Khi vận động tranh cử tổng thống, ông Putin đã viết một số bài báo, hoạch định chiến lược phát triển nước Nga khẳng định vị trí cũng như vạch rõ nước Nga cần làm gì trong bối cảnh tình hình thế giới đang diễn biến khó lường. Đó cũng là quan điểm của ông về tình hình thế giới ngày nay, mối quan hệ giữa Nga và các nước trên thế giới. Báo SGGP xin giới thiệu tóm tắt chiến lược phát triển nước Nga của người vừa giành chiến thắng ngoạn mục trong cuộc bầu cử tổng thống Nga mới đây để trở lại Điện Kremlin một lần nữa, với cương vị nguyên thủ quốc gia.
Không gian hậu Xô Viết
Trong bài đăng trên báo Moskovskiye Novosti, Thủ tướng Putin tuyên bố chấm dứt thời kỳ hậu Xô Viết và kêu gọi hình thành điều gì đó mới hơn. Tuy nhiên, ông không nêu cụ thể cái gì. Dù vậy, với tuyên bố này, nhà chính trị gia hàng đầu của Nga đã thừa nhận rằng, gắn bó mãi với sự sụp đổ của Liên Xô sẽ không còn là sức mạnh tích cực. Nói chung, nước Nga không thể sống mãi với quá khứ, nước Nga cần một chương trình nghị sự mới.
Ông từng nói, ai không buồn khi Liên Xô sụp đổ là người không có trái tim, nhưng ai nuối tiếc Liên Xô là người không có đầu óc. Giờ đây ông mong muốn rằng những cụm từ “nước Nga thời hậu Xô Viết” phải được thay đổi, nước Nga phải bước vào giai đoạn phát triển mới, khẳng định vị trí cường quốc của mình.
Trong bài báo của mình ông Putin viết, Liên Xô đã từng là cường quốc hùng mạnh trên thế giới, đã có một giai đoạn phát triển rực rỡ, nhưng việc áp dụng mô hình Liên Xô vào nước Nga ngày nay không còn phù hợp. Thái độ hoài niệm Liên Xô cũng như bác bỏ thành tựu rực rỡ của Liên Xô, cứ đan xen và góp phần cản trở sự phát triển của Nga. Vì lẽ đó, nước Nga cần xác định một giai đoạn mới.
Cụm từ hậu Xô Viết đã được mặc định, đặc biệt trong những văn bản chính sách đối ngoại. Hình thành từ những năm 1990 đến cuối những năm 2000, Nga đã cố gắng chứng tỏ cho các đối tác rằng, dù Liên Xô đã là quá khứ nhưng nước Nga vẫn giữ vị trí toàn cầu quan trọng. Nga áp dụng các biện pháp khác nhau, ở từng thời điểm khác nhau nhưng mục đích khôi phục vị trí cường quốc của Nga vẫn không thay đổi. Nga đã đạt đến đỉnh cao quyền lực chính trị và kinh tế trong thời kỳ hậu Xô Viết vào cuối thập niên vừa qua.
Trên thực tế ông Putin đang nỗ lực thiết lập sự hội nhập trong không gian hậu Xô Viết trên một nền tảng hoàn toàn mới: hợp tác kinh tế vì lợi ích chung của các bên. Dù ý tưởng của ông ban đầu khiến đối tác cho rằng ông muốn khôi phục lại Liên Xô. Điều này làm cho các đối tác của ông cũng nhưng các nước phương Tây lo lắng. Nhưng ông Putin khẳng định thách thức quan trọng nhất của kỷ nguyên mới là tìm đối số hướng tới tương lai chứ không phải đối số trở về quá khứ.
Tuy nhiên, ông Putin đã kêu gọi nên khuyến khích thái độ lạc quan đối với lịch sử hơn là lựa chọn những vết thương của quá khứ. Bằng lời kêu gọi này ông Putin là người đã đặt nền móng đầu tiên cho thái độ này. Giờ đây, những việc phải làm là tạo ra hình ảnh tương lai tốt hơn.
