Xuất khẩu hàng hóa thông qua các kênh phân phối lớn đang trở nên phổ biến. Dự báo, năm 2015 xu hướng này sẽ được triển khai mạnh mẽ hơn, với sự vào cuộc của nhiều hệ thống siêu thị.
Đầu xuôi…
Theo ông Nguyễn Thành Nhân, Phó Tổng giám đốc Saigon Co.op, năm 2014, Saigon Co.op đã xuất cho hệ thống siêu thị FairPrice (Singapore) một lượng lớn các mặt hàng thiết yếu là hàng nông sản (trái cây, rau củ quả, gạo...) và hàng thực phẩm công nghệ (nui, bánh kẹo, phở ăn liền…). Đây là quả ngọt đầu mùa từ sự hợp tác liên doanh giữa Saigon Co.op và Tập đoàn NTUC FairPrice, kể từ khi 2 đơn vị này đưa vào khai thác mô hình kinh doanh mới đại siêu thị và đại siêu thị phân phối số lượng lớn tại VN là Co.opXtra và Co.opXtraPlus vào giữa năm 2013. Được biết, cả hai bên đang hướng đến việc thành lập một trung tâm thu mua và phân phối các mặt hàng của VN để tăng cường xuất khẩu sang Singapore trong thời gian tới.
Dù chưa thực hiện các hội chợ chuyên đề về hàng Việt nhưng nhiều năm qua, hệ thống Metro xuất khẩu các mặt hàng với tổng trị giá hơn 35 triệu USD/năm. Theo đại diện Công ty Metro Cash & Carry Việt Nam, hoạt động này không chỉ góp phần giúp thúc đẩy nền sản xuất trong nước thông qua việc phân phối sản phẩm Việt trên toàn hệ thống, Metro còn tích cực giới thiệu sản phẩm Việt ra thị trường thế giới thông qua các trung tâm Metro đặt tại 29 quốc gia.
Đoàn lãnh đạo TPHCM và lãnh đạo Tập đoàn NTUC FairPrice tại Hội chợ Hàng Việt Nam tổ chức tại Singapore tháng 5-2014. Ảnh: Hải Hà
Hệ thống siêu thị Aeon cũng khẳng định quan điểm ủng hộ đưa hàng Việt sang các nước. Ngay sau khi có mặt tại VN, Aeon đã xuất 60 triệu USD hàng Việt vào thị trường Nhật và các nước, trong đó chủ yếu là mặt hàng nông sản, thủy sản… Hiện Aeon đã làm việc với hơn 1.000 nhà cung cấp tại VN, đồng thời lên kế hoạch hợp tác với nhà sản xuất tại VN làm nhãn hàng riêng để tiêu thụ nội địa, xuất khẩu vào Nhật và các nước trong khu vực.
Trong khi đó, thông tin từ Big C cho biết, bên cạnh mục tiêu ưu tiên kinh doanh hàng Việt tại thị trường nội địa, BigC còn chú trọng quảng bá hàng Việt ra thế giới thông qua hoạt động xúc tiến xuất khẩu thực hiện bởi Phòng Thu mua và Xuất khẩu BigC Việt Nam. Hàng năm, đã có khoảng 1.000 container hàng hóa VN được xuất sang các chi nhánh của Tập đoàn Casino (tập đoàn mẹ của hệ thống BigC) trên thế giới, bao gồm các mặt hàng dệt may, sản phẩm nội thất làm bằng tre, các mặt hàng thực phẩm khô,… BigC cũng là nhà phân phối rất “chịu khó” tìm tòi các mặt hàng đặc sản của VN để xuất khẩu, phục vụ bà con kiều bào cũng như người tiêu dùng bản địa.
Hỗ trợ DN bình ổn đẩy mạnh xuất khẩu
Bà Lê Ngọc Đào, Phó Giám đốc Sở Công thương TPHCM, cho biết, Chương trình Bình ổn thị trường (CTBOTT) hiện đang quy tụ một đội ngũ doanh nghiệp (DN) có khả năng cung ứng lượng hàng hóa lớn cho thị trường. Các mặt hàng tham gia chương trình chủ yếu là hàng đã đạt chuẩn VietGAP nên đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu. Do đó, năm 2015, chương trình sẽ hỗ trợ các DN đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa. Đây là một trong các nội dung quan trọng và là điểm nhấn mới của CTBOTT năm nay. Cách làm này sẽ mở thêm hướng đi mới cho DN cũng như các nhà phân phối, ở đó hai bên sẽ cùng có lợi.
