Chính quyền TPHCM đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu nại - tố cáo. Đây chính là việc trang bị cho dân kiến thức bảo vệ quyền công dân. Thế nhưng, một số cán bộ lại có tâm lý e ngại dân biết luật sẽ sinh ra khiếu nại, tố cáo nhiều hơn.
Khi đoàn tư vấn pháp luật về xã
Tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến dân là việc khá gian nan. Chúng tôi cảm nhận như vậy khi cùng đoàn luật gia của Chi hội Luật gia Trung tâm Tư vấn pháp luật (Hội Luật gia Việt Nam) về xã Vĩnh Lộc A (huyện Bình Chánh, TPHCM) tuyên truyền, phổ biến và tư vấn pháp luật cho người dân. Trước khi về xã Vĩnh Lộc A, cán bộ Chi hội Luật gia đã liên hệ với lãnh đạo chính quyền xã đăng ký hoạt động và nhờ hỗ trợ, giúp sức tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân. Cán bộ xã nhận lời phối hợp tổ chức, bố trí ngay hội trường UBND xã làm nơi họp dân. Cùng với việc phổ biến pháp luật về khiếu nại - tố cáo, đoàn luật gia cũng chọn thêm những nội dung pháp luật đáp ứng đúng những vấn đề rất nóng tính thời sự ở xã, chắc chắn sẽ thu hút được người dân địa phương quan tâm tìm hiểu, đó là pháp luật về hôn nhân gia đình, pháp luật về đất đai, đền bù giải tỏa. Thế nhưng, 7 giờ 30, khi đoàn luật gia hơn 10 người đã có mặt đầy đủ ở hội trường UBND xã Vĩnh Lộc A, lại chẳng thấy người dân nào đến, hội trường trống không. Mãi đến 8 giờ 30 mới có được trên 20 người dân đến dự. Luật gia Trần Đình Dũng băn khoăn: “Nơi đây là điểm nóng khiếu nại về đất đai, đền bù giải tỏa, nhưng tiếc là chính quyền địa phương chưa thông báo rộng rãi cho người dân biết để đến dự. Qua các ý kiến đề nghị tư vấn cho thấy người dân địa phương rất muốn tìm hiểu quy định pháp luật về khiếu nại liên quan đất đai”.
Trưởng khu phố 6 (phường 4, quận Gò Vấp, TPHCM) phổ biến tài liệu tuyên truyền đến từng hộ dân trong khu Ảnh: THU HƯỜNG
Nhìn chung, ở các xã vùng sâu vùng xa, người dân không chỉ gặp cảnh đời sống khó khăn, mà ít có cơ hội tìm hiểu kiến thức pháp luật. Ở những xã có cán bộ xã quan tâm trang bị kiến thức pháp luật cho dân, thì khi đoàn luật gia về xã tuyên truyền, phổ biến pháp luật khiếu nại - tố cáo thì chính quyền địa phương quan tâm thông báo rộng rãi mời dân đến dự nên người dân đến đông.
Chương trình đang đi đúng hướng
Khi người dân hiểu biết, nắm vững pháp luật khiếu nại - tố cáo, không những biết tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của mình, mà còn tránh được tình trạng khiếu kiện đông người, gửi đơn vượt cấp, làm ảnh hưởng trật tự xã hội. Nhằm tăng cường trang bị kiến thức pháp luật về khiếu nại - tố cáo cho người dân ở phường, xã, thị trấn, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án 1-1133/QĐ-TTg giai đoạn 2013-2016. Nhanh chóng đưa đề án này vào cuộc sống, ngày 25-5-2013, UBND TPHCM đã ban hành QĐ 2573/QĐ-UBND, giao cho Thanh tra thành phố chủ trì triển khai đề án này. Mục tiêu lớn nhất mà đề án đặt ra là tăng cường phổ biến sâu rộng pháp luật về khiếu nại - tố cáo nhằm nâng cao năng lực, trình độ nghiệp vụ, ý thức tôn trọng pháp luật và chấp hành luật pháp của đội ngũ cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn; đồng thời phổ biến, giáo dục pháp luật giúp cho người dân hiểu và thực hiện đúng quyền, nghĩa vụ của mình khi thực hiện việc khiếu nại, tố cáo và có trách nhiệm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật.
Triển khai Đề án 1-1133, Thanh tra TPHCM đã tổ chức nhiều đợt tuyên truyền, phổ biến kiến thức về khiếu nại - tố cáo cho người dân, cán bộ cơ sở. Tại quận 7, Thanh tra thành phố đã phổ biến cho 100 cán bộ cơ sở là những người phụ trách công tác tiếp nhận, xử lý đơn giải quyết khiếu nại, tố cáo. Tại quận 12, Thanh tra thành phố đã tuyên truyền phổ biến pháp luật về khiếu nại cho 170 người gồm các thành phần Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng ban điều hành khu phố, Ban Thanh tra nhân dân, cán bộ làm công tác tiếp dân của 6 phường trên địa bàn quận. Đây là những cán bộ ở cơ sở, thường xuyên tiếp xúc, sâu sát với người dân. Qua các buổi tuyên truyền đã giúp cán bộ cơ sở, người dân nắm được kiến thức về luật pháp cũng như hình thức, quy trình khiếu nại, tố cáo đúng quy định pháp luật.
Chương trình đưa pháp luật về khiếu nại - tố cáo đến với người dân ở phường - xã - thị trấn đang đi đúng hướng: Trang bị cho dân kiến thức bảo vệ quyền công dân. Vấn đề rất cần lưu ý là để trang bị kiến thức pháp luật cho người dân, ngoài sự nhiệt tình, tâm huyết của cán bộ tuyên truyền, còn cần phải có sự hỗ trợ của chính quyền cơ sở và ý thức tìm hiểu pháp luật của người dân.
TRẦN YÊN