Trong những tháng gần đây, trên thị trường tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BR-VT) xuất hiện thịt heo khi nấu, nướng bỗng ra nước một cách bất thường. Nhặt nhạnh và sắp xếp những thông tin người dân cung cấp, chúng tôi lần ra dấu vết số thịt heo trên xuất phát từ một lò mổ ở huyện Châu Đức.
Thu lợi bất chính
hoanh vùng một số lò mổ trên địa bàn huyện này, chúng tôi đã tìm đến lò mổ gia súc tập trung nằm trên tuyến đường Mỹ Xuân - Ngãi Giao, thuộc địa bàn tổ 3, ấp Tân Giao, xã Láng Lớn (huyện Châu Đức), được bao bọc xung quanh bởi rừng cây và hàng rào lưới B40. Toàn bộ cơ sở giết mổ gia súc nằm cách đường nhựa khoảng 100m. Nơi đây rất vắng vẻ, phần vì dân cư thưa thớt, phần nữa chẳng ai muốn dựng nhà gần lò mổ để tránh phiền toái về vấn đề vệ sinh môi trường và tiếng ồn. Không có nhiều người dân biết về những gì diễn ra bên trong lò mổ này, nên việc thâm nhập tìm hiểu của chúng tôi khá khó khăn.
Lò mổ có diện tích khoảng 400m² Khu đất nằm sát mép tường bên phải được phân từng ô để nhốt heo. Ở giữa là khu giết mổ và cung cấp nước, còn lại là lối đi. Toàn bộ khu đất được bao bọc bởi hàng rào, cổng sắt và bầy chó dữ. Khi có người lạ xuất hiện hoặc có dấu hiệu bất thường, mọi hoạt động của lò sẽ ngưng ngay lập tức. Theo tìm hiểu, chủ lò mổ tên Bùi Ngọc Quy, nhưng ông này chỉ đứng tên trên giấy tờ, còn thực tế việc giết mổ tại đây được điều phối bởi 6 - 8 thương lái buôn heo trên địa bàn huyện Châu Đức. Hàng ngày, thương lái sẽ gom heo từ các nơi và tập trung về đây. Việc giết mổ, bơm nước vào heo do một nhóm thợ chuyên nghiệp thực hiện. Tiền công của nhóm thợ này được trả khoảng 25.000 đồng/con (chưa tính lương “cứng” trả hàng tháng). Mỗi đêm, lò này giết thịt khoảng 80 - 120 con heo, tương đương 7 - 8 tấn thịt heo được tung ra thị trường.
Thuốc an thần được dùng để tiêm vào đàn heo
Từ sáng đến chiều, các thương lái thay nhau điều ô tô chở heo về lò mổ. Từ 15 giờ trở đi, chủ heo tiến hành đánh dấu từng con heo riêng của mình để tránh bị nhầm lẫn. Không theo phương pháp cũ là trói heo lại rồi mới bơm nước vào cho heo no bụng mới giết thịt, các thương lái ở đây đã tiêm thuốc ngủ cho heo trước khi bơm nước. Loại thuốc họ sử dụng có tên Prozil, một loại thuốc an thần thường dùng trong phẫu thuật gây mê. Thuốc sẽ được pha thêm nước lọc để tiêm được nhiều con hơn. Theo người trong nghề, từng con heo sẽ được tiêm thuốc vào tai, vì nếu tiêm lên thân sẽ để lại dư lượng thuốc lớn và gây hư hỏng một số bộ phận của heo sau khi giết mổ và không thể sử dụng được. Khi heo trong tình trạng nửa tỉnh nửa mê việc bơm nước sẽ đỡ vất vả hơn. Đến khoảng 19 giờ, chiếc cổng sắt được đóng lại, một bầy chó được thả ra khắp khu vườn xung quanh. Để thêm phần cảnh giác, những chủ heo còn bố trí riêng một người gác cổng. Lúc này, bên trong lò những con heo đã ngấm thuốc nên nhóm thợ bắt đầu công đoạn nối ống cao su để bơm nước vào miệng heo. Những con heo đang miên man vì “phê” thuốc; con đứng, con nằm lần lượt bị người thợ thọc thẳng ống cao su vào sâu trong cổ họng rồi mở van nước.
