Sau khi trang Bạn đọc Báo SGGP đăng bài phản ánh tình trạng nhiều vỉa hè vừa mới lát đã chóng hỏng, chúng tôi đã gặp và ghi nhận ý kiến của người trong và ngoài cuộc để tìm câu trả lời: nguyên nhân nào khiến vỉa hè mau hư?
KTS-Thạc sĩ đô thị TRẦN THANH BÌNH: Không nên bê tông hóa
Người dân có thói quen chạy xe trên vỉa hè. “Tiếp tay” cho thói quen này là cách làm bó vỉa vạt, thay vì phải bó vỉa đứng. Thiết kế như vậy tạo sự nhập nhằng về công năng: vỉa hè dành cho người đi bộ hay đi xe? Thiết kế mẫu do Sở GTVT đưa ra nhưng các quận huyện ít chủ động sáng tạo để có thiết kế phù hợp cho từng địa bàn. Thế nên, lát gạch con sâu hay tarrazo nhưng kích thước nhỏ, liên kết yếu, khi xe chạy lên là hư. Nếu thiết kế chuẩn, tốt thì không có vấn đề gì.
Nguyên nhân thứ hai, theo tôi, các đơn vị thi công không đảm bảo giải pháp thi công. Ví dụ như thiết kế yêu cầu làm nền hạ nhưng khi thi công lại không chú trọng kỹ thuật, chưa kể vài nơi giám sát còn hời hợt, cẩu thả, dù thiết kế trình duyệt rất chuẩn.
Qua quá trình nghiên cứu, tôi thấy về quan điểm thiết kế không hẳn cứ lát gạch suốt con đường mà tùy vỉa hè nên có thêm mảng xanh để đảm bảo việc tiêu thoát nước đồng thời tạo không gian xanh cho người đi bộ và đó là vỉa hè bền vững. Không nên cứng ngắc, cứ bê tông hóa vỉa hè. Ngoài mảng xanh, phần còn lại dành cho người đi bộ, không nhất thiết phải ngay hàng thẳng lối mà tùy con đường nên tạo những lối đi zích zắc để thu hút người đi bộ đồng thời “gây khó” khi xe muốn leo lên lề và góp phần hạn chế việc chiếm vỉa hè để kinh doanh.
Ông ĐỖ NGỌC CƯỜNG, Đội trưởng đội thi công, Công ty Dịch vụ công ích quận 3:
Nhiều nguyên nhân
Là đơn vị thi công vỉa hè nhiều tuyến đường, tôi thấy có nhiều nguyên nhân làm vỉa hè mau hư. Mới lát vỉa hè chưa được bao lâu, rào chắn mọc lên, xe cộ tránh nên chạy lên vỉa hè thì sao không hư? Đó là chưa kể ngành bưu điện, cấp nước... cứ đào lên rồi tái lập cẩu thả. Như vỉa hè trước cổng Trường THCS Lê Quý Đôn, mới lát xong là người ta đã đào lên, phường ra lập biên bản nhưng phía thi công đầy đủ giấy tờ thì làm sao đình chỉ thi công? Họ cũng tái lập nhưng ẩu lắm, không đạt chuẩn nên hư lây lan.
Cứ đến dịp cuối năm mới duyệt xong kế hoạch, bắt thi công nhanh, nhiều hộ mặt tiền khẩn trương kinh doanh mùa tết, rồi xe cộ chạy lên chạy xuống nên vỉa hè mau hư. Chạy theo tiến độ, nhà sản xuất gạch làm không kịp, thậm chí gạch vừa sản xuất xong, đưa ra công trường đã bị mẻ rồi. Chưa nói định mức giá thành thi công thấp quá...
PGS NGUYỄN VĂN CHÁNH, Bộ môn Vật liệu xây dựng, Khoa Kỹ thuật xây dựng ĐH Bách khoa TPHCM:
Viên gạch đặt chưa đúng chỗ
Theo tôi, một viên gạch không thể lát ở mọi nơi. Nó phải được đặt đúng chỗ của nó. Hiện nay viên gạch có một chuẩn nhưng người ta lát ở khắp nơi. Đáng lý phải có nhiều mức tiêu chuẩn phù hợp cho nhiều phạm vi khác nhau như sân bay, khu dân cư đi bộ, công viên, bãi đậu xe... đằng này tất cả đều giống nhau, sao được? Vì vậy vỉa hè chóng hư là do chất lượng không phù hợp với điều kiện.
Tôi không chê các loại gạch hiện nay nhưng nếu đem lát vỉa hè thì kích thước, bề dày của nó mỏng quá. Gạch của mình, cường độ chịu nén, chống va đập không đạt yêu cầu chất lượng. Gạch chuẩn phải đạt cường độ 500 kgf/cm² nhưng gạch hiện nay chỉ đạt 200 kgf/cm². Rồi còn yêu cầu về độ mài mòn, gạch tarrazo đạt nhưng gạch con sâu thì không.
Vấn đề còn liên quan đến định mức giá thành. Tôi không đổ thừa cho nhà sản xuất nhưng nếu có định mức tốt, nhà sản xuất sẽ làm tốt. Mặt khác, quy trình thi công phải có giám sát, kỹ thuật chặt chẽ. Nếu gạch mỏng, nền hạ bê tông phải tốt. Nền mềm phải dùng loại gạch dày. Không phải vỉa hè nào cũng lát như nhau.
Có người hỏi công nghệ nào là hiện đại để có một vỉa hè bền vững. Tôi trả lời rằng lát vỉa hè là công việc cổ điển, chẳng cần công nghệ gì hiện đại. Nền hạ tốt, bê tông tốt, viên gạch đạt chuẩn là đủ.
T.L. thực hiện
