Ngày 27-10, các điểm bỏ phiếu trên khắp Gruzia mở cửa đón hơn 3,5 triệu cử tri đi bỏ phiếu bầu tổng thống mới, thay ông Mikheil Saakashvili, người đã lãnh đạo cuộc cách mạng hoa hồng năm 2003 và nắm giữ hai nhiệm kỳ tổng thống liên tiếp.
Ứng viên sáng giá
Theo AFP, tham gia cuộc chạy đua vào chiếc ghế tổng thống ở Gruzia lần này có 23 ứng cử viên, tuy nhiên, người có nhiều khả năng thắng cử nhất là một quan chức ít được biết đến, cựu Bộ trưởng Giáo dục và Khoa học George Margvelashvili, đại diện liên minh “Giấc mơ Gruzia” cầm quyền của Thủ tướng Bidzina Ivanishvili.
Ngoài ra, một gương mặt triển vọng khác là cựu Chủ tịch Quốc hội David Bakradze từ đảng “Phong trào dân chủ quốc gia thống nhất” của tổng thống sắp mãn nhiệm Mikheil Saakashvili. Ông Margvelashvili, 44 tuổi, tỏ ý tin tưởng sẽ giành được trên 50% phiếu bầu để trở thành tổng thống mới và cho biết nếu không được ông sẽ rút lui khỏi cuộc bỏ phiếu vòng hai.
Theo quy định, nếu trong cuộc bầu cử ngày 27-10 này không có ứng cử viên nào giành được quá bán 50% phiếu bầu, Gruzia sẽ phải tiến hành bỏ phiếu vòng hai giữa hai ứng cử viên được nhiều phiếu nhất trong vòng hai tuần kể từ khi kết quả vòng một được công bố.
Cử tri Gruzia đi bầu cử tổng thống ngày 27-10.
Tại Gruzia, chức vụ tổng thống được bầu theo hình thức bỏ phiếu toàn dân với nhiệm kỳ 5 năm. Theo Hiến pháp sửa đổi được Quốc hội Gruzia thông qua đầu năm nay, quyền hạn của tổng thống sẽ bị thu hẹp đáng kể và phân chia bớt cho quốc hội và chính phủ. Hiến pháp này sẽ có hiệu lực sau khi tổng thống mới được bầu. Tổng thống Mikhail Saakashvili, 45 tuổi, đã cam kết sẽ từ chức sau khi có kết quả bầu cử. Kết quả chính thức sẽ được công bố trước ngày 16-11.
Chấm dứt kỷ nguyên “cách mạng hoa hồng”
Cuộc bầu cử tổng thống Gruzia lần này có thể đánh dấu chấm hết cho chính sách bài Nga của tổng thống sắp mãn nhiệm Saakashvili sau khi ông này lên nắm quyền trong cuộc “cách mạng hoa hồng” vào năm 2003. Suốt 2 nhiệm kỳ liên tiếp của ông Saakashvili, ông chủ trương chống lại tầm ảnh hưởng của Nga, đưa Gruzia xích lại gần với phương Tây. Đỉnh điểm cho chính sách này là cuộc chiến với Nga vào năm 2008. Sau cuộc chiến này, uy tín tổng thống Saakashvili và đảng của ông ngày càng sút giảm dẫn đến thất bại trong cuộc bầu cử Quốc hội tháng 10-2012 trước đảng Giấc mơ Gruzia, đưa tỷ phú Bidzina Ivanishvili, một người thân Nga lên làm thủ tướng.
Nguyên nhân chính của thất bại này ngoài tổn thất lớn trong cuộc chiến với Nga còn do nghèo đói tăng và kinh tế tăng trưởng chậm (1,5% trong quý 2-2013 so với 8,2% cùng kỳ năm 2012). Ngoài ra ông Saakashvili còn bị cáo buộc quá lạm quyền, kiểm soát truyền thông và can thiệp vào tư pháp. Với hiến pháp mới, Reuters dẫn lời bà Helen Khoshtaria, một nhà phân tích chính trị độc lập, nhận định: “Đây không chỉ là một cuộc bầu cử tổng thống mà còn là một sự thay đổi lớn trong hệ thống chính trị ở Gruzia”.
Theo Reuters, ứng viên hàng đầu George Margvelashvili cho biết, mục tiêu trong chính sách đối ngoại của ông sẽ là theo đuổi quan hệ thân thiết với cả phương Tây và Nga, không nghiêng hẳn về bên này để chống lại bên kia. Gruzia hiện là điểm trung chuyển dầu khí của Nga từ biển Caspi sang EU. Cộng đồng người Gruzia khá lớn ở Nga không có cơ hội để bỏ phiếu vì Nga đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Tbilisi kể từ cuộc chiến năm 2008.
Nếu lần này ứng cử viên của đảng Giấc mơ Gruzia giành chiến thắng thì coi như đảng này nắm cả ghế tổng thống và thủ tướng, mở ra một cơ hội mới cho Gruzia sau nhiều năm đóng băng trong quan hệ với Nga. Tuy nhiên, Thủ tướng Ivanishvili, nhà tỷ phú có tài sản năm 2013 là 5,5 tỷ USD, cho biết mục tiêu của ông là đánh bại đảng “Phong trào dân chủ - Gruzia thống nhất” của đương kim Tổng thống Mikhail Saakashvili tại quốc hội và giúp soạn thảo hiến pháp mới giới hạn quyền của tổng thống. Do vậy, ông cho biết sẽ từ chức sau cuộc bầu cử tổng thống.
Theo RIA- Novosti, nhiều nhà phân tích đồn đoán có khả năng ông Saakashvili sẽ tìm cách ngồi vào chiếc ghế thủ tướng sẽ trống trong nay mai.
THỤY VŨ tổng hợp
