Như nhiều cử tri trong cả nước, tôi rất quan tâm tới phiên họp sáng 13-6 của kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XIII, đặc biệt là phần giải trình của Bộ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Minh Quang liên quan đến việc quản lý đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng, ô nhiễm môi trường ở các làng nghề, nạn phá rừng, khai thác khoáng sản trái phép...
Nhiều người dân cho rằng, đền bù giải phóng mặt bằng là vấn đề bức xúc và thiết thân nhất trong các vấn đề được chất vấn và giải trình ở diễn đàn Quốc hội vì một mặt liên quan tới quyền lợi của mình, mặt khác lại ảnh hưởng tiêu cực đến trật tự, an toàn xã hội. Tại các buổi tiếp xúc giữa đại biểu Quốc hội hay HĐND TPHCM với cử tri, luôn có nhiều ý kiến của cử tri đề cập đến vấn đề này nhưng vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng dẫn đến tình trạng cử tri hỏi đi hỏi lại nhiều lần qua các cuộc tiếp xúc. Mấu chốt vấn đề ở chỗ, ở nhiều dự án, giá cả đền bù vừa không công bằng, vừa thiếu dân chủ. Đặc biệt, người dân muốn được công khai thỏa thuận giữa người được đền bù với chủ đầu tư chứ không phải chính quyền. Lâu nay, nơi đền bù giải tỏa chỗ nào cũng giống chỗ nào, chỉ thấy cơ quan hữu quan đứng ra áp giá rồi định ngày di dời, nếu chậm thì bị cưỡng chế mà ít khi nghĩ tới quyền lợi của người dân và sự công bằng, dân chủ ở cơ sở.
Việc chất vấn và trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ TN-MT tuy chưa đi vào trọng tâm và giải quyết bức xúc của cử tri nhưng ít ra cũng được Quốc hội quan tâm. Cử tri chỉ thỏa mãn về hình thức chất vấn và trả lời nhưng chưa đồng tình về nội dung và các cách giải quyết của cơ quan liên quan ở cấp cơ sở. Vấn đề đền bù giải phóng mặt bằng nếu được giải quyết dân chủ và công khai ở cơ sở trực tiếp với người dân, chắc chắn sẽ giảm khiếu nại khiếu kiện ở các địa phương có giải tỏa đền bù. Hơn nữa, cần quan tâm hơn nữa đến đời sống của người dân phải nhường đất cho dự án, chuyển đến ở nơi ở mới (phải hơn hay bằng nơi cũ), không để cho người dân bị bỏ rơi.
Võ Lâm (quận 1, TPHCM)