Để thực hiện thành công, trong gói tín dụng 11.850 tỷ đồng thực hiện CTBOTT, UBND TPHCM quyết định dành hạn mức 900 tỷ đồng, lãi suất từ 2% - 4%/năm hỗ trợ DN bình ổn đẩy mạnh xuất khẩu. Theo đó, TP đã giao nhiệm vụ cho các hệ thống phân phối trong chương trình như Saigon Co.op, Lotte, BigC, Aeon,… làm đầu mối tiếp nhận hàng hóa bình ổn thị trường để xuất khẩu. Các ngân hàng đăng ký gói tín dụng ưu đãi để cấp vốn cho các DN thực hiện xuất khẩu khi có nhu cầu, đồng thời TP tiếp tục hỗ trợ các DN đầu tư, tiêu chuẩn hóa các sản phẩm bình ổn thị trường để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu.
Nói về tiềm năng xuất khẩu hàng Việt qua hệ thống phân phối, ông Hong Won Sik, Tổng Giám đốc Lotte Mart Việt Nam cho biết, năm 2014, Lotte tổ chức triển lãm giới thiệu hàng Việt của 50 DN VN cho người tiêu dùng tại Hàn Quốc, thông qua 7 cửa hàng Lotte Mart tại Hàn Quốc có doanh số cao nhất. Các mặt hàng giới thiệu chủ yếu là hạt điều, tôm đông lạnh, phở khô, bún khô, cà phê và các mặt hàng khác… Thông qua nhiều hình thức quảng bá như phát tờ rơi, khuyến mãi, quảng cáo trên các phương tiện truyền thông, gửi tin nhắn để thông tin cho người tiêu dùng, chỉ sau 1 tuần triển lãm, doanh thu đạt được 250.000 USD. Điều quan trọng nhất là phản hồi từ người tiêu dùng Hàn Quốc đối với những mặt hàng Việt rất tốt, nhiều người dân Hàn Quốc sau khi được tiếp xúc đã quan tâm nhiều đến hàng Việt. Năm 2015, Lotte tiếp tục phối hợp với Sở Công thương TPHCM để triển khai chương trình này với quy mô lớn hơn.
Trên thực tế, việc xuất khẩu hàng hóa qua kênh bán lẻ không chỉ tạo điều kiện cho các DN thúc đẩy tăng trưởng hoạt động sản xuất kinh doanh mà ngay cả các nhà bán lẻ, các đối tác của DNVN cũng đạt được nhiều mục tiêu. Cụ thể, Singapore là nước đang nhập khẩu tới 90% tổng lượng hàng hóa cung ứng cho tiêu dùng cả nước. Riêng NTUC cũng đang thực hiện việc nhập khẩu hàng hóa từ hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới nhằm cung ứng cho 270 siêu thị, đại siêu thị và cửa hàng tiện lợi. Cách làm này cũng cho thấy, NTUC FairPrice đã và đang có sự đa dạng hóa trong việc nhập khẩu hàng hóa theo hướng có lợi cho người tiêu dùng Singapore, tránh rủi ro từ sự phụ thuộc quá nhiều vào các thị trường truyền thống. Saigon Co.op hy vọng trong năm nay sẽ tăng doanh thu xuất khẩu thông qua hệ thống siêu thị FairPrice khoảng 60%.
Để xuất khẩu hàng Việt qua kênh phân phối không là một phong trào, mà phải đạt tiêu chí tăng trưởng bền vững, các đối tác cho rằng, DNVN cần cần quan tâm nhiều hơn đến các bí quyết, kỹ thuật để thay đổi kỹ thuật sản xuất của mình theo đường hướng mới, đáp ứng nhu cầu thị trường. Nhà cung cấp muốn sản phẩm tham gia vào thị trường nào thì phải nắm rõ những điều kiện của nhà nhập khẩu để chuẩn bị các loại giấy tờ, hồ sơ phù hợp.
Thái Nguyệt
