Trước thềm cuộc thi chuyên biệt về ảnh Ý tưởng 2012 do Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh Bộ VH-TT-DL phát động, Hội Nhiếp ảnh TPHCM đã tổ chức hội thảo về vấn đề này. Chúng tôi đã trao đổi với NSNA Hoàng Trung Thủy (ủy viên Hội đồng nghệ thuật Hội Nhiếp ảnh TP) về loại ảnh ý tưởng đầy ấn tượng…
* PV: Anh có thể cho biết nét đặc trưng của ảnh ý tưởng?
* NSNA HOÀNG TRUNG THỦY: Ảnh ý tưởng là thể loại ảnh dùng “diễn ý” tạo ra những trường liên tưởng đưa người xem đi sâu vào nội tâm, đi sâu vào cái cảm, cái nghĩ hơn là cái thấy. Đặc trưng của thể loại ảnh này là: chủ thể được chụp, được miêu tả trên mặt ảnh chỉ là “cái cớ” để tác giả gửi gắm nội dung. Chúng được dùng như một biểu hiện về mặt hình thức để ẩn dụ cho các tâm tư kín đáo nấp phía sau. Thể loại này không bó buộc phương pháp chất liệu tạo hình.
* Các khuynh hướng sáng tác về ảnh ý tưởng hiện nay trên thế giới?
* Có thể tổng hợp lại một số khuynh hướng sáng tạo phổ biến trên thế giới hiện nay là: Mô phỏng lịch sử, truyền thuyết; Trình bày những dự cảm về tương lai; Giới thiệu những ý tưởng siêu thực; Trình bày những quan niệm, những triết lý về cuộc sống; Thỏa mãn nhu cầu sáng tạo mỹ thuật; Giới thiệu những ý nghĩ hài hước; Thiết kế quảng cáo.
* Anh đến với ảnh ý tưởng từ đâu?
* Năm 1998, trong một lần công tác vô tình tôi xem được một bức ảnh rất ấn tượng nói về tình yêu đôi lứa. Nhiều ngày sau đó tôi cảm thấy “bế tắc” không thể giải thích dù đã vận dụng hết hiểu biết của mình về nhiếp ảnh. Mãi đến năm 2002, khi được tiếp xúc với phần mềm xử lý photoshop tôi mới vỡ ra điều mình thắc mắc suốt mấy năm qua. Thế là tôi quyết định trải nghiệm, dấn thân vào loại ảnh này.
* Và anh đã dự nhiều cuộc thi quốc tế, gặt hái nhiều kết quả?
* Tôi dự thi các salon quốc tế và nhận ra ảnh của tôi quá đơn điệu về cấu trúc, tạo hình, về mỹ thuật và cả độ nặng về nội dung. Tôi tự tìm tòi học hỏi về hội họa, nâng cấp không ngừng về khả năng xử lý ảnh, tập trung xây dựng những ý tưởng ảnh hấp dẫn hơn. Nhờ vậy ảnh của tôi bắt đầu được chọn triển lãm và trao giải tại một số salon quốc tế (một huy chương vàng tại Hồng Công, các bằng danh dự tại Croatia, Mỹ).
* Ảnh ý tưởng là thể loại khó, cần “cái đầu” hơn là đi nhiều bấm máy nhiều?
* Ảnh ý tưởng đúng là khó. Bởi vì nó cần “cái đầu”, phải giàu chất tư duy. Nhưng chỉ tư duy thôi thì chưa đủ. Người sáng tạo phải có kỹ thuật chụp, kỹ thuật xử lý tốt để có thể có một ngôn ngữ đẹp diễn tả suy tưởng của mình.
* Là thành viên ban giám khảo cuộc thi ảnh Ý tưởng 2012, anh có dự đoán lượng và chất cuộc thi này?
* Tôi nghĩ là ở cuộc thi đầu tiên này ảnh tham dự sẽ không nhiều. Do rất nhiều người còn lúng túng với thể loại ảnh này. Hơn nữa số lượng người đến với ảnh ý tưởng tại VN không đông. Từ lần hai trở đi, tôi tin sẽ thu hút được đông đảo nhiếp ảnh gia trên cả nước bởi tính hấp dẫn của nó.
AN DUNG thực hiện