
Mặc dù đã có quy định về kiến trúc nhà liên kế trong khu đô thị hiện hữu trên địa bàn TPHCM (theo QĐ 135 và QĐ 45 của UBNDTP) nhưng quận 1 vẫn còn lúng túng khi cấp phép xây dựng (CPXD) trong một số trường hợp vì quy định chưa rõ. Cụ thể là việc xây dựng hợp khối đối với nhà liên kế trong khu đô thị hiện hữu. Mới đây, Sở Quy hoạch - Kiến trúc (QH-KT) TP đã có một số ý kiến về vấn đề này.

Nhà hợp khối, tăng chiều cao, phải đảm bảo mỹ quan đô thị.
Hợp khối các lô đất dưới 36m²: cao tối đa 3 tầng
Theo Sở QH-KT, đối với lô đất không đủ chuẩn để áp dụng các quy định (có diện tích nhỏ hơn 36m² hoặc có chiều rộng mặt tiền hay chiều sâu so với chỉ giới xây dựng nhỏ hơn 3m và có vị trí trong hẻm) thì việc xem xét xây dựng hợp khối chủ yếu nhằm giải quyết nhu cầu chính đáng của người dân trong khu đô thị hiện hữu đã phát triển ổn định. Tuy nhiên, sau khi hợp khối thì quy mô tầng cao công trình cũng không được vượt quá 3 tầng.
Với quy mô tối đa 3 tầng này, việc các lô đất đã được CPXD hợp khối nhưng thời điểm xây dựng không đồng đều hoặc lô đất (1 trong các lô đất hợp khối) không xây dựng thì cũng không dẫn đến tình trạng chênh lệch tầng cao quá nhiều, ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị. Ví dụ: khu vực cư xá Nguyễn Cảnh Chân (quận 1) có khu vực hiện hữu đã phát triển ổn định, các lô đất khá đồng đều, nhiều lô có diện tích khoảng 30m² và chiều rộng khoảng 3m² thì có thể xem xét để hợp khối cho các lô đất này với quy mô tối đa 3 tầng (chiều cao tối đa 13,6m nếu hẻm lộ giới < 3,5m và tối đa 15,6m nếu hẻm lộ giới từ 3,5m trở lên).
Được ưu tiên cộng thêm 1 - 2 tầng
Ngoài các trường hợp lô đất không đủ tiêu chuẩn được xem xét hợp khối nêu trên, Sở QH-KT cũng đã có ý kiến về một số trường hợp không được hướng dẫn trong các quy định, đó là việc xem xét hợp khối đối với các lô đất đủ chuẩn.
Cụ thể, đối với các lô đất đủ chuẩn có chiều rộng tối thiểu 3m nhưng nhỏ hơn 4m, Sở QH-KT cho biết: quy mô công trình xây dựng trên các lô đất được giải quyết ít nhất là theo tầng cao cơ bản - tối đa 5 tầng. Việc hợp khối này chủ yếu nhằm giải quyết sự đồng bộ về không gian kiến trúc dãy liên kế và tránh tình trạng nhà “hộp quẹt”, nhà siêu mỏng trong khu đô thị hiện hữu đã phát triển ổn định. Việc cộng thêm tầng ưu tiên, nếu có, được xem xét trên cơ sở phù hợp với các công trình hiện hữu đã xây dựng kế cạnh hoặc ít nhất là 2 công trình kế cạnh (chưa xây dựng) có điều kiện cùng xin phép xây dựng với phương án hợp khối phù hợp. Theo ý kiến của Sở QH-KT, với quy định này, ít nhất hai lô đất kế cận cùng xin phép xây dựng nhưng xây dựng không cùng lúc thì chênh lệch số tầng thực tế khoảng 1 - 2 tầng (là số tầng ưu tiên được cộng thêm) so với tầng cao cơ bản (5 tầng) là có thể chấp thuận được nhưng cần phải xem xét một cách cẩn trọng.
Sở cũng lưu ý UBND quận khi giải quyết CPXD hợp khối cho trường hợp trên, cần phải hướng dẫn các chủ sử dụng đất lập bản vẽ xin phép xây dựng có thể hiện phương án kiến trúc hợp khối với các lô đất kế cận.
Đặc biệt, đối với các khu đất có diện tích từ 36m² và chiều rộng mặt tiền từ 4m trở lên, Sở QH-KT yêu cầu UBND quận phải lưu ý việc áp dụng tăng tầng cao đối với lô đất lớn không phải là hợp khối nhiều lô đất nhỏ hơn mà đối với lô đất có thể có nguồn gốc từ nhiều lô đất nhỏ nhưng đã chuyển nhượng chủ quyền hoặc ủy quyền cho một tổ chức, cá nhân để xây dựng khai thác một công trình riêng lẻ.
Hạnh Nhung