Người Việt có câu nói “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ - Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh”. Thế nhưng, lại có món bánh chưng rất đặc biệt, tuy ít thấy, đó là bánh chưng gấc. Nhìn bề ngoài, bánh chưng gấc vẫn có hình dạng, màu sắc giống như bánh chưng thường nhưng khi bóc ra bánh lại có màu đỏ au như xôi gấc, trông rất bắt mắt.
Bánh chưng vẫn là lễ vật không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên trong dịp tết.
Làm bánh chưng gấc cũng giống như làm bánh chưng thường, chỉ khác là gạo ngâm xong để ráo rồi được bóp nhuyễn với thịt gấc và khi luộc thì nên luộc lâu hơn bình thường chừng 1-2 tiếng. Người ta thích bánh chưng gấc vì cho rằng màu đỏ như son của gấc sẽ đem lại nhiều may mắn cho năm mới.
Thêm nữa, bánh chưng gấc lại có vị thơm ngon, khác lạ so với bánh chưng thường. Nó có vị gần giống xôi gấc nhưng hạt gạo lại dẻo, rền hơn hẳn và đặc biệt vẫn có mùi lá dong xanh quyện trong vỏ bánh. Nhân bánh vừa có vị mặn vừa có vị ngọt bởi nhân thịt và đỗ xanh được xào qua với đường.
Bánh chưng gấc không phải là món ăn phổ biến. Muốn mua bánh chưng gấc phải đặt trước ở các nhà hàng chuyên làm bánh. Ở Hà Nội, có một làng nghề chuyên làm bánh chưng cung cấp cho các chợ, siêu thị nội thành, đó là làng Duyên Hà (Thanh Trì). Làng có tới hơn 300 hộ làm nghề gói bánh chưng trong đó có nhiều nhà làm bánh chưng gấc ngon nổi tiếng.
Bây giờ, chẳng cần phải chờ tết mới được ăn bánh chưng như những ngày nghèo khó trước, bánh chưng được bày bán quanh năm thậm chí còn trở thành một món quà sáng rẻ tiền, no bụng của người dân lao động. Thời giá mỗi ngày mỗi khác, một bát bún riêu từ 4-5 ngàn đồng giờ đã lên 8-10 ngàn đồng, bát phở 7-8 ngàn đồng giờ ít nhất 10-15 ngàn đồng. Thế nhưng, chỉ cần khoảng 2 - 3 ngàn đồng là đã có một chiếc bánh chưng xinh xinh, cũng đủ để ấm lòng.
Nhưng chẳng phải vì thế mà bánh chưng không được chờ đợi mỗi dịp tết đến xuân về. Với người Việt, trên mâm cỗ cúng ngày tết không thể thiếu cặp bánh này. Dường như bánh chưng vẫn giữ nguyên vẹn sự linh thiêng trong câu chuyện cổ về lòng hiếu thảo, yêu lao động của chàng Lang Liêu từ ngàn năm trước. Và bánh chưng gấc đỏ như son vẫn hiện diện như là lời mong ước về một năm mới thật nhiều may mắn.
MỸ ANH
