(SGGP).- Báo cáo Phát triển con người (NHDR) của Việt Nam năm 2011 đã được Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc (UNDP) công bố tại Hà Nội ngày 9-11. Báo cáo năm nay có chủ đề “Dịch vụ xã hội cho phát triển con người”, phân tích sự tiến bộ về phát triển con người của Việt Nam ở cấp địa phương, tập trung đặc biệt vào các vấn đề về sức khỏe và giáo dục.
Ba chỉ số phát triển con người chính đã được xem xét trong bản báo cáo, bao gồm chỉ số phát triển con người (HDI), chỉ số phát triển giới (GDI) và chỉ số nghèo đói ở con người (HPI). Việt Nam tiếp tục đạt được tiến bộ về HDI và các chỉ số liên quan với thứ tự xếp hạng chỉ số HDI ở mức khá cao.
Việt Nam đứng trong nhóm các nước có HDI xếp thứ 128/187 nước được khảo sát; cao hơn Campuchia và Lào nhưng vẫn xếp sau các nước như Trung Quốc, Malaysia, Indonesia, Thái Lan, Philippines… Trong 20 năm qua, HDI của Việt Nam đã tăng thêm 37%. Tuy nhiên, những tiến bộ chung về chỉ số phát triển con người của Việt Nam chủ yếu là do tăng trưởng kinh tế. Từ năm 1990 đến năm nay, thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam tăng mạnh, lên mức 228%. Tăng trưởng thu nhập đóng góp phần lớn cho những tiến bộ đạt được về HDI của Việt Nam.
Trong khi đó, tăng trưởng về chỉ số giáo dục của Việt Nam đã chậm lại trong thập kỷ qua, đặc biệt trong giai đoạn 2004-2008; không tương xứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế. Tình hình trong lĩnh vực y tế cũng tương tự. Ở góc độ địa phương, mặc dù các tỉnh nghèo hơn đã đạt được một số tiến bộ về HDI, nhưng khoảng cách giữa các tỉnh nghèo và các tỉnh giàu vẫn còn rất lớn. Đồng thời, tiến bộ về HDI ở một số tỉnh giàu hơn có xu hướng tăng chậm lại do tiến bộ chậm về chỉ số giáo dục.
Liên quan tới chỉ số GDI đo lường bất bình đẳng về giới thì trong khi khoảng cách về giới nói chung đang dần được thu hẹp một số tỉnh nghèo hơn lại có sự chênh lệch về giới trong giáo dục tăng lên. Đặc biệt, chỉ số nghèo đói đa chiều (MPI) được đưa ra trong báo cáo này cho thấy mức độ thiếu hụt rất cao về phương diện phi tiền tệ ở các tỉnh và các khu vực nghèo hơn của Việt Nam. Số người nghèo đa chiều ở Việt Nam nhiều hơn hẳn số người nghèo về thu nhập. Năm 2008, tỷ lệ nghèo về thu nhập là 14,5% trong khi tỷ lệ nghèo đa chiều là 23,3%.
Bà Setsuko Yamazaki, Giám đốc UNDP tại Việt Nam khuyến nghị, đây là những vấn đề rất quan trọng đối với Việt Nam, đòi hỏi sự ưu tiên nhiều hơn của các nhà hoạch định chính sách.
Anh Phương