Đứng vững trên đôi chân của mình
|
Theo ông Putin, thế giới hiện nay biến đổi khó lường và đầy rẫy những mối đe dọa từ sự hiếu chiến ngày càng tăng và sự xói mòn của luật pháp quốc tế, cho đến những công cụ bất hợp pháp của quyền lực mềm. Những thứ đó đang diễn ra bên ngoài nước Nga nhưng ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình trong nước. Vì vậy nước Nga cần phải sẵn sàng đương đầu với thách thức và mối đe dọa đó.
Trong bài báo “Nước Nga và thế giới đang thay đổi”, ông Putin viết rằng, nước Nga đang thất vọng về phương Tây bởi phương Tây đã không tôn trọng Nga và đối xử với Nga như một đối tác bình đẳng. Điều này đã được nhắc đến nhiều lần. Tệ hơn nữa, chính sách của phương Tây là không hiệu quả và thiển cận và không mang lại kết quả như mong muốn. Không có gì diễn ra như họ mong đợi, thậm chí là cuộc cách mạng Mùa xuân Ảrập, cho đến cuộc khủng hoảng nợ châu Âu, thậm chí cả vấn đề CHDCND Triều Tiên lẫn Iran. Ông Putin vẫn tin rằng các xung đột chính trị chủ yếu xuất phát từ phương Tây, rằng chính phương Tây đã hoạch định những kế hoạch này.
Đối với Mỹ, nhìn chung, ông Putin vẫn còn thái độ hoài nghi. Và ông đã thể hiện rõ ràng động thái này trong suốt hai nhiệm kỳ trước của mình trong những lần làm việc với người đồng cấp lúc bây giờ là Tổng thống G.W Bush (Bush con).
Để đối phó tình hình thế giới hiện nay, nhà lãnh đạo Nga cho rằng nước Nga phải duy trì một quyền lực toàn cầu, hành động trên toàn bộ các lĩnh vực; những chiến thuật thông thường của Nga phải thay đổi liên tục để phản ứng nhanh với những biến đổi với biên độ cao của tình hình thế giới.
Ông Putin tin rằng Nga vẫn là đối tượng của những thay đổi quân sự trên thế giới, như: hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ và châu Âu, những tiến bộ công nghệ cao và sự mở rộng NATO. Và phương Tây đang nỗ lực áp đặt sự sắp xếp xã hội lên nước Nga bằng những chiến dịch, phương tiện truyền thông và công cụ bất hợp pháp của quyền lực mềm. Toàn bộ thế giới đang bị xem là môi trường thù địch và rất nguy hiểm. Sự phụ thuộc vào sức mạnh, sức mạnh vững chắc là con đường duy nhất để thành công. Sức mạnh được đặt nền móng trên nhiều khía cạnh, trong đó quan trọng nhất vẫn là hùng mạnh về kinh tế.
Nhìn chung ông Putin xem nước Nga là một quốc gia rộng mở và sẵn sàng hợp tác kinh tế với tất cả các nước; một quốc gia không tìm kiếm sự cô lập và không cố gắng tạo dựng một nền kinh tế tự lực cánh sinh. Vị tổng thống tương lai của nước Nga quan tâm đến kinh tế và xúc tiến thương mại, những liên minh chiến lược của các công ty lớn và những hợp đồng chủ yếu như công cụ của quan hệ chính trị.
Cuối cùng, nước Nga sẽ quan tâm nhiều hơn đến Trung Quốc và châu Á, đặc biệt trong bối cảnh Nga đang muốn phát triển vùng Siberia và Viễn Đông. Quan điểm tương đồng về những vấn đề quốc tế gần đây với Trung Quốc đang hỗ trợ cho mong muốn: “đón gió Trung Quốc để giong buồm con tàu nước Nga”. Điều này cho thấy Trung Quốc sẽ chiếm vị trí quan trọng trong chương trình nghị sự của nước Nga.
Trong bài viết cuối cùng trước khi diễn ra bầu cử, ông Putin kết luận: Nước Nga chỉ được tôn trọng và bảo vệ được lợi ích của mình khi nước Nga mạnh mẽ và đứng vững chắc trên đôi chân của mình.
Việt Khoa (Tổng hợp)