, tự phê bình và phê bình có tiến bộ, không còn hiện tượng bí thư chi bộ phổ biến nghị quyết, đảng viên chưa thảo luận đã đồng ý thông qua. Không khí dân chủ trong sinh hoạt chi bộ giúp các chi bộ xây dựng nghị quyết sát với thực tiễn…
Cụ thể như Đảng bộ quận Tân Phú đã thực hiện nghiêm việc phân công các thành viên BCH Đảng bộ quận, đảng ủy viên Đảng bộ cơ sở tham gia sinh hoạt chi bộ ở khu dân cư để nắm chắc, kịp thời giải quyết vướng mắc phát sinh.
Ở Đảng bộ quận 11, công tác kết nạp đảng viên mới được các chi bộ rất quan tâm, nhờ đó, trong 5 năm đã kết nạp được 650 đảng viên (tỷ lệ 130% ), trong đó người Hoa có 52 đồng chí, đảng viên trẻ dưới 30 tuổi có đến 402 đồng chí. Ở xã Long Thới, huyện Nhà Bè, sinh hoạt chi bộ duy trì hình thức kể chuyện tấm gương đạo đức Bác Hồ và các tấm gương làm theo lời Bác, gắn việc liên hệ kiểm điểm kết quả “làm theo” với việc kiểm điểm, tự phê bình và phê bình, đánh giá chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên cuối năm, đã giúp đảng viên các chi bộ nâng cao tính chiến đấu, tính giáo dục, giải quyết những vướng mắc trong nội bộ, góp phần xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh.
Kết quả, 3 năm qua các chi bộ không có đảng viên sai phạm, vi phạm kỷ luật Đảng, nhiều gương điển hình được nhân rộng. Ở huyện Củ Chi, các chi bộ đưa nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới vào nội dung sinh hoạt thường xuyên của chi bộ, tập trung lãnh đạo nhân dân phát triển sản xuất nông nghiệp.
* Tuy nhiên, vẫn còn một số nơi chất lượng sinh hoạt chi bộ còn thấp, thậm chí hiện tượng mất dân chủ trong sinh hoạt Đảng còn xảy ra. Vì sao có sự chuyển biến không đồng đều này, thưa đồng chí?
* Đúng là việc chuyển biến vẫn chưa đồng đều. Sinh hoạt chi bộ và chất lượng sinh hoạt chi bộ là nhân tố quyết định vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng. Thực tế cho thấy, ở đâu cấp ủy, tổ chức Đảng, cán bộ, đảng viên nhận thức đúng vị trí, vai trò, tầm quan trọng của sinh hoạt chi bộ thì ở đó tính Đảng được phát huy, chuyển biến thấy rõ và ngược lại. Chi bộ chính là hạt nhân chính trị ở địa bàn dân cư, là cầu nối giữa Đảng với nhân dân, có chức năng lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Các chủ trương lớn của Đảng được đa số nhân dân địa phương đồng tình, ủng hộ cũng từ những “hạt nhân” này.
Nguyên nhân chất lượng sinh hoạt chi bộ ở một số chi bộ, Đảng bộ cơ sở còn thấp, phần lớn không chỉ do nội dung sinh hoạt nghèo nàn, thiếu tính khoa học, mà còn do hình thức, phương pháp đơn điệu, nội dung sinh hoạt chi bộ dàn trải; ít chú ý đến việc triển khai nhiệm vụ chính trị trọng tâm liên quan chặt chẽ đến đời sống của nhân dân và cán bộ, đảng viên. Đặc biệt là chưa phát huy được hiệu quả của việc tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng.
Bên cạnh đó, năng lực lãnh đạo và kinh nghiệm, kiến thức về công tác xây dựng Đảng của một số chi ủy, bí thư chi bộ còn thiếu và yếu nên việc chuẩn bị nội dung, điều hành sinh hoạt chi bộ chưa đạt yêu cầu. Sinh hoạt chi bộ trong các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp ngoài nhà nước còn bị động, lúng túng cả về thời gian; sinh hoạt chi bộ trong các cơ quan hành chính, sự nghiệp còn nặng về công tác chuyên môn; sinh hoạt chi bộ ở một số khu phố - ấp, tổ dân phố dù đã được cải thiện nhưng vẫn chưa theo kịp sự chuyển biến của xã hội...
* Theo đồng chí, để chấn chỉnh tồn tại và tạo chuyển biến đồng đều hơn, cần những biện pháp mạnh gì?
* Để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, tôi cho rằng cần phải thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ, nhưng trước hết tập trung nâng cao nhận thức cho mỗi cán bộ, đảng viên: Mỗi cán bộ, đảng viên phải nhận thức rõ về vị trí, vai trò của chi bộ và sinh hoạt chi bộ; thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh về “Chi bộ là gốc rễ của Đảng”; nâng cao nhận thức chính trị, ổn định tư tưởng, giữ vững tính tiên phong gương mẫu trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, gắn việc nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ với việc tiếp tục học tập, làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách của Bác. Cấp ủy phải duy trì và thực hiện có nền nếp chế độ sinh hoạt chi bộ định kỳ theo quy định của Điều lệ Đảng. Đặc biệt đồng chí bí thư chi bộ phải hiểu và thực hiện tốt công tác xây dựng đảng bởi qua khảo sát cho thấy một trong những nguyên nhân hạn chế, khuyết điểm trong sinh hoạt chi bộ là đồng chí bí thư chi bộ chưa hiểu sâu sắc và nắm vững quy định.
Bí thư chi bộ và cấp ủy phải chuẩn bị nội dung sinh hoạt chi bộ thật chu đáo, sát thực tiễn, không sa đà vào việc kiểm điểm công việc chuyên môn, mà chú trọng đến công tác tư tưởng, thông tin thời sự, nâng cao nhận thức trách nhiệm của từng đảng viên và quần chúng. Cấp ủy phải biết lắng nghe ý kiến của đảng viên, kể cả ý kiến trái chiều, biết khơi gợi cho tập thể chi bộ thảo luận, đề ra giải pháp khắc phục những vấn đề nổi cộm ở đơn vị.
Trong sinh hoạt chi bộ phải thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ, chuẩn bị kỹ nội dung sinh hoạt chi bộ, xác định và chọn những vấn đề thiết thực liên quan đến nhiệm vụ chính trị của chi bộ, gắn với thực tiễn đời sống người dân để thảo luận, đề ra biện pháp giải quyết. Trước những hiện tượng vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, đảng viên phải đề cao tính Đảng, mạnh dạn, thẳng thắn phê bình, đấu tranh. Có như vậy mới khắc phục được tình trạng dân chủ hình thức, độc đoán, xây dựng tập thể chi ủy, chi bộ thành một khối đoàn kết thống nhất.
HỒNG HIỆP thực hiện