Bạo lực ở miền Đông Ukraine lại tiếp tục gia tăng khi hàng ngàn người biểu tình xông vào các tòa nhà chính phủ. Một đám đông khoảng 30 người đàn ông mang súng trường Kalashnikov tấn công và phóng lựu đạn vào trụ sở cảnh sát ở nhiều khu vực phía Đông Ukraine. Những người biểu tình đã chiếm giữ văn phòng công tố viên khu vực, xé cờ Ukraine và thay thế bằng cờ Nga.
Giằng co Đông-Tây
Hơn một chục thị trấn và thành phố ở phía Đông Ukraine hiện đã nằm dưới quyền kiểm soát của người biểu tình. “Chúng tôi không muốn những người theo tư tưởng phát xít đó nắm giữ quyền lực tại Kiev. Tôi muốn các con tôi và thế hệ trẻ lớn lên ở Nga”, một kỹ sư về hưu ở Lugansk nói với AFP. Sau nhiều giờ bị người biểu tình bao vây, cảnh sát đã rời bỏ Lugansk.
Tình trạng bất ổn cũng tiếp diễn tại Donetsk, nơi người biểu tình trang bị gậy bóng chày, dao tấn công và ném pháo vào lực lượng ủng hộ Ukraine làm bị thương nhiều người. Phần lớn tỉnh Donetsk hiện do người biểu tình kiểm soát và họ đã tuyên bố “độc lập” trở thành “Cộng hòa nhân dân Donetsk” với cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 11-5. Theo Reuters, kiểm soát cả Donetsk và Lugansk là kiểm soát cả bể than Donbass - một khu vực rộng lớn tiếp giáp với Nga - nơi có ngành công nghiệp luyện thép, các nhà máy công nghiệp lớn chiếm khoảng 1/3 sản lượng công nghiệp của Ukraine. Hầu hết những người sống trong khu vực này nói tiếng Nga.
Người biểu tình giao tranh với quân đội Ukraine tại Lugansk.
Lệnh cấm vận: gậy ông đập lưng ông
Theo Reuters, các biện pháp cấm vận mới do Tổng thống Mỹ công bố hồi đầu tuần không có tác dụng với Nga. Hơn thế nữa, Tổng thống Putin còn cho rằng lệnh cấm vận này làm thiệt hại chính các công ty phương Tây làm ăn với Nga. Truyền hình Nga Russia Today dẫn lời Tổng thống Nga Putin cảnh báo: “Nga không muốn đáp trả các chính sách cấm vận của phương Tây nhưng nếu điều này tiếp tục kéo dài, tất nhiên chúng tôi sẽ xem xét đến hoạt động trong các ngành công nghiệp quan trọng của nền kinh tế Nga, bao gồm lĩnh vực năng lượng”.
Một số công ty Mỹ có quan hệ kinh doanh gần gũi với Nga bao gồm Exxon Mobil và Chevron Corp. Exxon Mobil hợp tác khai thác dầu tại Sakhalin với diện tích lên đến 85.000 mẫu Anh vào cuối năm 2013. Diện tích khai thác của liên doanh Exxon Mobil-Rosneft tại vùng biển Kara và biển Đen là 11,3 triệu mẫu Anh. Chevron Corp có cổ phần 15% trong liên doanh đường ống dẫn dầu Caspian vận chuyển dầu thô từ Kazakhstan thông qua Nga tới biển Đen.
Iran cũng đã phản đối lệnh cấm vận Nga. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Marzieh Afkham cho biết nước này chính thức phản đối và lên án các biện pháp trừng phạt mà Mỹ và EU đang tiến hành chống LB Nga và cho rằng những biện pháp này sẽ thất bại.
Trước đó, trong cuộc họp mở để thảo luận về tình hình căng thẳng tại miền Đông Ukraine của HĐBA LHQ, các quốc gia phương Tây đã lên tiếng chỉ trích Nga gây ra tình hình bất ổn tại quốc gia láng giềng. Trong khi đó, Nga khẳng định không liên quan tới những diễn biến căng thẳng trong thời gian qua tại Ukraine. Đại sứ Nga tại LHQ, ông Vitaly Churkin, bày tỏ hy vọng chính quyền hiện nay tại Kiev chấm dứt các hành động thiếu thận trọng và tôn trọng người dân tại Đông Nam Ukraine, khu vực hiện đang có nhiều người Nga sinh sống. Phó tổng Thư ký LHQ phụ trách các vấn đề chính trị Jeffrey Feltman nêu rõ, các bên liên quan trong cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraine cần thực thi tinh thần của thỏa thuận đạt được tại Geneva ngày 17-4 vừa qua, hướng tới một giải pháp chính trị và ngoại giao cấp bách và mang tính dài hạn cho quốc gia Đông Âu này. Theo ông, những cách hiểu khác nhau giữa Nga, Mỹ, EU và chính phủ tạm quyền tại Ukraine về thỏa thuận trên đã ngăn cản việc thực thi văn kiện mang tính thỏa hiệp này. Vì vậy, các bên liên quan cùng hợp tác hướng tới mục đích đưa sự ổn định trở lại quốc gia đang cuốn vào bạo lực này.
THỤY VŨ (tổng hợp)
- Thông tin liên quan:
>> LHQ nhóm họp về tình hình Ukraine
