Hoạt động tư vấn pháp luật miễn phí do Ban Bạn đọc Báo SGGP tổ chức; Văn phòng Luật sư Phan Trung Hoài, Văn phòng Luật sư Phạm Quốc Hưng (Đoàn Luật sư TPHCM) và các cộng sự đã đồng hành, tham gia tư vấn, hỗ trợ pháp lý cho bạn đọc của Báo SGGP suốt từ năm 2007 đến nay. Hơn 6 năm đã trôi qua, một khoảng thời gian chưa đủ dài nhưng đã để lại nhiều tình cảm, tâm tư cho các luật sư tham gia tư vấn trước những thân phận và chuyện được - mất của đời người.
- Luật sư PHAN ĐỨC LINH: Vui khi được đồng hành với bạn đọc
Đối tượng chính của việc trợ giúp pháp lý miễn phí chính là bạn đọc của báo với thành phần rất đa dạng, từ các cựu chiến binh, người cao tuổi, công nhân viên chức, người lao động có hoàn cảnh khó khăn, sinh viên, doanh nhân… Lĩnh vực tư vấn rất đa dạng như kinh doanh thương mại, dân sự, hình sự, hôn nhân gia đình, lao động. Thậm chí bạn đọc còn tìm đến nhờ tư vấn về các quan hệ gia đình. Tôi nhớ có một bà mẹ già với ánh mắt u buồn, đã tìm đến mong được tư vấn làm cách nào để giải thoát đứa con trai duy nhất khỏi cảnh nghiện ngập ma túy. Và một bà mẹ bất hạnh khác nhờ tư vấn làm thế nào để từ bỏ người con có hành vi ngược đãi cha mẹ.
Trong nhiều ca tư vấn, có một trường hợp mà tôi phải mất rất nhiều công sức. Đó là tư vấn giải quyết sự việc của gia đình ông M. ngụ tại huyện Hóc Môn, TPHCM. Vợ bị tàn tật, không đi lại được, ông bị lảng tai, các con đi làm ăn xa, nên mỗi lần đến tư vấn ông đều phải nhờ đứa cháu chở đi. Cháu ông chưa đủ tuổi thành niên nên chưa thể nắm bắt, thấu hiểu và chuyển tải đúng cho ông những nội dung hướng dẫn của luật sư. Đó là một vụ tranh chấp có hành vi gây thiệt hại tài sản là căn nhà cấp 4 mà vợ chồng ông đang ở. Qua tiếp xúc và lắng nghe, tôi đã cố gắng hỗ trợ, chuyển tải thông tin, kể cả tư vấn qua điện thoại, giúp soạn thảo đơn từ. Cuối cùng, vụ việc đã được tòa án xem xét thụ lý giải quyết, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho gia đình ông. Tôi thấy vui vì mình đã thiết thực giúp đỡ có hiệu quả cho hai vợ chồng già yếu, cô thế. Tuy nhiên, tôi cũng thật áy náy vì cũng còn nhiều trường hợp bạn đọc đến liên hệ, đã được tư vấn, hướng dẫn các thủ tục, nhưng vẫn chưa được các cơ quan, địa phương xem xét giải quyết, bảo vệ quyền lợi chính đáng.
Thêm một năm trôi qua, tôi cảm nhận điều lắng đọng là những tình cảm sâu sắc, chân thành của bạn đọc đối với Báo SGGP và các luật sư tư vấn. Chúng tôi vui thấy bạn đọc vẫn luôn tin tưởng và tìm đến với báo để được tư vấn, hỗ trợ pháp lý. Một năm mới lại đến, thật vui khi chúng tôi - những luật sư tư vấn - tiếp tục được viết lên dòng đầu tiên vào cuốn sổ mới tinh do báo chuẩn bị cho việc ghi chép thông tin tư vấn hàng tuần. Những trang sổ mới như nhắc nhở chúng tôi phải nâng cao trách nhiệm hơn nữa của mình, tiếp tục đồng hành với bạn đọc của báo.
- Luật sư NGHIÊM XUÂN LÝ: Nên đến nhờ tư vấn sớm hơn
Một năm tư vấn pháp luật, tôi thấy bạn đọc đến khá đông, không chỉ bạn đọc ở TPHCM mà cả bạn đọc đến từ các tỉnh - thành khác, thậm chí có bạn đọc ở tận Cà Mau cũng đến tìm gặp. Điều đó cho thấy bạn đọc tin cậy Báo SGGP và kỳ vọng vào việc hỗ trợ của luật sư. Tuy nhiên, đa số những vụ việc bạn đọc nhờ tư vấn là vụ việc đang được các cơ quan chức năng thụ lý, giải quyết, hoặc đang trong quá trình tố tụng, sơ thẩm hay phúc thẩm, chứ không phải bạn đọc nhờ tư vấn pháp luật để vận dụng trong các quan hệ của cuộc sống. Điều đó cho thấy nhiều bạn đọc chưa quan tâm đúng mức về trang bị kiến thức pháp luật, khi bị thiệt thòi về quyền lợi mới tìm đến nhờ tư vấn. Phần khác, họ thường giải quyết vụ việc theo thói quen dựa trên mối quan hệ ông A, bà B nào đó… mà ít tiếp cận, tìm hiểu pháp lý. Nếu họ tìm đến nhờ tư vấn sớm hơn, tôi nghĩ quyền lợi của họ sẽ được đảm bảo tốt hơn.
Có một bạn đọc tìm đến nhờ tư vấn vì vị thẩm phán có những hành động gây bức xúc trong việc tranh chấp hợp đồng thuê nhà. Tôi đã tư vấn và hướng dẫn họ đề nghị thay đổi thẩm phán và cuối cùng được tòa chấp thuận. Hay một vụ tranh chấp khiếu kiện hành chính do xây nhà có phép nhưng bị hàng xóm làm khó dễ, địa phương xử ép. Nhờ được tư vấn, hướng dẫn khiếu kiện nên sự việc đã được tháo gỡ. Chúng tôi rất vui khi bạn đọc hiểu được quyền lợi của họ được pháp luật quy định và bảo vệ. Đôi khi chúng tôi cũng buồn vì nhiều vụ việc sau khi tư vấn, hướng dẫn pháp luật vẫn chưa được cơ quan chức năng quan tâm giải quyết. Tuy nhiên, chúng tôi luôn hiểu một điều: luật sư không có nghĩa vụ đảm bảo chuyện “thắng - thua”, đó là quyền của tòa. Chỉ trên cơ sở pháp lý, luật sư sẽ đảm bảo tốt nhất quyền lợi của đương sự. Tư vấn cho bạn đọc, nói thật, đôi khi cũng… bực mình. Giải thích rồi, bạn đọc vẫn không hài lòng, vẫn bức xúc. Tiếp cận nhiều vụ việc, chúng tôi như được tiếp thêm kinh nghiệm, nâng cao khả năng thuyết phục, tự thấy phải học hỏi nghiên cứu để tư vấn tốt hơn cho bạn đọc, giúp cho báo gần gũi hơn với bạn đọc.
Thư Lê ghi