Cùng với Quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng (gọi tắt là Quy chế), thông tư hướng dẫn của Bộ GD-ĐT năm nay được mở rộng hơn về đối tượng được tuyển thẳng, cũng như quy định rõ hơn về các điều kiện, ngành và nhóm ngành để được tuyển thẳng. Những quy định mới này không chỉ giúp các cơ sở đào tạo thuận lợi trong tuyển chọn những thí sinh có năng lực theo học mà thí sinh thuộc đối tượng này cũng có nhiều cơ hội và lựa chọn ngành nghề.
Thêm nhiều đối tượng
Quy định về các đối tượng được tuyển thẳng vào các trường ĐH - CĐ năm nay được mở rộng hơn, rõ ràng hơn so với năm 2014 để giúp các trường có cơ sở thuận lợi trong việc tuyển thẳng thí sinh.
Nếu như năm 2014 chỉ có 9 đối tượng được tuyển thẳng thì năm 2015 tăng lên thành 11 đối tượng. Hai đối tượng mới được tuyển thẳng năm 2015 là đối với thí sinh học trung cấp. Thí sinh có bằng trung cấp loại giỏi trở lên và có bằng trung cấp loại khá có ít nhất 2 năm làm việc theo chuyên ngành hoặc nghề đã được đào tạo, đáp ứng quy định tại khoản 1 Điều 6 của Quy chế (tốt nghiệp THTP hoặc được công nhận hoàn thành các môn văn hóa theo quy định của Bộ GD-ĐT) thì được tuyển thẳng vào cùng chuyên ngành trình độ CĐ. Đối tượng thứ hai là thí sinh có bằng tốt nghiệp trung cấp đoạt một trong các giải nhất, nhì, ba tại các kỳ thi tay nghề quốc gia, đáp ứng quy định tại khoản 1 Điều 6 của Quy chế được tuyển thẳng vào trường CĐ để học ngành, nghề phù hợp với nghề đã đoạt giải. Như vậy, đối tượng được mở rộng tuyển thẳng năm nay tạo cơ hội cho thí sinh học trung cấp.
Cùng với việc thêm đối tượng, Quy chế và thông tư hướng dẫn cũng quy định rõ ràng hơn để các trường dễ dàng tuyển chọn thí sinh. Đối với đối tượng là thí sinh tham gia tập huấn đội tuyển dự thi Olympic khu vực và quốc tế; trong đội tuyển tham dự hội thi sáng tạo khoa học kỹ thuật quốc tế (đã tốt nghiệp THPT) được tuyển thẳng vào ĐH theo ngành phù hợp với môn thi hoặc nội dung đề tài dự thi của thí sinh. Minh chứng rõ nhất là mới đây, Bộ GD-ĐT công bố danh sách 7 học sinh lớp 12 năm học 2014 - 2015 có dự án dự thi Hội thi Khoa học kỹ thuật quốc tế - Intel ISEF 2015 tại Pittsburgh (Hoa Kỳ). Bộ yêu cầu các sở GD-ĐT, các nhà trường thực hiện việc miễn thi các môn thi kỳ thi THPT quốc gia và xét công nhận tốt nghiệp THPT, xét tuyển thẳng vào ĐH-CĐ năm 2015 đối với các học sinh trên.
Đối với thí sinh là người khuyết tật cũng được hướng dẫn rõ ràng hơn để các trường tự quyết định. Theo Quy chế năm 2015, thí sinh là người khuyết tật đặc biệt nặng có giấy xác nhận khuyết tật của cơ quan có thẩm quyền cấp theo quy định thì hiệu trưởng các trường căn cứ vào kết quả học tập THPT (học bạ), tình trạng sức khỏe và yêu cầu của ngành đào tạo để xem xét, quyết định cho vào học.
Quy định mới về tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển tạo nhiều cơ hội hơn cho thí sinh.
