Thực hành tiết kiệm, nhất là tiết kiệm trong chi tiêu công phải được ý thức đầy đủ và thực hiện nghiêm túc đối với cán bộ, công chức, đặc biệt là trong tình hình bội chi ngân sách lớn như hiện nay.
Chính phủ đã có chương trình tổng thể về thực hành tiết kiệm, đề cập khá toàn diện trên các lĩnh vực. Đó là quản lý, sử dụng kinh phí chi thường xuyên; quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản; quản lý sử dụng đất đai, trụ sở làm việc, nhà công vụ, tài sản công; tiết kiệm chi 10% chi thường xuyên, trong đó tiết kiệm tối thiểu 12% chi cho hội nghị, hội thảo, cử cán bộ công chức đi công tác, tiếp khách, lễ hội; tiết kiệm 15% chi đoàn ra, đoàn vào... Thực hiện không tăng biên chế. Nâng cao vai trò người đứng đầu...
Bội chi ngân sách 6 tháng đầu năm 2015 đã lên tới 5,56%, vượt chỉ tiêu Quốc hội cho phép là 5,3% GDP. Sự sụt giảm nguồn thu từ dầu thô và việc trả nợ ngày càng gây áp lực lên cân đối ngân sách. Và để bù đắp, Bộ Tài chính muốn vay NHNN 30.000 tỷ đồng. Vì vậy, việc chi ngân sách cần được điều chỉnh và cần có biện pháp tạo sức ép tiết kiệm và giảm chi thường xuyên.
Thực tế ở nhiều nơi, người dân vẫn thấy nhiều đoàn đi nước ngoài hoành tráng, lễ hội vẫn rình rang, một số dự án đầu tư chưa cần thiết rất “khủng”… Hội nghị trực tuyến có tăng nhưng hội nghị trực tiếp vẫn còn nhiều. Rồi đại hội thi đua cũng rất cần, nhưng nên quy định ngành nào được tổ chức toàn quốc...Nhiều năm qua, nói không sắm xe công, nhưng bằng nhiều con đường, vẫn sắm. Nói biên chế không tăng nhưng vẫn cứ tăng... Điều này nhiều người biết và bức xúc nhưng ít ai dám đấu tranh.
Vấn đề đặt ra là trách nhiệm người đứng đầu, sự nêu gương của lãnh đạo, là công khai, minh bạch, tăng cường sự giám sát... và xử lý nghiêm. Ngành tài chính gác cửa thế nào, mạnh dạn tham mưu, đề xuất ra sao hay chỉ lo tìm nguồn phục vụ. Làm thế nào để khắc phục tình trạng xin - cho, nể nang, “tư duy nhiệm kỳ”, “tư duy hoành tráng”, thích xài sang... Đã có nhiều những quy định của pháp luật như Luật Ngân sách nhà nước, Luật Thực hành tiết kiệm chống lãng phí, Luật Đầu tư công; những quy định về đấu thầu, mua sắm công... Để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, đòi hỏi công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát việc thực thi phải thường xuyên và mạnh dạn xử lý sai phạm.
Nhiều ý kiến cho rằng, phải tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Nếu có quy định cụ thể về những loại văn bản không nhất thiết đóng dấu, cũng sẽ tiết kiệm đáng kể. Hội nghị trực tuyến cũng vậy, Chính phủ đã thực hiện nhiều, cần đầu tư hoặc phối hợp chặt chẽ hơn giữa các ngành để thực hiện đồng bộ, trừ những hội nghị quan trọng. Đại hội thi đua thì không phải ngành nào cũng tổ chức cấp trung ương, có những ngành hội viên ở địa phương, không có ngành dọc thì làm chung với địa phương. Việc xây dựng công trình, tượng đài gần đây trở nên bức xúc, cũng cần có quy định chặt chẽ về chủ trương, thẩm quyền, quy mô dự án...
Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh về thực hành tiết kiệm có quá nhiều điều phải học. Vấn đề là làm, làm nhiều hơn nữa để dân tin. Ngân sách nhà nước là của dân đóng góp. Xài tiền của dân dù nhiều, dù ít phải hết sức đắn đo và quan trọng là hiệu quả.
PHẠM PHƯƠNG THẢO