Để tránh bơm quá nhiều nước có thể làm heo bị ngạt nước, việc này được chia làm 2 lần: ca đầu từ 18 giờ đến 21 giờ, ca sau từ 21 giờ đến 23 giờ. Đến nửa đêm, lần lượt những con heo sẽ được đưa lên bàn mổ. Sau khi việc giết mổ hoàn tất, một nhân viên thú y trên địa bàn sẽ tới đóng dấu vào từng con heo trước khi được chuyển đi các chợ đầu mối và phân phối đến các cửa hàng. Mỗi đêm như vậy có khoảng 70 con heo được đưa về TP Bà Rịa, 30 con về phố biển Vũng Tàu, số còn lại chuyển đến các vùng lân cận. Mọi việc kết thúc khi trời vừa chớm sáng.
Theo tính toán sơ bộ, trung bình mỗi con heo hơi nặng 100kg, nếu không bơm nước sẽ cho ra lượng thịt 70 - 72kg. Nhưng nếu bơm khoảng 10 lít nước, sản phẩm sẽ tăng lên thêm 5kg. Tính theo giá thị trường hiện nay, số tiền bất chính mà các ông chủ thu về từ việc bơm nước từ 250.000 - 300.000 đồng/con. Điều đáng nói ở đây là vì những đồng tiền bất chính, các thương lái đã bất chấp tính mạng và sức khỏe của người tiêu dùng. Loại thuốc (Prozil) họ sử dụng, theo khuyến cáo của nhà sản xuất, phải ngưng dùng 7 ngày trước khi giết mổ. Nhưng ở đây, sau khi tiêm thuốc chừng vài giờ, đàn heo đã bị làm thịt và cung cấp ra thị trường. Vì vậy, dư lượng thuốc Prozil còn tồn tại trong thịt heo là điều khó tránh khỏi.
Ngành thú y bao che?
Làm việc với Chi cục Thú y tỉnh BR-VT, chúng tôi đã cung cấp đoạn clip về cảnh bơm nước và tiêm thuốc vào heo. Ông Trần Văn Trai, Trưởng phòng Thú y của chi cục, xác nhận cảnh trong clip là hành vi bơm nước vào heo chứ không phải cho heo uống nước. Ông Trai khẳng định đây là hành vi gian lận thương mại nhằm trục lợi bất chính, gây thiệt hại cho người tiêu dùng, đồng thời làm thịt gia súc dễ bị nhiễm vi sinh vật, hóa chất độc hại từ nguồn nước, dụng cụ bơm… gây mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Lãnh đạo Chi cục Thú y tỉnh cũng thừa nhận, hiện nay trên địa bàn có tình trạng bơm nước vào heo.
Khi chúng tôi đặt vấn đề về nguồn tin một số cơ quan, cán bộ thú y làm ngơ cho việc tiêm thuốc, bơm nước vào heo, buông lỏng công tác kiểm soát giết mổ trên địa bàn tỉnh, đại diện Chi cục Thú y tỉnh BR-VT cho rằng không có vấn đề bao che trong việc này, có chăng chỉ là… làm chưa tới!
Công đoạn bơm nước vào heo
|
Làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Lương Trai, Chi cục phó Chi cục Thú y tỉnh BR-VT, cho biết ông đã cùng cán bộ thú y kiểm tra đột xuất một số lò mổ trên địa bàn huyện Châu Đức, trong đó có lò mổ của ông Quy và phát hiện việc bơm nước vào heo. Việc này ông đã báo cáo với lãnh đạo và các ngành chức năng liên quan. Theo ý kiến của ông Trai, thời gian tới sẽ luân chuyển công tác hoặc thay cán bộ được giao nhiệm vụ giám sát hoạt động các lò mổ để tránh tiêu cực và phối hợp với UBND huyện Châu Đức, Phòng Nông nghiệp, cơ quan công an, y tế… để chấn chỉnh, xử lý vụ việc.
Theo ông Lê Thanh Liêm, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Châu Đức, khi nhận được thông tin phản ánh từ báo chí, đoàn liên ngành của huyện đã đến các lò giết mổ gia súc tập trung huyện Châu Đức để kiểm tra. Qua đó, phát hiện nhiều vỏ lọ thuốc Prozil đã sử dụng vứt ở chân bờ tường ở lò mổ do ông Bùi Ngọc Quy đứng tên giấy phép và yêu cầu ông Quy viết cam kết không sử dụng thuốc và bơm nước vào heo trước khi giết mổ; đồng thời yêu cầu ông này gắn camera giám sát quy trình hoạt động tại lò mổ. Tuy nhiên, khi cán bộ đến kiểm tra mới đây, ông Quy vẫn chưa thực hiện việc này.
ĐỨC TRUNG - NÔNG NGÂN