Linh hoạt thực hiện
Mới đây, Bộ GD-ĐT cũng có hướng dẫn cụ thể về thực hiện tuyển thẳng và ưu tiên xét tuyển. Dù công bố danh sách hơn 90 ngành đào tạo ĐH tiếp nhận tuyển thẳng học sinh đoạt giải quốc gia ở 12 môn thi nhưng Bộ GD-ĐT không bắt buộc các trường phải tuân thủ tuyệt đối theo danh mục này. Trên cơ sở danh mục này, Bộ GD-ĐT cho phép các trường làm cơ sở để bổ sung thêm các ngành đúng và ngành gần đối với từng môn thi học sinh giỏi quốc gia để tuyển chọn thí sinh. Tuy nhiên, những trường bổ sung thêm ngành mới thì chỉ tiêu tuyển không vượt quá 25% tổng chỉ tiêu được tuyển thẳng trong năm 2014.
Có thể nói, những quy định mới đã thật sự mở cửa để các trường linh hoạt trong việc tuyển chọn được những thí sinh có năng lực thật sự theo học đúng ngành nghề và sở trường. Một số trường nhóm ngành y năm nay cũng đưa ra quy định tuyển thẳng rõ ràng và cụ thể hơn. Các trường như ĐH Y Hà Nội, ĐH Y Dược TPHCM cùng với việc tuyển thẳng thí sinh đoạt giải nhất môn Sinh cho ngành Y đa khoa, Bác sĩ răng hàm mặt, giải nhất môn Hóa cho ngành Dược, những thí sinh đoạt giải nhì và ba cũng được tuyển thẳng vào những ngành còn lại.
Ngoài việc tuyển thẳng thí sinh theo đúng Quy chế, năm nay Trường ĐH Kinh tế Quốc dân “mở cửa” tuyển thẳng thí sinh đoạt giải nhất, giải nhì, giải ba học sinh giỏi quốc gia môn Toán vào tất cả các ngành đào tạo của trường. Đặc biệt, trường cũng sẽ tuyển thẳng đối với thí sinh có 3 môn thi THPT Quốc gia (trong đó có môn Toán và hai môn bất kỳ) đạt 27 điểm trở lên, không tính điểm ưu tiên. Với thí sinh có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên, học 3 năm và tốt nghiệp THPT tại các huyện nghèo, thí sinh là người dân tộc rất ít người, thí sinh 20 huyện nghèo biên giới, hải đảo thuộc khu vực Tây Nam bộ sẽ được xét tuyển thẳng vào tất cả các ngành, riêng ngành Tài chính ngân hàng 2 chỉ tiêu, ngành Kế toán 2 chỉ tiêu, chuyên ngành Kinh tế đầu tư 2 chỉ tiêu. Trường cũng quy định chỉ tiêu xét tuyển thẳng với đối tượng này không quá 2 chỉ tiêu ở mỗi huyện.
Lần đầu tiên, ĐH Quốc gia TPHCM áp dụng tuyển thẳng 5% so với tổng chỉ tiêu toàn ĐH Quốc gia (13.030 chỉ tiêu) đối với hai đối tượng: thí sinh đạt các điều kiện theo quy định của Quy chế và thí sinh của 5 trường THPT có kết quả thi tuyển sinh cao nhất cả nước trong năm 2014 gồm Trường THPT Năng khiếu ĐH Quốc gia TPHCM, Trường THPT chuyên Khoa học tự nhiên và THPT chuyên ĐH Ngoại ngữ thuộc ĐH Quốc gia Hà Nội, Trường THPT chuyên Quang Trung (Bình Phước), Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (Nam Định).
Tuy nhiên, thông tin và điều kiện tuyển thẳng mỗi trường có khác nhau, thậm chí điều kiện tuyển thẳng, ưu tiên xét tuyển ở các ngành trong cùng một trường cũng khác nhau. Do đó, thí sinh nên tìm hiểu kỹ trước khi nộp hồ sơ đăng ký để khỏi đánh mất cơ hội.
THANH HÙNG