Ngày 5-11-2010 tại Hà Nội, Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam đã tổ chức lễ trao tặng phiên bản cuốn sách độc bản Sử thi Hoa Lư thi tập bằng gỗ gõ giấy giả da nặng 8,3kg (42cm x 30,5cm x 0,7cm) của GS-TS Hoàng Quang Thuận, họa sĩ Trần Quốc Ẩn, nhiếp ảnh gia Phạm Tú cho Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO).
Hoa Lư thi tập là tác phẩm văn học nghệ thuật độc đáo và có ý nghĩa lịch sử như một cuốn sử thi bằng thi ca gồm 121 bài thơ. Cuốn sử thi này cho người đọc biết một chặng đường lịch sử Việt Nam cách đây 1.000 năm, một cố đô huyền thoại đầy bi tráng trong lịch sử dựng nước và giữ nước qua các triều đại Đinh-Lê-Lý, cho đến triều đại vua Lý Công Uẩn dời đô từ Hoa Lư về Thành Đại La, Thăng Long - Hà Nội ngày nay.
Phiên bản Hoa Lư thi tập mô tả các địa danh hang động kỳ ảo, các thung lũng thần tiên, là nơi địa linh nhân kiệt ghi lại những trang sử hào hùng của Việt Nam chống giặc ngoại xâm thời kỳ phá Tống bình Chiêm của nhân dân Đại Việt.
Trước đó, ngày 14-10-2010, nhân dịp khóa họp 136 Hội đồng chấp hành UNESCO toàn thể thế giới tổ chức tại Paris, TS Nguyễn Thanh Sơn, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ tịch UBQG UNESCO Việt Nam, Chủ nhiệm UB Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, đã trao tặng tập thơ Hoa Lư thi tập và văn bản của Chủ tịch Viện Khoa học Việt Nam đề nghị đưa tập thơ Hoa Lư thi tập vào di sản văn hóa thế giới thuộc chương trình ký ức của UNESCO.
Bà Irina Bokora, Tổng Giám đốc UNESCO Liên hiệp quốc tại Paris đã trân trọng đón nhận tác phẩm này.
Cuốn sách độc bản Sử thi Hoa Lư thi tập phiên bản Hoa Lư thi tập đã được xác lập sách kỷ lục Việt Nam vào ngày 4-11-2010 và sẽ nhận lễ trao bằng xác lập sách kỷ lục vào ngày 11-12-2010. Bà Katherine Mulle-Marin, Trưởng Văn phòng đại diện UNESCO tại Việt Nam, đã có một buổi làm việc, trao đổi về ý nghĩa lịch sử của phiên bản cuốn Sử thi Hoa Lư thi tập với GS-TS Hoàng Quang Thuận.
Tập thơ mang đến cho người đọc về các vấn đề lịch sử, nhân văn, truyền thống, tôn giáo của Việt Nam từ ngàn xưa và giúp cho bạn bè quốc tế hiểu hơn về Việt Nam. Bà nói: “Thi ca là một hình thức giao lưu thông tin quý báu bởi giá trị văn hóa liên tục mà mỗi xã hội gởi gắm vào nó. Trước hết lịch sử của một nền văn hóa được truyền khẩu từ thế hệ này qua thế hệ khác thông qua những câu thơ đầy thi vị. Ngay từ thời hậu Trung cổ, thi sĩ, người làm những áng thơ ca tuyệt vời, thường được tôn vinh với vòng nguyệt quế trên đầu. Những bài thơ cho ta trải nghiệm, kết hợp hài hòa các yếu tố lịch sử, văn hóa, trí tuệ và xúc cảm. Tác phẩm Hoa Lư thi tập mang đậm tính nhân văn và lịch sử Việt Nam. Những tác phẩm được đưa vào Chương trình Ký ức thế giới, không nhất thiết phải là tác phẩm cổ xưa, mà quan trọng là nó có giá trị văn hóa, có sự đóng góp to lớn cho nhân loại”.
TRẦN TAM SƠN