Hội thảo toàn quốc Giám đốc các Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN địa phương lần thứ IV vừa diễn ra vào cuối tuần qua tại TPHCM. Đây cũng là dịp các trung tâm, các nhà quản lý tìm các giải pháp tối ưu, thúc đẩy việc ứng dụng và chuyển giao tiến bộ KH-CN và nhất là các chính sách hỗ trợ thiết thực.
Gắn liền với đời sống xã hội
Theo ông Huỳnh Minh Thuận, Giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH-CN Đồng Nai, hoạt động chính của trung tâm tập trung vào các ứng dụng tiến bộ khoa học trong lĩnh vực công nghiệp, cơ giới hóa nông nghiệp và đo lường thử nghiệm. Trong nhiều đề tài đã xây dựng, trung tâm có được nhiều đề tài sát với ứng dụng của địa phương, như đánh giá và xây dựng các giải pháp tiết kiệm năng lượng trên địa bàn huyện Thống Nhất, dự án đã góp phần cho phong trào tiết kiệm năng lượng theo Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; hay nghiên cứu giải pháp công nghệ và thiết bị ứng dụng năng lượng mặt trời trong sấy cà phê, là giải pháp đáp ứng cho vùng chuyên canh đất đỏ bazan, đảm bảo được chất lượng nông sản, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường...
Các sản phẩm công nghệ sinh học luôn gắn liền với hoạt động sản xuất.
Ông Lê Công Nhường, Phó Giám đốc Sở KH-CN Bình Định cho biết, trong những năm qua Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH-CN Bình Định đã đóng góp đáng kể vào xây dựng và phát triển kinh tế xã hội cũng như nâng cao hiệu quả các hoạt động nghiên cứu triển khai KH-CN ở Bình Định, thể hiện rõ vai trò cầu nối giữa khoa học và sản xuất... như đã hoàn thiện quy trình nhân giống hoa cúc, phong lan, hoa huệ bằng công nghệ nuôi cấy mô. Hàng năm sản xuất được 2,5 đến 3 triệu cây giống phục vụ sản xuất nông nghiệp trên địa bàn.
Nam Định là tỉnh thuộc đồng bằng sông Hồng với tổng diện tích trên 165.000ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp và thủy sản chiếm 67,8%, với đặc thù này, Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH-CN Nam Định đã tập trung ứng dụng KH-CN trong các ngành sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản.
Ông Hoàng Mạnh Cường, Phó Giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH-CN Nam Định cho biết: Từ hướng chọn lựa này, trung tâm đã có nhiều dự án gắn liền với đời sống xã hội, như dự án tiếp nhận công nghệ sản xuất các chế phẩm vi sinh để ứng dụng trong lĩnh vực nuôi trồng thủy hải sản và xử lý phế thải nông nghiệp; qua đó đã làm chủ quy trình công nghệ sản xuất hai chế phẩm sinh học là Polymic xử lý môi trường nước nuôi thủy sản, Vixura xử lý rơm rạ và phế thải nông nghiệp thành phân hữu cơ...
Mong muốn hoạt động hiệu quả hơn
Hiện toàn quốc có 61 tỉnh có Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH-CN. Các Trung tâm ứng dụng đã có nhiều hoạt động có hiệu quả, áp dụng thành công nhiều kỹ thuật tiến bộ có hàm lượng khoa học và công nghệ khá cao, xác định được chính xác những tiến bộ khoa học và công nghệ cần nhân rộng trong địa bàn, tạo được uy tín thực sự cho ngành khoa học, có những đóng góp tích cực cho việc ứng dụng và chuyển giao công nghệ ở các địa phương. Tuy nhiên để các trung tâm hoạt động hiệu quả hơn, rất cần những tháo gỡ từ chính sách đến đầu tư, điều này được thể hiện khá rõ trong các kiến nghị của các trung tâm
Tính đến tháng 11-2011, thống kê từ báo cáo của 59/61 trung tâm, tính từ năm 2010 đến nay, có 95 đề tài và 172 dự án đã và đang thực hiện trong các lĩnh vực chủ yếu sau: nông nghiệp, công nghệ sinh học, thủy sản, an toàn bức xạ, công nghệ thực phẩm, năng lượng, môi trường… Tổng kinh phí đề tài, dự án được cấp đến năm 2011 là 100.833 triệu đồng (Trong đó kinh phí được cấp đến năm 2011 của đề tài là 20.096 triệu đồng chiếm 19,93% tổng kinh phí cấp đến 2011, kinh phí được cấp đến 2011 của dự án là 80.737 triệu đồng chiếm 80,07% tổng kinh phí cấp đến 2011). |
Với Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH-CN Đồng Nai, ông Huỳnh Minh Thuận, Giám đốc trung tâm cho rằng cần xây dựng riêng một cổng thông tin điện tử để giữa Cục Ứng dụng và phát triển công nghệ (Bộ KH-CN) và trung tâm các tỉnh thành trong cả nước cập nhật thông tin hoạt động cũng như chia sẻ kinh nghiệm trên toàn hệ thống. Song song đó rất cần chính sách ưu tiên cho các trung tâm được vay vốn không lãi suất từ Quỹ phát triển KH-CN.
Ông Hoàng Mạnh Cường, Phó Giám đốc Trung tâm ứng dụng tiến bộ KH-CN Nam Định cho rằng hiện trung tâm còn rất nhiều khó khăn về cơ sở hạ tầng cũng như các nguồn thu để có thể tự trang trải kính phí. Hơn nữa nhiệm vụ của trung tâm thực tế là các nhiệm vụ sự nghiệp phục vụ quản lý nhà nước về KH-CN tại địa phương. Trung tâm đã trở thành đầu mối quan trọng trong việc đưa các tiến bộ khoa học kỹ thuật ứng dụng vào sản xuất và đời sống cho nên kiến nghị Bộ KH-CN tạo điều kiện cho đơn vị chuyển đổi hoạt động theo tinh thần Nghị định 115/CP trở thành đơn vị sự nghiệp phục vụ quản lý Nhà nước về KH-CN, tự trang trải một phần kinh phí.
Còn theo ông Lê Công Nhường, Phó Giám đốc Sở KH-CN Bình Định, muốn trung tâm hoạt động tốt hơn, hàng năm Bộ, Sở KH-CN cần có kế hoạch nghiên cứu ứng dụng tiến bộ KH-CN, kế hoạch nghiên cứu, thử nghiệm cho trung tâm như các đơn vị sự nghiệp chuyên ngành khác gắn với các chương trình kinh tế xã hội của địa phương, khi đó trung tâm mới hoạt động hiệu quả hơn...
BÁ TÂN
