Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đăk Ui (huyện Đăk Hà, Kon Tum) là địa bàn có vị trí chiến lược quân sự quan trọng, giữ vai trò cửa ngõ phía Bắc thị xã Kon Tum, làm bàn đạp để quân và dân ta đánh ra giải phóng các vùng Đăk Tô - Tân Cảnh, Măng Đen, Măng Bút và thị xã Kon Tum.
A Xe (sinh năm 1940), trú ở làng Wang Tó, người từng giữ chức Bí thư và Chủ tịch xã Đăk Ui, cho biết: Bà con Xê Đăng ở xã mình lúc nào cũng đoàn kết một lòng đi theo Đảng. Đàn ông, thanh niên thì tham gia du kích, vót chông; chị em phụ nữ thì tham gia cắm chông, cõng gạo, cõng đạn tiếp tế cho bộ đội đánh giặc. Cả hai vợ chồng A Xe đều là đảng viên, đến nay đều được tặng Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng.
Không chỉ có A Xe, người anh trai của ông là A Xê (SN 1937) từng là Xã đội trưởng Đắc Ui; từng chỉ huy trung đội du kích của xã với 30 người; trang bị chủ yếu là cung tên, bẫy đá nhưng vẫn công khai đánh giặc; từng thay mặt cho anh em du kích của xã đi báo cáo thành tích tại Đại hội chiến sĩ thi đua Mặt trận Tây Nguyên.
Hôm nay đến với Đăk Ui - nơi mà ngày 20-9-1971, Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tặng danh hiệu “Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân”, những con đường thảm nhựa, đường bê tông phẳng lỳ đã dẫn tới tận từng thôn bản. Hai bên triền đồi nhuốm một màu xanh ngắt của cà phê, bời lời, cao su và sắn; lúa đông xuân ngả màu vàng chờ ngày thu hoạch... báo hiệu một vùng quê đang no ấm từng ngày. Toàn xã hiện có 720ha lúa đông xuân và lúa mùa; 650ha sắn với năng suất ước đạt 120 tạ/ha; phát triển được 283ha cà phê, trong đó có 215ha cà phê kinh doanh. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của xã đạt 14,1%; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 13 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2013 chỉ còn 246 hộ, chiếm 17,3% (giảm 6% so với năm 2012). Kinh tế phát triển, đời sống nhân dân được nâng cao, bà con nhân dân các dân tộc ở Đăk Ui đã có điều kiện hơn để thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Đến nay, toàn xã đã bảo tồn và lưu giữ 30 bộ cồng chiêng; 9/9 thôn có nhà rông văn hóa truyền thống.
Trao đổi với chúng tôi về kết quả xây dựng nông thôn mới ở địa phương, ông Nguyễn Đình Lê, Chủ tịch UBND xã Đăk Ui, cho biết: Trong năm 2012, xã đã huy động được 478 triệu đồng kinh phí xây dựng nông thôn mới, hiện Đăk Ui đã đạt 9/19 tiêu chí... Từ một căn cứ kháng chiến chìm trong lửa đạn, Đăk Ui đã vươn lên mạnh mẽ dần thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu.
TRẦN HOÀI NAM
